Açık Piyasa İşlemleri Nedir?

[Ada]

Açık Piyasa İşlemleri Nedir?

Ekonomik alanda, devletin enflasyonu önlemek veya para ve kredi hacmini daraltmak için aldığı tedbirler. Açık piyasa işlemleri ilk olarak on dokuzuncu asırda İngiltere ve Amerika’da tatbik edilmiştir. Daha sonra diğer memleketlerde de uygulanmıştır. Bugün dünya devletlerinde geniş ölçüde uygulanmaktadır. Açık piyasa işlemleri uygulandığında Merkez bankası, portföyündeki kıymetli evrakı satışa çıkarır. Bunları satın alan bankalardaki para, Merkez bankasına girer. Bankaların nakit hacmi ve kredi imkanları daralmış olur. Bunun önemli bir sonucu olarak talep azalır, dolayısıyla fiat artışları ve enflasyon yavaşlatılmış olur.

Açık piyasa işlemleri ne demek? (Ekonomi)

(Open market operations) Merkez bankasının piyasadaki para arzını genişletmek veya daraltmak için kullandığı araçlardan biri. Merkez bankasının piyasadan devlet tahvili ve hazine bonosu gibi menkulleri satınalması, bunları satanların ellerine nakit para geçmesine, bu da bankalardaki parasal rezervlerin artmasına ve dolayısıyla ekonomideki para arzının genişlemesine neden olur. Para arzındaki genişleme ise, diğer yandan faiz oranının düşmesine ve yatırımları özendirerek ekonominin canlanmasına yol açar. O bakımdan, merkez bankası açık piyasada satış işlemlerine, ekononin duraklama içerisinde bulunduğu dönemlerde başvurur. Enflasyonist dönemlerde ise aksine, piyasada devlet tahvili ve hazine bonosu gibi fnenkuller satar. Bu şekilde halkın ve bankaların nakit rezervleri azalır, kredi almak zorlaşır ve faiz oranlan yükselir. Bu da yatırımların kısılmasına ve harcamaların daralmasına, dolayısıyla ekonomideki talep şişkinliğinin önlenmesine yol açar. Açık piyasa işlemleri yalnız para hacmini etkilemekle kalmaz, aynı zamanda toplam harcamalar ve faiz oranlan yoluyla ülkenin diş ödemeler bilançosu durumunu da etkiler. Örneğin açık piyasa satış işlemleri toplam harcamaları daraltarak ithalatı kısıcı yönde etkilediği gibi faiz oranlarını yükselterek de ülkeye bir miktar yabancı mali sermayenin girmesine yol açabilir.