PLOTTER(ÇİZİCİLER):
Ekranda yaratılan çizim ve grafikleri basmada kullanılan çıktı aygıtıdır. Çiziciler genellikle bir kalemi büyükçe bir kağıdın üzerinde gezdirerek doğrular daire gibi şekiller çizerler. Çok doğru çizimler üretirler. Bu nedenle çizim programlarında sık kullanılırlar.
Çizicilerin çoğunda renkli grafikler üretme ve kalem değiştirme özelliği vardır. Bu çiziciler metin basımına uygun değillerdir. Çünkü her karakteri tek tek çizmek uygun değildir. Ayrıca karakterler her zaman tek dize görünürler. Günümüzde iki tek çizici vardır:
1)Düz satırlı çiziciler: Düz satırlı çizicilerde kağıt bütünüyle çizicinin yüzeyine konur. Kalem-kağıt üzerinde köprü şeklinde uzanan hareketli bir çubuk üzerine yerleştirilmiş bir mekanizma ile hareket ettirilir.
2)Tanburlu çiziciler: Tanburlu çiziciler yalnız bir eksende hareket ederler. Diğer eksenlerde hareket kağıdın hareketi ile sağlanır. Tanburlu çiziciler standart mektup kağıdı boyutundan başlayarak çok daha büyük boyutlu kağıtlara kadar dizayn edilmişlerdir.








SCANNER(TARAYICI):
Resim yazı şekil etiket standartlandırılmış kod gibi işaretler basılı olduğu alandan okuyup elektrik sinyalleri üreterek bilgisayarın giriş ünitesine gönderen cihazlardır. Bu cihazların çalışmasını fotokopi ve fakslara benzetmek mümkündür. Tarayıcılarda her noktayı algılamayı sağlayan sensörlere CCD denir. Işık şiddetine göre bu sensörlerin yükü değişebilir. Renkli tarama işlemi kırmızı mavi ve yeşil renklerle yapılır. Yoğunluğu ve renk algılaması yüksek bir tarayıcı ile grafik ve şekiller daha net elde edilir.
HOPARLÖR:
Teknik bir ifadeyle hoparlörler kaynaktan aldıkları anlamlı elektriksel sesleri kulağımız aracılığıyla algılayabileceğimiz titreşimlere yani kısaca seslere çeviren cihazlardır. Tekniği çok basit ve anlaşılabilirdir. Bir mıknatıs içerisindeki bir bölgeye gelen elektriksel sinyaller yardımıyla hareket edebilecekdaha doğrusu titreşim yaratabilecek yapıda elektromıknatıs yerleştirilmiştir. Yani anlayabileceğimiz manyetik özellikleri bulunan cisimlerin birbirleriyle etkileşimi birbirlerini itme-çekme ilkesinden geçer.




JOYSTICK:
Türkçe karşılığını bulmak zor olsa da genel olarak eğlence yada oyun çubuğu olarak adlandırılır. Adından da anlaşılacağı üzere yere oturan bir
tabakanın üzerinde yukarıya uzanan bir kol ve düğmeler joysticklerin genel fiziksel yapısını oluşturur. Joysticklerde yan kontrolü çubuk ile sağlanırken diğer hareketler için düğmeler kullanılır. Joystick dünyasına baktığımızda iki kavram dikkati çeker: Analog ve digital kavramlar. Analog ve digital joysticklerin birbirlerinden farkı nedir? Bunu bir örnekle açıklayalım: Otomobil yarışı oynuyoruz ve digital bir joystickimiz var. Oyunun bir bölümünde sağa dönmemiz gerekti. Kolu sağa çevirdiğimizde bilgisayar sağ komutuna gider ve tam sağa dönüş gerçekleşir ama analog joystickte kolu çevirdiğimiz kadar dönecektir yani güce duyarlı olarak çalışır.

BARKOD OKUYUCU:




Barkod okuyucular temel olarak okudukları barkod bilgisini kablo aracılığıyla veya kablosuz olarak bilgisayara doğrudan aktaran cihazlardır.Barkod okuyucular CCD Long Range (Uzak Mesafe) Laser ve Kablosuz sınıfındadırlar.
CCD okuyucular yakın temasla ve ancak okuyucunun kafa genişliği kadar olan barkodları okuyabilirler. Long Range okuyucular bir tür CCD okuyucu olup barkod genişliği kafa genişliği ile kısıtlı değil ve 10-12 cm gibi uzak mesafeden okuma yapabilirler.
Laser okuyucular barkodları daha kolay ve daha uzak mesafeden okuyabilirler. Bu modellerin endüstriyel modelleri de mevcuttur.




Kablosuz okuyucular bilgisayar kablo bağlantısı olmadan serbestçe belirli bir alan içinde (yaklaşık 20-30m) barkodların okutulmasını ve bilgisayara aktarılmasını sağlar.




