Kar Yağarken Neden Şimşek Çakar?


Sonbahar ve kış aylarının yağmurlu günlerinde sık sık karşılaşılan şimşek çakması, gök gürültüsü eşliğinde biraz ürkütücü olsa da normal bir doğa olayıdır. Yağmurlu havalarda şimşek çakması ve gök gürlemesi elbette ki garipsenmez. Tuhaf karşılanan şey, çok nadir yaşanan bir durum olsa da, kar yağarken şimşek çakmasıdır.
Doğa olayları arasında sayılan şimşek ya da yıldırım, çevrelerindeki havayı 30 bin dereceye kadar ısıtma özelliğine sahiptir. Isınan hava da genleşir. Atmosfer basıncının, normalinden 100 kat fazlası bir basınçla çok hızlı bir şekilde ses dalgaları yayılır. Bu ses, patlama sesi gibi duyulur ya da algılanır yani o derece şiddetli bir his yaratır. İşte o ses, gök gürlemesi olarak adlandırılır.
Kar yağışı sırasında şimşek çakması sık rastlanan bir durum değildir ancak bu, normal olmadığı anlamına gelmez.
En basit tanımıyla sıcak hava ve soğuk havanın karşılaşması, kar yağışı sırasında da şimşek ve gök gürültüsüne neden olabilir. Daha ayrıntılı açıklamak gerekirse şöyle denilebilir: Isınan hava yükselir ve yükselirken içinde buharlaşan suyu da yukarı taşır. Yükselen hava, yaklaşık iki ya da üç kilometreye ulaştığında soğuk hava katmanlarıyla karşılaşır. Bu karşılaşmadan sonra bulut oluşur; bu bulutlar da hava akımı sayesinde yükselebilir. Bu yükseliş sırasında bulutların içindeki buz kristalleri birbirine sürtünür. Ortaya çıkan enerji, bulutların hem alt hem de üst katmanlarında negatif ve pozitif yük biriktirir. Şimşek çakma anı da bu sıralamaya denk gelir. Bu yükler, havayı iyonize edecek seviyeye ulaştığında şimşek çakar. Tüm bu süreç yalnızca yağmurlu havalara özgü olmadığı için karlı havalarda da şimşek çakması normal karşılanmalıdır. Yani kar yağarken şimşek çakması, sıra dışı bir doğa olayı değildir. Ancak sık rastlanmaz.

Kar yağarken şimşek çakmasının, genellikle denize kıyısı olan yerlerde yaşandığını da belirtmek gerek. Çünkü deniz üzerindeki soğuk hava ve sıcak deniz üzerinde buharlaşan su, soğuk havanın içinde yükselir ve bu yükselme çok hızlı gerçekleşir. Bulut içinde oluşan küçük dolu taneleri de yine bulutun içindeki buz parçalarıyla elektriksel etkileşime geçer ve gök gürültüsü oluşur.