Mehmed Namık Paşa

Müşir Mehmed Emin Namık Paşa (İstanbul, 1804 – İstanbul, 1892) 19. yüzyılda yaşamış Osmanlı devlet adamıdır. Mekteb-i Harbiye'yi kurmuş, iki defa Bağdat Valisi olarak görev almış, Osmanlı Devleti'nin ilk Londra Büyükelçisi olmuş, Serasker ve Şeyh-ül Vüzera ünvanlarını elde etmiştir.
Namık Paşa 1804 yılında İstanbul'da doğdu. Babası Osmanlı Sarayı'nda öğretmen olan Halil Ramis Ağa'ydı. Dedesi Ümmeti Konevî , Antalya Akseki'nin Cevizli köyünden İstanbul'a gelmiştir. 14 yaşına kadar babası tarafından eğitim aldı. 1816 yılından sonra Divanı Hümayun'da öğrenimine devam etti.
1934 yılında Ahmed Fevzi Paşa ile birlikte Sultan'ın emriyle Mekteb-i Harbiye'nin kurulmasına öncülük etti. Aynı yıl Osmanlı Devleti'nin Londra Büyükelçiliğine atandı. 1843'te vezir rütbesine yükseldi. Daha sonra Müşir olarak Arabistan Ordusunun başına geçti. 1851 yılında Irak ve Hecaz orduların başındaki Müşir olarak atandı ve Bağdat Valisi oldu. Ancak bir yıl sonra İstanbul'a geri çağrıldı. İstanbul döndükten sonra 1852 yılında Tophane Müşiri, 1853 yılında da Ticaret Nazırı oldu.
Kırım Savaşı Osmanlı Devleti mali açıdan zor durumunda bırakmıştı. Namık Paşa Ticaret Nazırı olarak finansman aramak amacıyla Paris ve Londra'ya gitti. Ancak Avrupa devletlerin garantilerini vermeden bankacılar aşırı yüksek faiz talep ettiler, ve Namık Paşa bu finansmanı sağlayamadı. İngiltere seyahatine ait tuttuğu notlar Tarih ve Hayat Mecmuası'nda 6 bölüm halinde yayınlanmıştır.
Namık Paşa 1856 yılında Cidde Valisi, 1860 yılında Askeri Kurul Başkanı, daha sonra daSerasker olarak görev aldı. 1861 yılında ikinci kez Bağdat Valisi olarak atandı. Bu kez yönetimindeki topraklar, günümüzdeki Irak'a tekabül etmektedi çünkü Basra ve Musul vilayetleri de Bağdat Vilayetine bağlanmıştı. İstanbul'a dönüşünde bugün İstanbul Üniversitesi olarak işlev gören Harbiye binasını inşa ettirdi. 1883 yılında kendisine Şeyh-ül Vüzera ünvanı verildi.
Namık Paşa yaşamının son yıllarını Kabataş'tan Ayazpaşa'ya kadar olan konağında geçirdi. 1892 yılında vefat etti. Konağının bulunduğu Gümüşsuyu'nda sokak günümüzde "Namık Paşa Yokuşu" olarak anılmaktadır. 4 kez evlenmiş, ancak bir eşinden boşanmıştır. 11 çocuğu olmuştur. Bugün torunları Türkiye, Mısır, Ürdün, ABD, İngiltere, Fransa ve Hindistan'da yaşamaktadır.

__________________


#Somalı