Forum Aski - Türkiye'nin En Eğlenceli Forumu - Piyano Nasıl Bir Enstrümandır?

Piyano Nasıl Bir Enstrümandır?

[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Çok yönlü kullanımı ile müzik aletleri arasında en çok tercih edilen piyano, tuşlu çalgılar grubuna aittir. Tuşa basıldığında, keçe ile kaplı çekicin o tuşa ait tele vurması sonucu sesin ortaya çıkmasıyla çalışma mantığı, vurmalı çalgılara benzetilen hatta, bu grup içinde de yer verilen piyano teknik olarak 2500 parçasıyla en karmaşık müzik aletidir. Bu sebeple tasarımdan üretim aşamasına kadar teknisyen ve mühendislerce her türlü kontrolleri yapılan piyano temel olarak ses tahtası, eşik, kasa, klavye, pedal, mekanizma ve çerçeve ile bloktan oluşur.

Piyano ilk 1700’lü yıllarda klavsenden esinlenerek İtalyan müzik yapımcısı Bartolomeo Cristofori tarafından yapılmıştır. Klavsenin eksikliklerini giderme üzerine kurulu düzende, klavsende tuşa basıldığında, mızrabın ilgili teli çekmesiyle oluşan ses, piyanoda çekicin telleri vurması ile elde edilerek sesin şiddetiyle ilgili nüanslar elde edilmiştir. Tuşe denilen, tuşlara basma sertliğine göre daha kuvvetli ve yumuşak seslerin elde edilmesi sebebiyle ilk zamanlar pianoforte olarak isimlendirilen piyano, aynı zamanda sesleri uzatabilme özelliğiyle de zamanla klavsenin yerini almıştır. Bir çok besteci gereksinimleri doğrultusunda yönlendirerek piyanonun en üst seviyeye gelmesi için çaba gösterilmiş, piyano sürekli eklenen özellikleri ile uzun yıllar gelişmesini sürdürmüştür. 1822 yılında Johann Andreas Stein’in piyanoya pedal eklemesiyle bugünkü piyanonun temelleri atılmıştır.

Günümüz en modern piyano dizisi 7 oktav ve bir minör üçlüyü kaplamaktadır. İlk dönemlerin piyanoları 4 oktav iken Mozart’ın yazdığı eser üzerine 5 oktava çıkarılan piyano, Beethoven’ın giderek ses aralığı genişleyen eserleriyle 6 oktavlık ses aralığına çıkmıştır. Klasik eserler için gerekli olan en yüksek ses aralığı ise 6,5 oktavlıktır.

Geniş ses aralığı ile kalın la’dan ince do’ya kadar uzanan günümüz piyanoları, genel olarak, 52’si ana ses, 36’sı da ara sesler olmak üzere 88 tuşludur. Klavyelerin yapımında daha çok maun kullanılırken daha kaliteli piyanolarda ladin ağacı tercih edilir. Siyah tuşlar ise abanozdan yapılır.

Yapımından daha çok ceviz, maun, gül ağacı kullanılan ahşap kasa üzerine gerili tuşlara basıldıkça ses elde edilir. Tuşe özelliği ile sesin nüansı ile ilgili dinamikler sağlanırken pedallar ile sesler yönetilir. Sağ pedal, teller üzerindeki titreşimi engelleyen keçeleri yukarıya kaldırarak sesin daha güçlü çıkmasına yardımcı olur. Parçanın ilk sesinde yumuşak bir etkiyle vurgu meydana getirmek için notadan önce, ritimleri daha çok ortaya çıkarmak, nota ya da akorları vurgulamak için notaya basarken, ayrıca senkop ve legato olmak üzere iki farklı teknik ile notadan sonra basılmak suretiyle 3 farklı şekilde kullanılan sağ pedal en sık kullanılan pedaldır. Kimi konsol piyanolarda bulunmayan orta pedal ise, sesleri kısma ve susturucu görevi yapar. Sesi yumuşatmak için kullanılan sol pedal ise sesin tınısında herhangi bir değişikliğe sebep olmaz, sadece sesin titreşimini azaltır.

Piyano çeşitleri genel anlamıyla kuyruklu ve konsol piyanolar olmak üzere ikiye ayrılır. Kuyruklu piyano ses akustiği daha güçlü olan ve daha çok konserlerde kullanılan bir piyano türüdür. Profesyonel amaca daha uygundur. Teller ve tokmaklar yatay düzlem üzerinde yer alır. Kuyruklu piyanolar, büyük sahnelerde kullanılmak üzere tam kuyruklu, tam kuyrukluya benzer özellikleriyle yarım kuyruklu, daha az yer kaplayan çeyrek kuyruklu piyanolar olmak üzere kendi içinde üç çeşidi bulunur. Duvar piyanosu, sesi ve boyutunun uygunluğu sebebiyle daha çok evlerde tercih edilen bir piyano çeşididir. Duvar piyanosundan teller ve tokmaklar dikey birbirine paralel olarak sıralanmıştır. Boyutlarına göre küçük, konsol, stüdyo ve profesyonel olmak üzere dörde ayrılır.

Büyüklüğüne rağmen sesiyle ve özellikleriyle baş başına bir orkestra olarak değerlendirilen piyano, klasik ve caz müziğin baş enstrümanlarından olması yanında gerek solo performanslarda gerekse konserlerde önemli bir yere sahiptir. Ayrıca, beste ile şan çalışmalarında da tercih edilen piyano, çok geniş bir kullanım alanıyla müzik endüstrisinin en önemli çalgıları arasında yer alır. Bugün dünyanın en iyi piyanoları Almanya ve Avusturya’da üretilmekte, özellikle Almanya yapımı piyanolar en çok tercih edilen piyanolar arasında yer almaktadır.