Oktav Nedir?


Bir sesin, frekansının yarısı veya iki katı olan diğer sese olan mesafesine oktav denir.

Örnek olarak; Do (C) sesinden başlayıp tizleşerek ilerlediğimizde, vardığımız ikinci Do (C) sesi ile başladığımız ses arası bir oktavdır. Yani kalın Do (C)'dan ince Do (C)'ya uzanan ses dizisi bir oktav oluşturmaktadır. Varılan ikinci noktadan tekrar tizleşerek devam ettiğimizde ikinci oktava geçmiş oluruz. Aynı şekilde, örnek olarak kalın Sol (G)'den ince Sol (G)'e kadarki sesler de bir oktav oluşturmaktadır.

Orta Do (C4) üzerindeki La (A4) notasının uluslararası standart frekansı 440 hertz'dir. Bu La (A4) 'dan bir sonraki oktavda bulunan La (A5) notası 880 hertz ile titreşirken, bir önceki oktavda bulunan La (A3) notası 220 hertz ile titreşir.

Kontra oktav olarak da ifade edilen birinci oktav, 32.7 hertz'lik Do (C1) ile başlar ve 65.4 hertz'lik Do (C2)'da biter. İlk oktavın ilk sesi bir enstrümanın en pes (kalın) sesidir.

İki nota arasındaki mesafeye aralık (interval) denir. Diğer bir deyişle bir notanın diğer notalara göre olan frekans farkı aralıktır. Mesela Do (C) ve Re (D) gibi ardışık iki notanın uzaklığı ikili aralığıdır. Sol (G), La (A), Si (B) gibi üç ardışık notanın sıralanışında aralık üçlüdür. Sekizli aralık ise bir oktavı ifade eder.

İnsan sesinin kaç oktav olduğunu ölçmek için doğal sesler kullanılır. İnsan sesi ortalama iki ile dört oktav arasındadır. Çoğu kez falsetto denilen sesin inceltilmesiyle ortaya çıkan sesin oktav dahilinde incelendiği görülmüştür. Bu yanlış bir incelemedir. İnsan sesinin oktavı ölçülürken, gırtlaktan inceltme yapılmadan sesin tam karşılığının verilmesi gerekir.