Halay Nasıl Çekilir?


Düğünlerin vazgeçilmez oyunlarından birisidir halay. Düğünler genellikle davetlilerin çoğunun katılımıyla çekilen halay ile sonlandırılır. Ayrıca halay, eğlencelerin ve kutlamaların da vazgeçilmez oyunlarından birisidir. Çıkış sebebine, eşlik eden çalgılara, ezgilere ve oynandığı yöreye göre halayın faklı türleri de bulunmaktadır.

Halay, kökleri tarih öncesi dönemlere kadar uzanan bir oyundur. Türk ve Altay kültürlerinde "alay" olarak bilinen bu oyun, bu kültürlerde tören dansı olarak yer almaktadır. Halay dayanışmayı, birlikte hareket etmeyi ve yaşam enerjisini ifade eder.

Halay genel olarak davul ve zurna eşliğinde, en az 3 kişi ile oynanır. Halay çekecek kişiler yan yana dizilirler ve küçük parmakları ile birbirlerine tutunurlar. Halayın başı sağ taraftır ve burada bulunan kişi halayın lideri, yani halay başıdır. Halayın başında ve sonunda bulunan kişiler halay çekilirken, boşta olan elleri ile mendil sallarlar. Yavaş ritimlerle başlayan halay giderek hızlanır ve yüksek bir ritimde sonlanır.

Halay oyunu, ayak figürleri ile oynanan bir oyundur. Çok sayıda kişinin oynadığı halaylarda, yüksek ritimlerde senkronize hareket etmek zordur. Halay oyunu sol ayağın sağ tarafa doğru savrulup tekrar yerine koyulması ile başlar. Sonra aynı şekilde sağ ayak sola doğru savrulup yerine koyulur ve sırasıyla önce sol ayakla, sonra da sağ ayakla sağ tarafa doğru birer adım atılır. Sağ ayağın adımından sonra ise sol ayak ile ilk hareketin tekrarlanması ile başlayarak bütün adımlar ritim eşliğinde akıcı bir şekilde tekrar edilir. Halay oyunu geniş bir alan içinde çember çizecek şekilde ilerlenerek oynanır.

Halay sadece kadınlar veya erkekler arasında oynanabileceği gibi karışık da oynanabilir. Halay oynayanlar, küçük parmaklarla birbirine tutunmak yerine kol kola da girebilirler veya ellerini yandaki kişinin omuzuna atarak da oynayabilirler.

Farklı bölgelerde oynanan halaylar önemli derecelerde farklılık gösterebilirler. Genel olarak ülkemizdeki halayları Çukurova veya güney halayları, bozkır halayları ve doğu halayları olarak üç gruba ayırabiliriz. Çukurova halayları genellikle Antep ve Adana yörelerinde, bozkır halayları Orta Karadeniz’de ve İç Anadolu’nun bozkırlarında ve doğu halayları ise Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde oynanır.

Damat halayı oynayasım geldi ama bizim Rizede horon varken ne alayı ne halayı