Etan nedir?

[YeşiL6]

Etan nedir?

Hidrokarbonların doymuş hidrokarbonlar sınıfına mensup bir alifatik bileşiktir. Formülü C2H16 dır. Ergime noktası 172°, kaynama noktası 88,3°dir. Alkol, eter gibi organik eritkenlerde çok erir. Kokusuzdur. Alkanlar diye adlandırılan doymuş hidrokarbonların homolog serisinde bir üyedir. Tabii gazlarda %5 ile %20 arasında bulunur. Tabii gazlardan veya petrol ürünü, gazlardan ayrılarak elde edilebilir. Fakat daha ziyade tabii gazlarda ve petrol gazlarında yakıt olarak kullanılır.

En önemli özelliği temiz bir yakıt olması ve çevreyi kirletmemesidir. Gaz halinde olması nedeniyle hava ile daha iyi bir karışım oluşturarak kolay yanar, tam yandığında mavi bir alev oluşturur. Doğalgaz boru hattı ile Rusya’dan, İran’dan ve sıvılaştırılmış olarak tankerlerle Cezayir ve Nijerya’dan temin edilmektedir.Gaz halinde olması nedeniyle daha hassas kontrol edilebilme imkanı bulunmaktadır. Ucuzluk sıralamasında yıllardır en ucuz yakıtlardan biridir.

Avrupa’da çok yaygın olarak kullanılan doğalgaz ülkemizde de İstanbul, Ankara, Bursa, Eskişehir ve İzmit’te kullanılmakta ve gittikçe yaygınlaşmaktadır. Doğalgazın kendisi zehirli değildir. Ancak kaçaklarda, havadaki gaz miktarının artmasıyla oksijen azalacağından boğulmaya yol açabilir. Kükürt doğalgazda yok denecek kadar azdır. Yanma sonucunda oluşan yanma ürünlerinin içinde kükürt bulunmaması alev veya dumanla temas eden yüzeylerde korozyon problemini ortadan kaldırmaktadır. İçindeki % Karbon miktarının diğer yakıtlara göre az olması doğalgazın mavi ve mat bir alevle yanmasına neden olur.

Bu ise ocaklarda radyasyon nedeniyle oluşan ısı transferini azaltır. Yanma için gerekli hava miktarı daha azdır. Bu yüzden gazların yanma verimleri de yüksek olur. Doğalgazın içindeki Hidrojen miktarı oldukça fazladır (yaklaşık % 24). Bunun sonucu olarak yanma ürünleri içindeki su buharı miktarı da fazladır. Doğalgazda bulunan Azot (N2) Oksijenle yüksek sıcaklıklarda (1900–2000 oC) reaksiyona girdiğinde Azot oksitler oluşmaktadır. Korozyona neden olan bu oluşumu engelleyen önlemler alınmalıdır.

Doğalgazın taşınması, borular vasıtasıyla oldukça kolaydır. Taşımada, boru kayıpları ve dönüşüm kayıpları (buhar/sıcak su, kızgın su/sıcak su) hiç yoktur. Yanma ürünleri içinde kül, is, kurum, katran gibi artıklar bulunmadığı için hava kirliliği yaratmaz. Ayrıca Karbondioksit (CO2) ve su buharı (H2O) dışında Karbon monoksit (CO) miktarı da oldukça düşüktür.

Özellikleri
Etan renksiz, kokusuz bir gazdır. Kaynama noktası -88,6°C ve erime noktası -183,3°C’dir. Havaya göre bağıl yoğunluğu 1,05’tir. Etan suda çözünmez, fakat saf (mutlak) etanolde orta derecede çözünür. Yakıt olarak değeri yaklaşık 22.000 kilo kalori/m 3 tür. Yanabilen etan, aslında kimyasal olarak hemen hemen inert bir maddedir. Ancak halojenlerle yer değiştirme reaksiyonu verir.

Etanın sınai önemi bulunan pekçok türevi vardır. Etil klorür, etilen bromür ve etilen klorür bunların başlıcalarıdır: Etil klorür: C 2 H 5 Cl formülünde bir bileşik olup, kloroetan olarak da bilinir. Bilhassa kurşun tetraetil üretiminde endüstriyel ehemmiyet taşır. Bunun yanında tıpta bir anestezik olarak ve kimyada bir çözücü olarak da yaygın halde kullanılır. Bilhassa kısa süren ameliyatlarda tercih edilir. Çünkü diazot monoksit gibi anesteziklere göre yan etkisi az olan bir maddedir. Çok kolay buharlaşabilen bir sıvı olduğu için, değdiği yeri çok çabuk bir şekilde soğutup uyuşturur.

Etilen bromür: Hoş kokulu ve zehirli bir sıvıdır. 1,2-dibromoetan olarak da bilinir. Kurşunlu bileşiklerle yüksek oktanlı benzinlere katılır. Etilen klorür: Renksiz, uçucu ve zehirli bir sıvıdır. 1,2-dikloroetan olarak da bilinir. Polimer endüstrisinde vinil klorür edilmesinde, ayrıca vuruntuyu önlemek için benzine katılarak da kullanılır.