Barkod: Barkod kodlanabilir bilgilerin bilgisayar ve benzeri cihazlar tarafından okunabilmesini sağlayan basit simgelerdir. Başka bir tanımla yan yana dizilmiş farklı kalınlıktaki çizgilere barkod denir.




Barkodlar sadece düz çizgilerden oluşmamaktadır.2D diye adlandırılan iki boyutlu barkodlar da vardır. Bunun sayesinde yüzlerce karakterlik bilgi bit barkoda sığdırılabilmektedir.2D barkodu ile bir personelin tüm kimlik bilgileriniklinik uygulamalarda bir hastaya ait tüm bilgileriüretimde ürünün geçtiği aşamaları tutabiliriz.




İlk barkod patenti 1949 yılında alınmıştı. Ama o zamanlar bilgisayar ve teknolojik aletlerin yaygınlaşmış olmamasından dolayı kullanımı çok yaygın değildi. 1980 yılından sonra yoğun kullanılmaya başlanmıştır. İlk barkod standardı 1968’de oluşturulmuştur.




Barkod birçok standarta sahiptir. Bu standartlar barkodun basımı ve okunması için uluslar arası kuruluşlar tarafından saptanmaktadır.EAN Avrupa ve ülkemizde en yaygın kullanılan standarttır.EAN kodu içinde ülke koduürün kodukontrol kodu gibi kodlamalar bulunmaktadır.EAN kodu Türkiye’de Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesinde bulunan Mal Numaralama Merkezi tarafından verilmektedir.
EAN on üç haneden oluşur.EAN’ deki çizgilerin anlamları sırasıyla:




XXX XXXX XXXXX X
ülke kodu firma kodu ürün kodu kontrol kodu




Bazı ülkelerin kodları:
Ülke Kodu Ülke Kodu
USA&Kanada 00-13 İran 626
Fransa 30-37 Mısır 622
Almanya 400-440 İtalya 80-83
Japonya 45 İspanya 84
Yunanistan 520 Türkiye 869

EAN tek barkod standardı değildir.Diğer barkod standartları:




UPC(universal product code):İlk en geniş uygulamaya sahip barkod standardıdır. Satışa sunulan ürünlerin standart kodlaması için kullanılır. EANUPC standardının bir ürünüdür. On nümerik haneden oluşur. İlk beş hane firma kodusonraki beş karakter ise ürün kodunu ifade eder. UPC-A ve UPC-E en çok kullanılan standartlardır.




Code 128: Alfanumerik kodlamaya sahip barkod standardıdır. Ürün kodu dışında barkod içinde farklı bilgilerin tutulması amacı ile oluşturulmuştur. Code 128 ile ağırlıktarihölçüm sonuçlarılokasyonraf adres bilgileri tutulabilir.128 karakteri kullanabileceğiniz geniş bir karakter setine sahiptir.
Code 39: Alfanumerik kodlamaya sahip bir standarttır. 26 büyük harf10 rakam ve 7 özel karakter kodlamasına sahiptir. Açık ve basit bir kodlamadır. Genellikle uzunluk olarak fazla yer kaplar.




Code 39(extended):Code 39 ile aynı yapıda fakat 128 karakterlik bir ASCII tablosuna sahiptir.








Interleaved 2-of-5adece nümerik karakter kodlamasına sahiptir. Kodlamada kullanılacak karakter sayısı çift sayı olmalıdır. Yani 61012 haneli çift sayı olan kodlama uzunluğu kullanılabilir.




Coda Bar: Daha çok kütüphanetıbbi endüstride kullanılan kodlama standardıdır. Nümerik karakterlerikontrol karakterlerini ve başlangıç/son karakterlerini barındırabilir. USD-4NW-7 veya 2-of-7 code olarak da adlandırılır.




LIGHTPEN(IŞIKLI KALEM):
Işığa duyarlı ve kaleme benzer bir cihazdır. Giriş birimi olarak kullanılır. Bu kalem ekrana dokundurulduğunda ekrandan gelen ışığa göre o noktanın koordinatlarını bulur ve kursörü o alana yönlendirir. Bu yüzden ışıklı kalem ile ekrana çizgiler çizmek veya ilgili seçeneği seçmek kolaydır. Işıklı kalemi kullanmak için bilgisayarda gerekli donanım ve yazılım olmalıdır.

SON TEKNOLOJİLER: Acer iki yeni LCD ekran: Acer FP450 ve FP751’dir. Acer FP450 LCD ekran uygun fiyata ve teknik özellikleriyle daha çok kurumsal kullanıcılara yönelirken Acer FP751 ise evde bilgisayar kullananlar için idealdir.14.1 inch genişliğinde olan Acer FP450 LCD ekran1024*768 çözünürlüğe sahiptir. Acer FP450 LCD ekran istenirse bir taşınma kolu aracılığı ile ayaksız olarak da kullanılabilir. Acer FP751 ise 17 inch büyüklüğünde. Gerçek renk desteği olan Acer FP751 ayrıca düşük enerji tüketimi sağlar. Piksel aralığı oldukça düşük olan bu LCD ekranı kontrastlık oranı bir hayli yüksek.
Webcam(hem kamera hem scanner): Bir PC kameradan beklenen video e-mail chat gibi bütün özelliklere ek olarak scanner özelliğine de sahiptir. A6 boyutuna kadar taranan yazılı ve görsel malzemenin PC’ye kolaylıkla aktarılmasını sağlayan bu cihaz 3 boyutlu tarama olanağı sunuyor. Karta gerek duymadan kolay kurulum bir tuş ile A6 büyüklüğüne kadar tarayabilme entegre mikrofon ve üçlü ayağı ile kullanıcıya önemli özellikler sunuyor.












