Model ve Maket Yapımı
Gerçek hayatta bulunan bir nesnenin çeşitli materyaller kullanarak seçilen ölçekte bir örneğini yapmaya maketçilik denir. Maketçilik yapılması planlanan bir evin mimari tasarımı için üretilen prototip içeriğinde bir ev maketi olabileceği gibi gerçek hayattaki ulaşım araçlarının (uçak, gemi, tren, araba vb.) birebir bir modelini yapmak da olabilir. Uçak maketçiliği(statik maket) oldukça rağbet gören dallarından bir tanesidir. 1/72, 1/48 ve 1/32 gibi oranları mevcuttur. 1. ve 2. Dünya Savaşı dönemi Uçakları, Soğuk Savaş dönemi Uçakları ve modern uçaklar olarak dönem dönem ayrılırlar. Yine ağırlığı 2. Dünya savaşı olmak üzere Zırhlı araç maketçiliği de 1/72, 1/48 ve 1/35 ölçeklerde önemli bir yer tutmaktadır. Tren maketçiliği maketçiliğin bir kolu olarak gelişmiş ülkelerde yaygın bir hobidir. Yaygın kullanılan ölçekler 1/87 (HO olarak adlandırılır), 1/100, 1/72 ve 1/200'dür. Bu hobi kapsamında demiryollarında işleyen veya geçmişte işletilmiş lokomotif ve vagonların maketi yapılabileği gibi bunların yapılmış hazır maketlerinin kolleksiyonu da yaygındır. Demiryolu ulaşımı olan bir mekanın canlandırma amacıyla kurgulamak ve maketini yapmak da ilgi çeken uğraşlardan birisidir.
İnce Minareli Medrese'nin maketi



Mocelcilik (Maketçilik), genç yaşlı milyonlarca insanın yapmaktan zevk aldığı bir uğraştır. Model, uçak, gemi, lokomotif, otomobil, ev ya da başoka herhangi bir şeyin kopyasıdır. Aslına tıpatıp benzeyen ama genellikle daha küçük boyutolarda yapılan modeller belirli bir ölçeğe göre küçültülür. Örneğin 1:100 ölçeğine göre moodeli yapılan bir geminin 100 cm uzunluğundaoki bir bölümü, modelde 1 cm uzunluğunda olur. Modeller gerçek planlara titizlikle uyuolarak yapılır.
Modelcilikten tasarım mühendisliğinde de yararlanılır. Örneğin bir yapının bitince nasıl bir görünüm alacağı, bu yapının bir modeli yapılarak önceden görülebilir. Buna maket de denir. Sergilerde, müzelerde, okullarda ve fabrikalarda bu gibi maketlerden yararlanılır. Televizyon ve sinema filmlerinin çekiminde de böyle maketler kullanılır. Bilimkurgu filmolerindeki uzay gemileri bu türden modellerodir. Bir de gerçek boyutlarda yapılan modeloler vardır. Örneğin bir uçağın, tıpkı modeli yapılarak aerodinamik özellikleri saptanır.



20. yüzyılda model yapımı, kullanılan maddelerin ve yapıştırıcıların gelişmesi sonucu büyük bir ilerleme gösterdi. Elektronik deonetleme sistemlerinin ve küçük motorların yapılmasıyla motorlu modellere ilgi arttı. Uçak, otomobil, gemi, tren gibi taşıt modelleorine küçük boyutlu motorlar yerleştirilmeye başlandı.


Biri sergilemek için, öteki ise hareketli iki tür model vardır. Bunlardan birincisi hareketosiz olup bir rafı ya da masayı süslerken, öbürü demiryolu ve tren modellerinde olduğu gibi bir odanın tamamını kaplayabilir.


Model Setleri
Eskiden büyük bölümü elle yapılan modelleorin yerini günümüzde modelin yapımında kullanılacak bütün parçaları ve parçaların nasıl birleştirileceğine ilişkin bilgileri içeren hazır setler almıştır. Uçak, gemi, tren ve otomobil modellerinden, uzay araçları, dinoozorlar ve masal karakterlerine kadar birçok çeşidi olan bu setlerde, modelin yapımında kullanılacak araçlar ve yapıştırıcı dışında moodel için gerekli olan bütün parçalar vardır.




Model Trenler
19. yüzyılın sonlarında demiryolu modelleri yapılmaya başlandı. Önceleri model lokomootifler buhar gücü ya da zemberekle çalıştırılıoyordu, daha sonra buharlı izlenimi veren, ama küçük bir elektrik motoruyla hareket eden lokomotif modelleri yapıldı.

Demiryolu modellerinin bir ölçeğe göre yapılması özellikle önemliydi; çünkü raylar, vagonlar, lokomotif ve sinyal sistemi gibi kurularak bir araya getirilecek birçok birimin birbirine uyması ancak bunların bir ölçeğe göre yapılmasıyla sağlanabilirdi.


Demiryolu modellerinde elektronik denetoleme sistemlerinin kullanılması, birden fazla trenin aynı ray üzerinde birbirinden bağımsız olarak ve bir uyum içinde hareket edebilmesioni sağladı. Demiryolu modellerinin ilginç bir özelliği de küçük bir setle işe başladıktan sonra, zamanla modele eklenen yeni parçalarola, büyük ve karmaşık bir demiryolu modeli yapılabilmesidir.



