Saz Nasıl Akort Edilir?


Saz en önemli geleneksel müzik aletimiz olup her yörenin ezgilerini bağlama yardımıyla çalmak mümkündür. Birçokları hevesle öğrenmeye başlasa da çabuk vazgeçildiği çok görülmüştür çünkü ilgi ve zaman gerektiren, özenle ve sabırla çalışılması gereken bir enstrümandır.

Sazın ses düzenini sağlayan akort işlemini gerçekleştirmek çalmaya başladıktan çok sonra öğrenilebilir. Kulaktan akort etmeyi öğrenmek zaman alsa da bu işi gerçekleştirmeye yarayan cihazlar veya akort programları mevcuttur. Akort yapılırken burgular yavaş hareket ettirilmelidir. Aksi takdirde doğru sesi yakalamak zorlaşır ve teller kopabilir.

1. Kulaktan akort yapma

Sazın tutuş pozisyonunda en alt teller 1, 2, 3; orta teller 4, 5 ve üst teller 6, 7 numara olarak adlandırıldığında,

• 1. tel RE sesine ayarlanır. (Kulaktan bulunamıyorsa herhangi bir cihazdan yardım alınabilir.) 2. tel 1. telin sesine getirmek için o telin burgusu ile gerekli ayarlama yapılır (sıkma, gevşetme). 3. tel de alttaki iki telle aynı sese ayarlanır.
• 4. tel, parmak alt teldeki SOL notasına basılı iken elde edilen ses tonuna ayarlanır. 5. tel de 4. tel ile aynı ses tonuna getirilir.
• Parmak orta tellerdeki LA notasına basılı iken elde edilen ses 6.tele ayarlanır. En üstte bulunan 7.tel ise 6.tel ile aynı sese getirilir.

2. Program yardımıyla akort yapma

Dijital akort aleti Tuner ile akort yapmak oldukça kolaylaşmıştır. Her seferinde bilen birine ulaşmaya çalışmaktansa oldukça kolay ve etkili bir yöntemdir. Program açıldığında çıkan pencerede notaların batı müziğine göre karşılıkları görülür. İbre sese ne kadar yaklaşıp uzaklaştığınızı gösterir.

Notaların karşılıkları A (LA), B(Sİ), C(DO), D(RE), E(Mİ), F (FA), G(SOL) şeklindedir. Bağlama kısa sap ise La karar sesinde alt tel grubu D(RE), orta tel grubu G(SOL), üst tel grubu ise A(LA) olarak ayarlanır. Uzun sap bağlamada alt teller A, orta teller D, üst teller G yapılır.