Microtek Filmscan 35: Microtek Filmscan 35USB ara birimini kullanarak çalışan 35 mm’lik bir film tarayıcısı. Bu tarayıcı sadece PC’lerde çalışabilmesine karşın 36 bit renk derinliğinde ve 1800*1800 dpi optik yoğunlukta tarama işlemlerini gerçekleştirebiliyor. Ayrıca Windows 98 ve Windows 2000 uyumludur. Başka bir özelliği de taradığımız filmleri masaüstüne atmadan önce üzerinde oynamalar yapabiliyoruz. Taratma işlemini istediğiniz boyutta (A4A5B5) yapmamıza da izin veriyor.












Palmtop:




Avuç içi bilgisayarlardır. Ağırlığı içindeki piller dahil yaklaşık olarak 300 gram olan 16 x 8.64 x 2.54 cm ölçülerindedir(yani gömleğimizin cebine rahatlıkla sığabilir). Pille çalışan bilgisayarlardır. Kullanım amacı kişisel bilgisayarlardan daha farklıdır. Kişisel bilgisayarlar örneğin sadece oyun oynamak amacıyla rahatlıkla düşünülebilirken avuç-içi bilgisayarlar daha çok işinin bir parçasını yanından ayırmak istemeyenler her yerde bilgi transferi yapma ihtiyacı olanlar içindir.

Driver(Sürücü) Yüklemek:
Buraya kadar anlattığımız donanın elemanların büyük çoğunluğu özellikle iç donanım elemanları üretici firma tarafından bize sağlanan driver(sürücü)’ları olmadan çalışamaz. Driverlar(sürücüler); bilgisayara yeni eklenen donanım elemanını işletim sistemine tanıtabilmemizi sağlayan yazılımlardır.




Bir bilgisayar parçasını(herhangi bir donanım elemanı) alırken yanında driver disket ya da CD’sini almamız gerekir. Eğer yeni aldığımız bir donanım parçasının driverı elimizde yoksa o parçayı işletim sistemine tanıtamaz dolayısıyla o parçayı kullanamayız.
Günümüzde Windows işletim sisteminde Windows’tan önce çıkmış donanım elemanlarının driverları Windows işletim siteminin kurulum dosyalarında bulunmaktadır. Buda bize yeni alınan parçanın tanıtımında büyük kolaylık sağlamaktadır. Yani Windows yeni elemanı kendi tanır.
SÖZLÜK
Anakart(Mainboard): Bilgisayarın elektronik parçalarının tümünün takıldığı bağlandığı elektronik devredir.
Barkod: Kodlanabilir bilgilerin bilgisayar ve benzeri cihazlar tarafından okunabilmesini sağlayan basit simgelerdir.
CD-Sürücü(CD-ROM): CD’leri okumaya yarayan cihazdır.
CD-Yazıcı(CD-Writer): CD’leri okumasının yanı sıra CD’lerin üzerine yazabilen aygıttır.
Çizici(Plotter): Her türlü çizim yapmaya yarayan cihazdır.
Disket Sürücü(Floppy): Yardımcı bellek birimidir.
DVD-Sürücü(DVD-ROM): DVD’leri okumaya yarayan alettir.
Ekran Kartı(Graphic Card): Görüntü almamızı sağlayan karttır.
Fare(Mouse): Ekrandaki oku(imleci) hareket ettirerek ve tıklatarak istediğimiz işlemleri yapabilmemizi sağlar.
Hoparlör(Speaker): Bilgisayarda ses çıktılarını almamıza yarayan alettir.
Işıklı Kalem(Light Pen): Ekrana dokundurulduğunda ekrandan gelen ışığa göre o noktanın koordinatlarını bulan ve kursörü o alana yönlendiren kaleme benzeyen cihazdır.
Joystick: Bilgisayar ortamında oyun oynamak için kullanılır.
Klavye(Keyboard): Üzerinde tuşlar bulunan bu tuşları kullanarak bilgisayara istediğimiz karakteri yazdırabileceğimiz bir birimdir.
Mikroişlemci(CPU): Her türlü işlemin yapıldığı aygıttır.
Modem: Bilgisayarlar arası iletişimi sağlayan donanım elemanıdır.
Monitör(Monitor): Bilgisayarın ekranıdır. Bilgisayarda yaptıklarımızı görmemize yarar.
Port: Kasanın arkasında bulunan fare klavye yazıcı tarayıcı gibi bileşenlerin bağlandığı girişlerdir.
RAM Bellek: Hem yazılabilir hem okunabilir belleklerdir.
ROM Bellek: Sadece okunabilir belleklerdir.
Sabit Disk(Harddisk): Bilgileri kalıcı olarak depolar.
Tarayıcı(Scanner): Kağıt üzerindeki bir bilgiyi bilgisayar ortamına resim formatında aktarmamızı sağlar.
Yazıcı(Printer): Bilgisayardaki bir metni veya grafiksel bilgiyi kağıt üzerine aktarmamıza yarar.

