Şiir Nasıl Okunur?


Şiirler, birçok kelimenin bir araya gelerek, harmonik ve estetik bir biçimde uyumuyla doğar, ancak bir şiirin yaşaması ya da yitip gitmesi, şiirin nasıl okunduğuna, yorumlandığına bağlıdır. Bu yüzden okumanın şiir üzerindeki etkisi oldukça büyüktür.

Genel olarak şiir anlık okunmamalıdır. Günler öncesinden çalışılmalı, pratik yapılmalı ya da bilen birinin önünde sunum yapılmalıdır.

Şiirler yavaş okunmalıdır. Birçok insan, şiiri hızlı okur ve gergin bir okuyucu şiiri çabucak okuyup bitirmek ister. Şiiri yavaşça okumak ise, şiirin, dinleyiciler tarafından açıkça kavranması ve anlaşılmasının en önemli yoludur. Yavaş okumak, şiirin kolay duyulmasını sağlamakla kalmaz, her kelimede önemini de belirtir. Şiir aynı zamanda çok yavaş da okunmaz ve başlık, ilk satırda ara ara durulabilir.

Sakin, normal bir tonda şiir okunmalıdır. Dramatik, heyecanlı ya da diğer uç duygular şiirin okunuşuna karıştırılmamalıdır. Unutulmamalıdır ki, yazan şairler de süslü de olsa günlük konuşma dilinin normalliğinden faydalanmıştır. Şiirin kelimelerinin, duygu yükünü almasına izin verin. Açıkça ve yavaşça okuyun. Fark yaratarak şiir okumanın temel prensipleri bunlardır.

Şiirler, doğal olarak satırlarla yazılmıştır. Ancak her satırın sonunda durmak, okumada tutarsızlık oluşturur ve şiirin mantığına ters düşer. Okuyucular, yalnızca ama yalnızca noktalama işaretlerinin olduğu yerlerde durmalı, adeta düz yazı okuyor gibi okumalıdır. Tek farkı, düz yazıyı yavaş okuduklarını düşünmekten geçer.

Kesinlikle sözlüğün gücü hafife alınmamalıdır. Tanıdık olmayan ya da oldukça zor telaffuz edilen sözcükler için sözlük kullanın. Daha ikna edici okumak için, okuyucu en azından şiirin kelimelerinin ne anlama geldiğini bilmek zorundadır. Bunun için daha önceden pratik yapılmalıdır. Akılda kalmayacak, anlaşılması zor kelimelerin üzerinde çalışılmalıdır. Şiiri nasıl okuyacağınızı bilmek, şiiri tamamen anlamanızdan geçer.

Şiiri tam olarak anlamamak da normaldir. Bazen, düzinelerce okuma yapmak gerekir. Bazen de şiirin ne anlama geldiği anlaşılamayabilir ancak merak ve pratik yapmakla bunun önüne kolaylıkla geçilebilir. En basitinden ses kaydı yapılarak ya da ayna karşısında bile de olsa, kolayca pratik yapılarak, mükemmel seviyeye çıkabilirsiniz.