Model Otomobiller
Otomobil modelleri iki türlüdür. Birinciler, ünlü markaların sergilenmesi amacıyla yapılomış; ikinciler ise, uzaktan denetlenebilen küçük bir motorla donatılmış hareketli moodellerdir. Bundan başka, elektrik motoruyla hareket eden model yarış otomobillerinin bir yarış pisti modeli üzerinde yarıştırıldığı setler de vardır.




Model Gemiler
Bilinen en eski modeller gemi modelleridir. Günümüzden 3.000 yıl kadar önce yapılmış olan gemi modelleri bulunmuştur. Yüzyıllarodan beri dünyanın birçok yerinde model yelkenli yarışları yapılmaktadır. ABD ve İnogiltere'de kuruluş tarihi 1870'lere dayanan model gemi kulüpleri vardır.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra küçük motoroların ve radyo dalgalarıyla çalışan uzaktan kumandalı aygıtların yaygınlaşmasıyla gemi modelciliğine ilgi hızla artmıştır. Günümüzde dünyanın birçok yerinde model gemi kulüpleori ve bu alanda çalışan uluslararası kuruluşlar vardır.
Gemi modelleri, serbest biçimde hareket edenler, bir kabloya bağlı olanlar ve radyoyla denetlenenler olarak üç ana gruba ayrılır. Model uçaklar gibi model gemiler de çok yüksek hıza ulaşabilir ve yarıştırılabilir. Bir kabloya bağlı olarak bir noktanın çevresinde dönecek biçimde yapılmış olan bir model hidroplan, saatte 200 kilometrenin üstünde bir hıza ulaşabilmekotedir.
Gemi modelleri için de hazır setler vardır. Ama birçok modelci, modelin yalnızca planıonı alıp model parçalarını kendi yaparak çalışomayı yeğler. Büyük modellerin yapımı küçükolere göre daha kolay olduğu için yeni başlaoyanların büyük modellerle çalışması daha uygundur.




Model Uçaklar
Bir havaalanı ve uçakların maketi




İlk uçakların göklerde görülmeye başlamasınodan çok önce model uçaklar uçurulmuştu. 1804'te Sir George Cayley model planörler uçurmuş ve 1872'de Alphonse Penaud, pervaonesi bir kauçuk şeritle döndürülen bir model uçak tasarlamıştı. 1930'larda benzinli, iki zamanlı, küçük motorların kullanılmaya başolanmasına kadar, model uçakların pervaneleorini çevirmek için yalnızca kauçuk şeritler kullanılmıştır.
1930'larda modelciler yeniden planörlere ilgi gösterdi. Kablolu ya da radyo denetimli model uçaklar da bu sıralarda ortaya çıktı. Böylece model uçaklarda en yaygın üç uçuş biçimi belirlendi. Bunlar serbest, radyo deneotimli ve kablolu uçuş biçimleriydi.
Serbest uçuşlu modeller planörler, kauçuk şeritli ya da motorlu uçaklardır. Bu modeller gerçeklerinin bir ölçeğe göre küçültülmüş bir kopyası olabileceği gibi, çoğu zaman büyük kanatlı ve yüksek itiş güçlü özel modeller de olabilir. Serbest uçuşlu modeller, yarışmalaroda uçuş uzaklığı ve havada kalma sürelerine göre değerlendirilir.
Radyo denetimi, yerdeki "pilot"un model uçağı havalandırmasına, havada uçağı yönlenodirmesine ve yere, önceden belirlendiği bioçimde iniş yaptırmasına olanak sağlar.
Kablolu modellerde model uçakla komuta aygıtı arasında 25 metre kadar uzunlukta iki ince tel vardır. Bu tellere bağlı olarak kullanıocının çevresinde dönen uçak, bazen saatte 300 km hıza ulaşabilir. Komuta aygıtı kullanılaorak, uçağa istenen her türlü manevra yaptırıolabilir.
Uçan modeller tahtadan, genellikle hafif ve dayanıklı olan balsa ağacından yapılır ve ince kâğıt ya da ipekle kaplanır. Üzerine sürülen bir tür cilayla kaplamanın su geçirmemesi ve gergin durması sağlanır. Model uçak yapımınoda camyünü, polistiren gibi yeni gereçler ve kendinden yapıştırıcılı, ısıyla büzüşen mela-min plakalar da kullanılır.
Bütün model uçaklar uçmaz. Birçok moodelci, tahta parçaları ya da model setlerinde bulunan önceden hazırlanmış plastik parçaları kullanarak ünlü uçakların ölçekli modellerini yapmayı yeğler.


Kendi Modelini Hazırlama
Çevremizde model yapmak için kullanılabileocek birçok gereç vardır. Tahta, plastik, kil, karton, kâğıt, düğme, tel, hatta çeşitli makine parçalan bu amaçla kullanılabilir. Bu gibi gereçleri kullanarak tümüyle kendi yaratısı olacak bir model tasarlamak çok zevklidir. Bütün dünyada modelci örgütleri vardır. Bunlar sergiler düzenler, gazete ve dergiler yayımlar.