Öncelikle Donanım Hakkında Sizi bir Kaç Bilgi Vereyim. En baştan En Ufak Noktaya KAdar bilgi Görebilirsiniz.
Bilgisayar kullanıcıdan aldığı verilerle mantıksal ve aritmetiksel işlemleri yapan yaptığı işlemlerin sonucunu saklayabilen sakladığı bilgilere istenildiğinde ulaşılabilen elektronik bir makinedir. Bu işlemleri yaparken veriler girilir ve işlenir. Ayrıca istendiğinde yapılan işlemler depolanabilir ve çıkısı alınabilir. Bilgisayar işlem yaparken hızlıdır yorulmaz sıkılmaz. Bilgisayar programlanabilir. Bilgisayar kendi başına bir is yapmaz. Bilgisayar ile ilgili olarak kullanılan bu terimlerin anlamları aşağıda verilmiştir.




Giriş: kişi tarafından veya bilgisayar tarafından sağlanan verilerdir. Bu veriler sayılar harfler sözcükler ses sinyalleri ve komutlardır. Veriler giriş birimleri tarafından toplanır.


İşlem: veriler insanların amaçları doğrultusunda programın yetenekleri ölçüsünde işlem basamaklarından geçer.


Bellek: verilerin depolandığı yerdir. Giriş yapılan ve işlenen veriler bellekte depolanır.


Çıkış: bilgisayar tarafından işlem basamaklarından geçirilerek üretilen yazı resim tablo müzik grafik hareketli görüntü vb gibi ekrandan ya da yazıcı hoparlör gibi değişik çıkış birimlerinden alınmasıdır. Bir bilgisayarın işlem yapabilmesi için donanım ve yazılıma gereksinim vardır.


Donanım (Hardware): bilgisayarın fiziksel kısımlarına donanım denilmektedir. Ekran klavye sabit disk (sabit disk) fare yazıcı bellek mikroişlemcitarayıcı vb. Bilgisayar donanımını oluşturan parçalardır.


Yazılım (Software): bilgisayar donanımında kullanılan çeşitli programlara yazılım denir. Bilgisayar donanımının çalışmasını sağlayan yazılımlar olduğu gibi bilgisayarda işlem yapmayı sağlayan yazılımlarda vardır. Yazılıma örnek olarak kelime işlemciler (Word processor) tablolama (Spread Sheet) sunu (Presentation) programlama dilleri (Pascal C Visual Basic vb.) ses (Sound) programları verilebilir.

__________________
- Sular yükseldikçe balıklar karıncaları yer, sular çekildikçe de karıncalar balıkları. Kimse bugünkü üstünlüğüne, gücüne güvenmemeli. Çünkü; kimin kimi yiyeceğine, suyun akışı karar verir.
- Borç verirken ya paranı ya dostunu kaybedersin.
- Aslanlar kendi tarihlerini yazmadıkça, onların tarihini avcılar yazmaya devam edecektir.
SaDeCe YeMiNLi YaWeR

Bilgisayar Sistem Birimleri


Bu birimler bilgisayar kasası içinde ana kart üzerinde ya da doğrudan ana karta bağlı birimlerdir. Burada öncelikle bilgisayarın beyni sayılan mikro işlemcinin de üzerinde bulunduğu ana karttan bahsetmek gereklidir.


Ana Kart


Ana kart fiberglastan yapılmış üzerinde bakir yolların bulunduğu genellikle koyu yeşil renkte büyükçe bir levhadır. Ana kart üzerinde mikroişlemci bellek genişleme yuvaları BIOS ve diğer yardımcı devreler yer alır. Sistem saati bu yardımcı devrelerden biridir. Ana kart tüm sistemin temelini oluşturmaktadır. Diğer kartlar (I/O kartı grafik kartı vb.) Ana kart üzerindeki genişleme yuvalarına takılır. Ana kart tüm kartların kendi üzerine takılmasından dolayı bu adı almıştır. Çünkü bilgisayarın diğer bileşenleri bir şekilde ana karta bağlanıyor birbirleri ile anlaşmak için ana kartı bir platform olarak kullanıyor; yani bilgisayarın "sinir sistemi" ana kart üzerinde yer alıyor. Bir kişisel bilgisayar (PC) ’in hangi özelliklere sahip olabileceğini belirleyen en önemli bilesen ana karttır çünkü ana kart üzerindeki elektronik bileşenler bilgisayara hangi tür işlemciler takılabileceğinimaksimum bellek kapasitesinin ne kadar olabileceğini bazı bileşenlerin hangi hızlara çıkabileceğini hangi yeni donanım teknolojilerini destekleyebileceğini belirlemektedir. Burada ana kart ile ilgili sık kullanılan bazı teknik terimlerin bilinmesinde fayda vardır. Bunlar:


