İdare Hukuku


MERKEZi YÖNETiM : Kamu hizmetleri ve faaliyetlerinin merkezden yönetilmesi, başkente bağlı bir taşra teşkilatı ve sisteminin oluşturulmasıdır. Merkezin taşra örgütleri, merkezin emir ve direktiflerini bulundukları bölgede uygulamakla görevli mülki idare birimleridir.

YERiNDEN YÖNETiM : Merkezin üstlenmediği bazı kamu hizmetlerinin merkezden ayrı ve özerk kamu idareleri tarafından yürütülmesidir.

YETKi GENişLiĞi iLKESi : Merkezi idarenin taşra teşkilatında bulunan en üst yöneticilerin, merkezi yönetime danışmadan kendiliğinden karar alabilmesi ve kararları uygulayabilme yetkisidir. ( Örn: içişleri bakanlığının belli konularda Valiye yetki vermesi gibi )


NOT : Yetki genişliği illerde sadece Valiye verilmiştir.

iDARi VESAYET : Merkezi yönetimin, belli ölçüde özerkliğe ve bağımsızlığa sahip, yerinden yönetim kuruluşları üzerindeki denetleme yetkisidir.

NOT : idari vesayet, idarenin bütünlüğü ilkesinin sonucudur.

GERÇEK Kişi

-Her fert doğumundan ölümüne kadar gerçek kişidir. (hukuk açısından)
-Gerçek kişilik ölüm ve gaiplik hallerinde sona erer.
-Hak Ehliyeti : Haklara ve borçlara sahip olabilme halidir. Medeni Kanuna göre hak ehliyeti, sağ ve tam doğmak koşuluyla, ana rahmine doğduğu anda kazanılır.
-Fiil Ehliyeti : Kişilerin kendi lehine hakları kullanabilme yeteneğidir. Fiil ehliyetine sahip olabilmek için;
-Ayırt etme gücüne sahip olmak
-Ergin olmak
-Kısıtlı olmamak
-Tam Ehliyetliler : Ergin (Reşit) olanlar, ayırt etme gücüne sahip olanlar ve kısıtlı olmayanlar.
-Tam Ehliyetsizler : Ayırt etme gücü olmayan küçük ve ayırt etme gücü olmayan reşitler.
-Sınırlı Ehliyetsizler : Ayırt etme gücü olan küçük veya ayırt etme gücü olan kısıtlılar.
-Sınırlı Ehliyetliler :Ayırt etme gücüne sahip, ergin fakat kendilerine yasal danışman atananlar.

TÜZEL Kişi

-Gerçek kişiler hak ve yükümlülüklere sahip, ancak belirli bir amaçla kurulmuş olan insan ya da mal topluluklarından oluşan bağımsız varlıklardır.
-iki türlü tüzel kişilik vardır;
-Kişi toplulukları (dernekler,şirketler,belediyeler,köyler vb.)
-Mal toplulukları (Vakıflar,üniversiteler,hastaneler vb.)
A)Kamu Hukuku Tüzel Kişileri :
Kamu otoritesine sahip, kamu görevi yapan tüzel kişilerdir. (TRT, üniversiteler, Belediye)
B)Özel Hukuk Tüzel Kişileri :
Özel hukuk alanında bir hukuki işlemle kurulmuş olan tüzel kişilerdir. (şirketler, dernekler, vakıflar vb.)

TÜZEL KişiLiĞiN SON BULMASI

a)infisah (Dağılma) : Amacın gerçekleşmesi, süresinin dolması gibi nedenlerle kendiliğinden son bulabilir.

b)Fesih (Dağıtılma) : Tüzel kişilerin kuruluş amacı ahlaka ve hukuka aykırı hale gelmişse, mahkeme kararıyla dağıtılabilir.

__________________