Bitkilerin Genel Özellikleri


Bitkilerin özellikleri
Bitkilerin yapısı
Bitkilerin genel özellikleri ve sınıflandırılması

* Bitkiler Ökaryot canlılardır

* Hücre çeperi vardır.

- Selüloz, Ölü, Geçirgen.

- Endositoza engel, Ekzositoza engel değil.

- Hücre boğumlanmasına engel (orta lamel).

- Yaşlandıkça kalınlaşır.

- Turgor basıncına dayanıklı.

* Yedek depo maddesi nişastadır.

- Lökoplastta bulunur.

- Bütün canlı hücrelerde var.

* Klorofile sahiptir.

- Kloroplastta bulunur.

- Bütün hücrelerde yoktur.

- Işıklı ortamda fotosentez yapar.

* Sentrozom yoktur.

- İğ iplerini golgi ve sitoplazmik faktörler yapar.

* Yarı parazit bitkiler;

- Örneğin ökse otu,

- Fotosentez yapar,

- Su ve mineralleri konak bitkiden alır,

- Bunun için yalancı köklerini (emeç) konağın odun borularına uzatır.

* Tam parazit bitkiler;

- Örneğin cin saçı otu,

- Fotosentez yapmaz,

- Su, mineral ve organik maddeleri konak bitkiden alır,

- Bunun için yalancı köklerini (emeç) konağın odun ve soymuk borularına uzatır.

Bitkilerin sınıflandırması üremelerine göre yapılır.

- Çiçeksiz Bitkiler

- Çiçekli Bitkiler

A) Çiçeksiz Bitkiler

* Çiçek oluşturmazlar.

* Sporlarla ürerler

* Kök, gövde ve yaprak bulunmaz.

* Suyosunu ve karayosunlarında iletim demetleri yoktur. Fakat eğreltilerde bulunur.

B) Çiçekli Bitkiler

* Çiçek oluştururlar ve tohumla ürerler.

* Kök, gövde ve yaprak bulunur.

1) Kök

* Bitkileri toprağa bağlar.

* Emici tüylerle su ve minerallerin alınmasını sağlar.

* Saçak, kazık ve depo kök gibi çeşitleri bulunur.

* Kloroplast bulunmaz ve fotosentez yapamaz.

* Kutikula tabakası bulunmaz.

* Stoma bulunmaz.

* Sulak bölge bitkilerinde saçak kök ve yüzeysel kök bulunur.

* Kurak bölge bitkilerinde kazık kök ve derine giden kök bulunur.

2) Gövde

* Köklerle yapraklar arasında geçişi sağlar.

* Yassı, sürünücü, sarılıcı ve depo gibi çeşitleri vardır.

* Sulak bölge bitkilerinde ince, otsu, ince kutikulalı gövde bulunur.

* Kurak bölge bitkilerinde kalın, su depolamış, odunsu, su depolamış, kalın kutikulalı gövde bulunur.

3) Yaprak

* Bitkilerin yassılaşmış organıdır.

* Fotosentez, terleme ve gaz alışverişini sağlar.

* Şekli, damarlanma biçimi ve dizilişi sınıflandırmada öneklidir.

Kutikula


* Yağsı ve mumsu bir tabakadır.

* Epidermis tarafından salgılanır. (golgi)

* Yaprağı izole eder.

* Su ve hava geçirmez, fakat ışığı geçirir.

* Yaprak ve otsu gövdelerde bulunur.

* Su bitkilerinde, köklerde ve odunsu gövdelerde yoktur.

* Kurak bölge bitkilerinde kalın, sulak bölge bitkilerinde incedir.

Epidermis

* Koruyucu örtü dokudur.

* Bitkilerin bütün dış yüzeyini örter. (odunsu gövde hariç)

* Kutikulayı oluşturur.

* Kloroplastı yoktur ve fotosentez yapamaz.

* Ayrıca diken, emici tüy, stoma oluşumunu sağlar.

Palizat ve Sünger Parankiması

* Fotosentez yapar. Palizat parankimasında sünger parankimasından daha çok kloroplast vardır.

Stoma

* Gaz alışverişi ve terlemeyi sağlayan gözeneklerdir.

* Epidermis hücrelerince oluşturulur.

* Yaprak ve otsu gövdelerde bulunur.

* Odunsu gövde, su bitkileri ve kökte yoktur.

* Yaprağın; - Altında (kurak)

- Üstünde (sulak)

- Her iki yüzde (ılıman) olabilir.

* Epidermisle; - Aynı hizada (ılıman)

- İçeri doğru girmiş (kurak)

- Dışarıya doğru çıkmış (kurak) olabilir.

* Kloroplast organeli vardır ve fotosentez yapar.

* İki bekçi (kilit) hücresinden oluşur. Bu hücrelerin birbirine bakan çeperleri kalın, çevreye bakan çeperleri incedir.



* Açılıp kapana bilir.

* Kurak, sıcak ve rüzgarlı havada kapalıdır. serin ve nemli havalarda açıktır.

* Açılma; - Bekçi hücrelerinin yoğunluğu artırılır. - Fotosentez,

- Nişasta sindirimi,

- Sitoplazmaya mineral alınması,

- Protein sindirimi vs.

- Osmotik basınç artar,

- Komşu hücrelerden su gelir,

- Turgor basıncı artar ve stoma açıklığı artar.

__________________