Yonga Seti: yonga seti (Chip Set) ana kartın "beynini" oluşturan entegre devrelerdir. Bunlara bilgisayarın trafik polisleri diyebiliriz. Çünkü bu devreler işlemci önbellek sistem veri yolları çevre birimleri kısacası bilgisayar içindeki her şey arasındaki veri akışını denetler. Veri akışıbilgisayarın pek çok parçasının işlemesi ve performansı açısından çok önemli olduğundan yonga seti de bilgisayarın kalitesi özellikleri ve hızı üzerinde en önemli etkiye sahip birkaç bileşenden biridir. Eski sistemlerde bilgisayarın farklı bilesen ve işlevlerini çok sayıda yonga denetlerdi. Yeni sistemlerde hem maliyeti düşürmek hem tasarımı basitleştirmek hem de daha iyi uyumluluk sağlamak için bu yongalar tek bir yonga seti olarak düzenlendi. Günümüzde en yaygın yonga seti Intel tarafından üretilmektedir. Intel kendi yonga setlerini bunların desteklediği veri yolu teknolojilerini de temsil edecek şekilde PCI set ve AGP set olarak da adlandırmaktadır. Silicon Integrated Systems (SIS) Acer Labs Inc. (ALI) VIA gibi üretici firmaların da geliştirdiği popüler yonga setleri vardır.

__________________
- Sular yükseldikçe balıklar karıncaları yer, sular çekildikçe de karıncalar balıkları. Kimse bugünkü üstünlüğüne, gücüne güvenmemeli. Çünkü; kimin kimi yiyeceğine, suyun akışı karar verir.
- Borç verirken ya paranı ya dostunu kaybedersin.
- Aslanlar kendi tarihlerini yazmadıkça, onların tarihini avcılar yazmaya devam edecektir.
SaDeCe YeMiNLi YaWeR

Veri Yolu: bilgisayarın içindeki bileşenler birbirleri ile çeşitli şekillerde "konuşurlar". Kasa içindeki bileşenlerin çoğu (işlemci önbellek bellekgenişleme kartları depolama aygıtları vs.) Birbirleri ile veri yolları aracılığı ile konuşurlar. Basitçe bilgisayarın bir bileşeninden diğerine verileri iletmek için kullanılan devrelere veri yolu (BUS) adı verilir. Bu veri yollarının ucunda da genişleme yuvaları bulunabilir. Sistem veri yolu denincegenelde ana kart üzerindeki bileşenler arasındaki veri yolları anlaşılır. Ayrıca ana karta takılan kartların işlemci ve belleğe erişebilmelerini sağlayan genişleme yuvalarına da veri yolu adı verilir. Tüm veri yolları adres ve standart veri yolu olmak üzere iki bölümden oluşur. Standart veri yolu bilgisayarda yapılan işlemlerle ilgili verileri aktarırken adres veri yolu verilerin nerelere gideceğini belirler. Bir veri yolunun kapasitesi önemlidirçünkü bir seferde ne kadar veri transfer edilebileceğini belirler. Örneğin 16 bit’lik veri yolu bir seferde 16 bit 32 bit’lik veri yolu 32 bit veri transfer eder. Her veri yolunun MHz cinsinden bir saat hızı (frekans) değeri vardır. Hızlı bir veri yolu verileri daha hızlı transfer ederek uygulamaların daha hızlı çalışmasını sağlar. Kullandığımız bazı donanım aygıtları da bu veri yollarına uygun olarak üretilir. Sadece iki donanım aygıtını birbirine bağlayan veri yoluna "port" adı verilir. (örneğin AGP = Advanced Graphics Port). Bugün bilgisayarlarımızda ısa PCI ve AGP veri yolları bulunmaktadır. Ana kartın üzerindeki farklı boyut ve renklerde yan yana dizilmiş kart takma yuvalarından bunları tanıyabilirsiniz.


ISA (Industry Standard Architecture): ana kartın kenarına yakin yerde bulunan uzun siyah kart yuvaları ısa yuvasıdır. 17 yıldan beri kullanılan eski bir veri yolu mimarisidir. 1984’te 8 bit’ten 16 bit’e çıkarılmıştır. Ama bugün bile 8 bitlik kartlar olabilir. Örneğin bir ISA kartın yuvaya giren iki bölmeli çıkıntısının sadece bir kenarında bağlantı bacakları varsa bu 8 bitlik bir karttır. 90’lardan itibaren çoğu aygıtın daha hızlı PCI modeli çıktığından ısa yavaş yavaş terk edilmeye başlanmıştır. Hatta bugün ısa veri yolu olmayan ana kartlar da bulunmaktadır. 1993’te Intel ve Microsoft tak çalıştır ısa standardını geliştirmiştir. Böylece işletim sistemi ISA kartların konfigürasyonunu sizin jumper’larla dip switch’lerle boğuşmanıza gerek kalmadan otomatik yapmaktadır.




