| Süper Üye
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
|  Ninni nedir? Ninnilerden Seçmeler
Ninni nedir? Ninnilerden Seçmeler
Anonim (söyleyeni belli olmayan) halk edebiyatı türlerindendir.
Ninniler çoklukla ağlayan çocuğu susturmak veya uyku zamanı gelen çocuğu uyutmak için söylenir.
Divanu Lügati’t Türk’te ninni karşılığı olarak “balu balu” geçmektedir.
Ninnileri ilk defa söyleyen belli değildir. Söylenen ninni beğenilir, dilden dile aktarılır, söylenir. Söyleyeni unutulur. Anonim ürünler haline gelir.
Ninni dinleyerek uyumaya alışmış olan çocuklar ninni söylemeden uyumazlar. Ninniyi dinlerken uykuya dalarlar.
Ninnilerde musiki ve ritim çok önemli, dil oldukça sadedir.
Ninniler, genellikle dört dizeden meydana gelirler ve hecenin 7 ve 8’li ölçüleriyle yazılır, söylenirler.
Ninniler, kafiye yapısı bakımından üç gruptur.
1.Mâni şeklinde olanlar (aaba)
Bu tür ninnilerin üçüncü dizeleri (mısraları) serbest, diğer üç dize birbiriyle kafiyelidir.
2.Mesnevi şeklinde olanlar (aa, bb)
Her iki dize birbiriyle kafiyelidir.
3.Koşmanın ilk dörtlüğü şeklinde olanlar (abab)
Birinci ve üçüncü mısra serbest (bazen kafiyeli), üçüncü ile dördüncü mısra (dize) de kendi arasında kafiyelidir.
Dört dizeden oluşan ninnilerine sonunda “ eee…eee”, “hû hû “ gibi kavuştak niteliğinde olan dizeler vardır.
Bazı ninniler 6 dizeden oluşur. Bu ninniler, bütün dizeleri kendi arasında kafiyeli olduğu gibi (aaaaaa), mesnevi şeklinde de (aa,bb,cc) kafiyelenebilirler.
Ninniler nidâ, hitap ve terennüm gibi ögelerden biriyle başlarlar.
Ninnilerin bitişi “ eee…eee…” ya da “hû, hû, hû”, “piş, piş, piş”, “uyu yavrum ninni, büyü yavrum ninni, uyusun da büyüsün, tıpış tıpış yürüsün.” vBulletin. şeklinde olur.
Ninnilerde üzerinde durulan tema çocuktur. Çocuğun aileye getirdiği sevinç, sağlıklı olmasından dolayı duyulan mutluluk ve geleceğe yönelik dilek ve temenniler dile getirilir. Yalnızlık, gurbette olan babanın gelmesi, sıkıntıların sona ermesi gibi konular da ninni biçimde ifade edilir..
Ninni Çeşitleri
Asıl ninniler: Dinî ve ahlâkî öğütler içeren ninniler, Dilek ve temenni, sevgi, övgü, yergi, şikayet, üzüntü, ayrılık, korkutma bildiren ninniler.
Ninni yerine söylenen türler: Efsane, ağıt, ilahi, tekerleme, türkü türündeki ninniler.
Ninni taklitleri (yazılı edebiyattaki örnekler)
Ninni biçimindeki şiirler
NİNNİ ÖRNEKLERİ
A kızım kimin kızısın!
Elmadan kırmızısın.
Baban anan beslemiş,
Ne güzelce kuzusun.
*
Atam tutam ben seni,
Şekere katam ben seni,
Havaya bulut gelende,
Beylere katam seni.
*
Bahçelerde salıncak,
Eline verdim oyuncak,
Daha uyumadı yumurcak,
Ninni yavrum ninni.
*
Bahçedeki nar mıdır,
Yanakları al mıdır?
Bebeklerin içinde,
Yavrum gibisi var mıdır?
Ninni yavrum ninni.
*
Çıktım dağların başına,
Seyrettim uhu kuşuna,
Gelen ayın on beşine,
Gelir mi gelmez mi yavrum?
Nenni nenni neni.
*
Dandini dandini dan atmış,
Mevla’m neler yaratmış!
Anası oğlunu beklerken,
Benzini de saratmış.
Uyu yavrum uyu,
Büyü yavrum büyü.
*
Dağların taşı yandı, ninni.
Bağrımın başı yandı, ninni.
Kınamayın komşular, ninni.
Ciğerimin başı yandı.
*
Salıncağı dala astım,
Uyanır diye yavaş bastım,
Sesin ile sabah ettim,
Uyusun yavrum ninni.
*
Selvi beşik oydurayım,
İçine gül doldurayım,
Bey babana yollayayım,
Ninni benim yavrum ninni.
*
Sular gibi çağlarsın,
Beni eve bağlarsın,
Annen şimdi gelecek,
Niye böyle ağlarsın?
|