30.10.2013, 17:33
|
#1 (permalink)
|
| Root Administrator
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
|  Eskimolar kar için kaç farklı kelime kullanır?
Eskimolar kar için kaç farklı kelime kullanır?
Dörtten fazla değil.
Genelde Eskimoların kar için diğer dillerdeki tek bir kelimeye karşılık 50, 100 hatta 400 farklı kelime kullandığı söylenilir fakat öyle değildir. Öncelikle, diğer dillerde de karın çeşidini göre birçok kelime vardır (buz, lapa, sulu kar, dolu, tipi vb.).
İkincisi, çoğu Eskimo kabilesi "kar" kelimesini karşılayan sadece iki kelime söyleyecektir. Görünüşe göre Eskimo kabilelerinin kullandığı tüm dillerde, kar için toplamda dörtten fazla kelime kökü yoktur.
Eskimo-Aleut dilleri bitişken dillerdir. Yani "kelime"nin kendisi gerçekte anlamsızdır. Ana köke sırayla sıfat ve fiil eklerin gelmesiyle oluşan "kelime-kümeleri"nin bizim bir cümlemize eşdeğer bir anlam taşıması çok muhtemeldir.
Inupiaq dilinde *tikit-qaag-mina-it-ni-ga-a*
*"o (A), onun {B) ilk gelen olamayacağını söyledi"* anlamına gelir
(tam karşılığı "gelmek ilk yapabilmek olamamak dedi o").
Temel kelime köklerinin sayısı görece azdır, fakat aslında onları niteleme yollarının sayısı sınırsızdır. Inuit dilinde 400'den fazla ek vardır (kökün ortasına ya da sonuna gelen ekler) fakat sadece bir önek vardır. Bu nedenle, çok fazla türemiş kelime vardır; "Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız" gibi.Bu bazen diğer dillerdeki basit bir kavramın gereksiz karmaşık bir çeviri haline gelmesine sebep olabilir.
*Nalunaar-asu-ar~ta-at*
("alışkanlık olarak acele iletişim kuran kişi")
1880'lerde Grönlandlıların "telgraf" için ürettikleri kelimeydi.
Eskimo-Aleut dillerim diğerlerinden gerçekten ayıran bir şey arıyorsanız bu, "kar kelimesi"nden ziyade zamirlerdir.
Türkçede altı ve İngilizcede sadece dört zamir varken Eskimo-Aleut dillerinde (özellikle Inupaq, Yupik ve Aleut) otuzdan fazla zamir vardır. "Şu" ve "bu" kelimelerinin her biri sekiz farklı şekilde ifade edilebilir ve bunun gibi tek bir işaret zamiriyle mesafe, yön, yükseklik, görüş mesafesi ve bağlam belirtme yolları büyük bir zenginlik gösterir.
Mesela, Aleut dilinde;
*hakan* "şu yukarıdaki şey" (örn. havadaki kuş) anlamına gelir,
*qakun* "oradaki kişi" (örn. diğer odadaki),
*uman* "görünemeyen şey" (örn. koklanan, duyulan, hissedilen) anlamına gelir.
Alıntı
|
 |  |