PCI (Peripheral Component Interconnect): ana kartta PCI yuvaları ısa yuvalarının hemen yanında bulunur; beyaz renkte ve ISA’ dan biraz daha kısadır. PCI veri yolu tak çalışır desteklidir. 1993’te Intel tarafından geliştirilen bu veri yolu 64 bit’liktir ama uyumluluk problemleri nedeniyle uygulamada genelde 32 bit’lik bir veri yolu olarak kullanılır. 33 veya 66 MHz saat hızlarında çalışır. 32 bit ve 33 MHz PCI veri yolunun kapasitesi 133 MB/sn dir.


AGP (Advanced Graphics Port): sadece ekran kartları için çıkarılmış bir veri yoludur. Grafik ağırlıklı uygulamalar geliştikçe ( 3 boyutlu grafikler tam ekran video gibi) işlemci ile bilgisayarın grafik bileşenleri arasında daha geniş bir bant genişliğine ihtiyaç doğmuştur. Bunun sonucunda grafik kartlarında ısa’ dan bir ara veri yolu standardı olan VESA’ya oradan da PCI’a geçilmiştir. Ama bu da yeterli görülmeyince grafik kartının işlemciye doğrudan ulaşmasını sağlayacak ona özel bir veri yolu olan AGP 1997 sonunda geliştirilmiştir. AGP kanalı 32 bit genişliğindedir ve 66 MHz hızında çalışır. Yani toplam bant geniş ligi 266 MB/sn dir. Ayrıca özel bir sinyalleşme metoduyla aynı saat hızında iki kat veya 4 kat daha hızlı veri akışının sağlanabildiği 2xAGP ve 4xAGP modları vardır. 2xAGP’de veri akis hızı 533 MB/sn olmaktadır. Ancak sistem veri yolu hızı 66 MHz ise 2xAGP tüm bant genişliğini kaplayıp diğer aygıtlara yer bırakmayacağı için 66 MHz’lik ana kartlarda 1xAGP kullanılır. 100 MHz ana kartlarda bant genişliği 763 MB/sn ’ye çıktığından 2xAGP ile uyumludur. 1 GB/sn isteyen 4xAGP’nin ise 133 MHz’lik sistem veri yoluna sahip ana kartlarla uyumlu olup olmayacağını hep birlikte göreceğiz. Peki bu kadar hıza ihtiyacımız var mı? Günümüzün en ağır 3d oyunları bile bu hıza ihtiyaç duymamaktadır. Bu yüzden aynı kartın PCI ve AGP versiyonları arasında pek performans farkı yoktur. Yine de grafik için daha gelişmiş bir veri yolu olduğu ve bize fazladan bir PCI yuvası boş bıraktığı için AGP kartları tercih edilmektedir.

__________________
- Sular yükseldikçe balıklar karıncaları yer, sular çekildikçe de karıncalar balıkları. Kimse bugünkü üstünlüğüne, gücüne güvenmemeli. Çünkü; kimin kimi yiyeceğine, suyun akışı karar verir.
- Borç verirken ya paranı ya dostunu kaybedersin.
- Aslanlar kendi tarihlerini yazmadıkça, onların tarihini avcılar yazmaya devam edecektir.
SaDeCe YeMiNLi YaWeR

Portlar Konektörler: bilgisayar ile çalışırken kasa kapalı olduğundan ana kartı görmeyiz. Ama çeşitli aygıtları bağlamak için kasanın arkasında yer alan girişler (portlar) doğrudan ana karta bağlıdır. Eski ana kartlarda at form faktörü kullanılırken bu portlar birer kablo aracılığı ile ana kart üzerindeki konektörlere bağlanırdı ama ATX form faktörü ile bu portlar ana kart ile bütünleşik duruma gelmiştir. Yani ana kartın bir kenarında bulunan bu portlar tam kasanın arka kısmındaki boşluklara denk gelmektedir. Bu yüzden kasalar da ana kart form faktörlerine uygun olarak üretilmektedir. Ana kartınız ve kasanız ATX formundaysa (artik tüm yeni bilgisayarlarda öyle) kasanın arkasında tipik olarak bir klavye portu bir fare portu iki USB portu iki seri PC (com) portu bir paralel (LPT) portu göreceksiniz. Günümüzde klavye ve fare için artik PS/2 portu adı verilen küçük yuvarlak 6 pinli portlar kullanılıyor. Aslında fare seri portu da bir adaptör yardımıyla kullanabilir (veya zaten seri kablolu fareler vardır) ama farenin de kendine ait bir portu olması daha iyidir. Seri portlara genelde harici modemler bağlanır ama seri port kullanan başka aygıtlar da vardır (yedekleme aygıtlarıdijital kameralar gibi). Paralel porta ise yazıcı veya tarayıcı bağlanır. USB portlara neredeyse her tür harici aygıt bağlanabilir. Ancak USB aygıtlar yeni yeni yaygınlaşmaktadır. USB’nin özelliği seri ve paralel portlara göre çok daha hızlı olması ve USB aygıtlar üzerindeki yeni USB portları aracılığı ile ucuca çok sayıda aygıtın zincirleme bağlanabilmesidir. Bunların dışında ana kart üzerine takılan (veya bütünleşik olan) grafik kartı ses kartı TV kartı SCSI kartı gibi aygıtların portları da kasa arkasında yer alır.


