Destanlar öncelik olarak Araplar’a “esastır”. Ayrıca Batı’da “MYTH” olarak bilinmektedir. Destanlar 2’ye ayrılmaktadır.
-Yapay Destanlar
-Doğal Destanlar

Yapay Destanlar

Yazarı belli olmakla yakın bir tarih içerisinde yazılan, olağanüstü durumlara az bir yer veren bir destan türüdür.

Doğal Destanlar

Yazarları belli olmayan ilkel dönemlerde yaşanmış olan konuları ele alan sözlü bir destan türüdür.

Destanlar İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı kategorisinde bulunmaktadır. Ayrıca Destan’lar 3 bölümden oluşmaktadır.

Halk üzerinde iz bırakmış olaylar ve bu olayları canlandıran karakterler
Olayların ağızdan ağza yayılması
Sonralardan yazıya geçmesi
Destanlar bir milletin üzerinde iz bırakmış, tarihi açıdan önemli olayları, savaşlar, büyük yangınlar, göçler, doğal afetler gibi konulardan oluşmaktadır. Destanlar çoğu zaman “manzum” olabilmektedir.

Destanlar “Masallara” benzeyen sözlü ve yazılı olmak üzere 2’ye ayrılmaktadır.

-Doğal Destanlar
-Yapay Destanlar

Doğal Destanlar
Doğal destanlar anonim destanlar olarak bilinmektedir. Yazarı ve nerede yazıldığı hakkında kesin bir ifade bilinememekteyken ilkel olayları konu almaktadır ve sözlü destan türüdür. Türk edebiyatı içerisinde Doğal Destanlar İslamiyet Öncesi ve İslami Dönemde ki destanlar olarak kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır.

Bu doğal destanların bir çoğu Müslümanlık öncesindeki dönemlerde ortaya çıktığı söylenmektedir. Destan dönemleri “Mitolojilerin” ortaya çıktığı dönemlerdir. İnsanların evreni ve yaradılışı sorguladıkları, yaşanmakta olan bütün doğa olaylarını sorguladıklarında ve adlandırmaya çalıştıkları dönem olduğu bilinmektedir. Doğal Destanların Yunan Mitoloji’sinde bulunan “Zeus, Hades, Poseidon, Afrodit ve benzeri tanrı ve tanrıçaların çıktığı dönemlerde ortaya çıktığı söylenmektedir.

Destanların içinden de çekirdek bir olay bulunmakta ve bu olay gerçek olmaktadır. Fakat zaman geçtikçe halk arasında bu yaşanılan gerçek olay abartmalara veya benzetmelere maruz kalıp nesillere aktarılırken farklı cümleler içerebilmekte ve bazen hikayenin yarısından çoğu değişmekte oluyor.

Destanlarda dil ve anlatım bazen konu içerisindeki kahramana olağan üstü ve muhteşem özellikler kazandırabilmektedir. Uzun betimlemeler burada yer almamaktadır.

Sözlü oldukları için Doğal Destanların 3 dönemi olmaktadır.

-Ortaya çıkma dönemi
-Yayılış Dönemi
-Derleme Dönemi

Destanlar manzum örneği olabilmektedir. Bunlar akıl üzerinde sürekliliği ve kalıcılığı sağlayabilmek içindir.

Ayrıca Bilinen Büyük Destanlar ;
Atilla Destanı
Yaradılış Destanı
Telefon
Güneşte Kararan Gözlükler
Göç Destanı
Türeyiş Destanı
Ergenekon Destanı
Bozkurt Destanı
Tokuz Oğuz Destanı
Cengiz Han Destanı
Er Manas Destanı
Timur ve Edige Destanı
Oğuz Kağan Destanı
Şu Destanı
Mete Destanı
Alp Er Tunga Destanı
Köroğlu Destanı
Danişmend Gazi Destanı
Seyid Battal Gazi Destanı
Satuk Buğra Han Destanı
Dımdım Destanı
Zembilfroş Destanı ( Redd-i Aşk Destanı)

__________________

all the best.