Zurna Nasıl Bir Enstrümandır?

[DeRDeST]

Zurna Nasıl Bir Enstrümandır?

Sesiyle en çok davulun yana yakışan zurna geleneksel bir çalgı olup üflemeli çalgılar arasında yerini alır. Davulla birlikte oluşturduğu ahenkli yapısından ve sesinin gür çıkmasından dolayı en iyi dış mekânlarda çalınmaya uygun nefesli bir saz çeşididir.

Genellikle Çin, Hindistan, Balkanlar, Moğolistan ve Ortadoğu'da kullanılmış bir çalgı aletidir. Ülkemizde ise düğünlerin vazgeçilmez çalgılarından biridir. Bu yüzden Anadolu’da kullanımı çok yaygındır.

Zurna üflemeli çalgıların içerisinde, çift kamışlı üflemeli sazlar arasına girer. Üflemeli bu çalgı çeşitli ağaçlardan elde edilir. Bu ağaçlardan bazıları şimşir, erik ve kayısıdır. Ağaçlardan elde edilen zurna üç kısımdan meydana gelir. Bu kısımlara sırasıyla lüle, sipsi ve dil isimleri verilir. Lüle, zurnanın en büyük parçasına verilen isimidir. Sipsi, kamıştan elde edilen ve zurnanın ağız kısmında kullanılan küçük parçaya verilen isimdir. Bu küçük parçanın diğer bir ismi ise zıpçıktır. Dil ise kamış ile sipsinin yani küçük parçanın arasında bulunan kısma verilen isimdir.

Lüle, sipsi ve dil birbirinin içerisine geçirilecek şekilde yapılır. Sipsi genellikle çıkamayacak şekilde yerine yerleştirilir. Dil ise lülenin içerisine geçirilecek şekilde tasarlanmıştır. Dilin yuvarlak ve lülenin içine geçebilecek büyüklükte olan kısmı lülenin iç kısmına yerleştirilir. Zurnada toplamda 8 delik bulunmakta ve bunların hepsi bir notayı temsil eder. Zurnada bulunan bu sekiz deliğin yedisi lülenin ön tarafında, 1 tanesi ise arka tarafında yer alır.

Sipsinin olduğu kısımda yani kamışın bulunduğu yere geçirilen çember şekline ağızlık denir. En alt kısmada kalak ismi verilir. Kalağın şekli daire biçimindedir.

Zurnanın sesi sanılanın aksine ses aralığı geniş değildir ve buna rağmen çok gür ses çıkarabilir. Zurnadaki ses genişliği dardır ve bu darlığa rağmen iki oktavlık ses çıkarabilir.

Zurna farklı büyüklüklerdedir. Küçük, orta ve büyük olarak zurnalar sınıflandırılabilir. Küçük olanına zil zurna ya da cura denir. Orta büyüklükte olanı orta kaba zurna, büyük olanı ise kaba zurnadır. Zurnanın boyutunu belirlemede çıkardığı ses ölçüt olarak alınır. Bu yüzden istenilen sese uygun olarak boyutu değişmektedir.

[Mithrandir]

Halil Çokyürekli zurnayla jazz çalıyor.Çok dinlenesi.