Ana kart üzerinde kasa içinden ulaşılabilen portlar da bulunur. Bunlar genel olarak iki adet IDE portu bir disket sürücü portu ana kart ile bütünleşikse SCSI portudur. Bu portlara takılan yassı kablolar aracılığı ile ana karta sabit disk CD sürücü CD yazıcı disket sürücü gibi dahili aygıtlar bağlanabilir. Bir IDE portuna bağlı kabloya üzerindeki iki konektör aracılığıyla iki aygıt bağlanabilir. Bunların dışında ana kart üzerinde işlemciyi takmak için bir soket veya Slot bulunur. Soket yassı dikdörtgen seklinde işlemcinin iki düzlem üzerinde (enine ve boyuna) uzanan iğnelerin oturduğu yuvaya verilen addır. Günümüz ana kartlarında pga370 tipinde 370 iğneli Celeron işlemciler için PGA soketleri AMD K6-2 ve K6-3 işlemciler için AGP ve 100 MHz sistem veri yolu desteği bulunan süper 7 soketleri Cyrix (K6-2 ve eski Pentium MMX işlemciler için) 66 MHz destekleyen Socket 7 tipi soketler bulunabilmektedir. Slot ise genişleme yuvalarına benzer uzun ince dikdörtgen seklindeki işlemci yuvalarına verilen addır.


Önbellek: bugün bilgisayarlarda kullanılan tüm donanımlar 15 yıl öncesine göre çok daha hızlı. Ama her bir donanım bileşeninin hızı eşit ölçüde artmadı. Örneğin işlemcilerdeki performans gelişimi sabit disktekilerden kat kat daha fazladır. Hani bir bilgisayarın gücü en zayıf halkası kadardır derler ya işlemci ve bellek çok hızlı olsa da yavaş kalan bir sabit disk ile bu performans artışını tam anlamı ile yaşamanız mümkün değildir. İşlemci boş boş oturup kendisine bilgi gelmesini bekler. Tabii bunu önlemek için bazı ara çözümler geliştirildi. Örneğin yakin zamanda kullanılan bilgilerin sabit diskten önbellek (cache) adı verilen bir birime aktarılması işlemcinin ihtiyaç duyduğunda sık kullanılan bilgileri bu önbellek alanından alması olanaklı kilindi. İşte önbellekle menin esasi budur. Bir bilgisayarda çeşitli bellek kademeleri vardır: birincil önbellek (L1 cache) ikincil önbellek (L2 cache) sistem belleği (ram) ve sabit disk veya CD-rom. Diyelim ki işlemci bir bilgiye ihtiyaç duyuyor. Önce gider en hızlı bellek türü olan L1 önbelleğe bakar. Bilgi orada varsa gecikme olmaksızın bu bilgileri alır ve işler. L1 önbellekte yoksa L2’ye bakar ve bilgiler buradaysa nispeten küçük bir gecikme ile bilgileri alır. Orada da yoksa önbelleğe göre daha yavaş kalan sistem belleğine yine yoksa en yavaşları olan sabit diske veya CD-rom vb. Bilginin geldiği aygıtlara bakar. L1 ön bellek en hızlısıdır ve günümüz bilgisayarlarında doğrudan işlemci üzerinde yer alır. Bu önbellek küçüktür (genelde 64k’ya kadar. Pentium III Pentium II ve Celeron işlemcilerde 32k AMD K6-2 ve k6-3 işlemcilerde 64k). L2 önbellek biraz daha yavaş ama biraz daha büyük olabilir. Pentium II ve III’lerde boyutu 512k’dir ve işlemci ile işlemci hızının yari hızında haberleşir. İlk Celeron’larda yoktur; günümüz Celeron’larında boyutu 128k’dir ve işlemciyle aynı hızda haberleşir. AMD K6-2’lerde işlemci üzerinde değil ana kart üzerindeki bir yuvada 2gb’a kadar L2 önbellek bulunabilir ve veri yolu hızında (66 veya 100 MHz) haberleşir. AMD K6-3’de 256k önbellek bulunur ve işlemci ile aynı hızda haberleşir. AMD K6-3 L1 ve L2 önbelleği üzerinde bulundurduğu aynı zamanda kullanıldıkları ana kartlarda da sistem veri yolu hızında çalışan bir önbellek daha bulunduğu için 3. Düzey (l3) önbelleği literatüre sokmuştur.

__________________
- Sular yükseldikçe balıklar karıncaları yer, sular çekildikçe de karıncalar balıkları. Kimse bugünkü üstünlüğüne, gücüne güvenmemeli. Çünkü; kimin kimi yiyeceğine, suyun akışı karar verir.
- Borç verirken ya paranı ya dostunu kaybedersin.
- Aslanlar kendi tarihlerini yazmadıkça, onların tarihini avcılar yazmaya devam edecektir.
SaDeCe YeMiNLi YaWeR

IRQ (KESME): (Interrupt Request) bir süre bilgisayar kullanan herkes su ünlü "IRQ çakışması" tabirini duyar. IRQ ‘nun Türkçesi "kesme" dir. Yani işlemci bir işle meşgulken bilgisayarın bir yerinden başka bir donanımdan işlemciye söyle bir emir geliyor: "benimle de ilgilen!" bu istek işlemcinin isini böler. Tabii işlemci aynı anda çok sayıda isi birden yapabilir. Klavye ve fare kullanırken bir yandan ekrana gönderilen verileri işler sabit diskten okuma yapar modemin indirdiği dosyalara bakar vs. Ama işlemciye isini görmesi için ihtiyaç duyan bir aygıtın ona sinyal gönderebilmesi için özel bir hatta ihtiyacı vardır. Buna IRQ hattı adı verilir. Bilgisayarda 0’dan 15’e kadar numaralanan 16 IRQ hattı vardır. İki aygıt aynı IRQ hattını kullanmaya kalkarsa çakışma meydana gelir ve o aygıtlar kullanılamaz. Aygıtın birinin ayarlanarak boş olan bir hatta yönlendirilmesi gerekir.




DMA KANALLARI: (Direct Memory Access) doğrudan bellek erişim kanalları sistem içinde çoğu aygıtın doğrudan bellek ile veri alışverişi için kullandığı yollardır. IRQ’lar kadar "ünlü" değillerdir çünkü sayıları daha azdır ve daha az sayıda donanımda kullanılırlar. Bu yüzden de daha az soruna yol açarlar. Bildiğiniz gibi işlemci bilgisayarın beynidir. Eski bilgisayarlarda işlemci neredeyse her şeyi üstlenirdi. Tabii tüm donanım aygıtlarına veri göndermek ve onlardan veri almak isini üstlendi. Ancak bu pek verimli olmazdı. İşlemci veri transferi ile ilgilenmekten başka işlemleri doğru dürüst yerine getiremezdi. DMA sayesinde bazı aygıtlar kendi aralarında veri transferi yapıp bu yükü işlemcinin üzerinden aldı. DMA kanalları normalde yonga setinin bir bölümünü oluşturur.


BIOS: (Basic Input/Output System) BIOS’ un açılımı temel giriş çıkış sistemi’dir. Bilgisayardaki en temel düzey yazılımdır. Donanım ile (özellikle de işlemci ve yonga setiyle) işletim sistemi arasında bir ara yüz görevi görür. BIOS sistem donanıma erişimi ve üzerinde uygulamalarınızı çalıştırdığınız ileri düzey işletim sistemlerinin (Windows Linux vs.) Yaratılmasını sağlar. BIOS aynı zamanda bilgisayarın donanım ayarlarını kontrol eder. Bilgisayarın düğmesine bastığınızda boot etmesinden ve diğer sistem işlevlerinden sorumludur. BlOS da bir yazılımdır demiştik. Bu yazılım ana kart üzerindeki BIOS yongası üzerinde tutulur. Eskiden BIOS bir rom (Read Only Memory) idi. Yani sadece okunabiliyordu üzerine yazılamıyordu. Daha sonra eklenen yeni donanımlara göre BlOS’ta güncelleme yapılmasının gerekmesi üzerine Flash BIOS adı verilen yazılabilir/güncellenebilir BIOS yongaları kullanılmaya başladı. Böylece kullanıcılar daha güncel bir BIOS sürümünü ana kart üreticisinin web sitesinden indirerek yükleyebilirler ( tabii yakin zamanlarda gündeme gelen Çernobil “Win CIH” virüsünü duymuşsunuzdur. İşte bu virüs de yazılabilir BlOS’lardaki bilgileri silerek bilgisayarın açılmasını engelliyor).

__________________
- Sular yükseldikçe balıklar karıncaları yer, sular çekildikçe de karıncalar balıkları. Kimse bugünkü üstünlüğüne, gücüne güvenmemeli. Çünkü; kimin kimi yiyeceğine, suyun akışı karar verir.
- Borç verirken ya paranı ya dostunu kaybedersin.
- Aslanlar kendi tarihlerini yazmadıkça, onların tarihini avcılar yazmaya devam edecektir.
SaDeCe YeMiNLi YaWeR