Hassa Ne demek ?

Padişahlara ve saraylara mahsus hizmetler hakkında kullanılır bir deyimdir.


Hassa alayı, Hazine-i Hassa, deyimlerindeki hassadan bunların doğrudan doğruya padişaha ait oldukları anlatılmak istenir.


Hassa avcıları:


Padişahların şikar halkı denilen ve av işlerine bakan görevlilerine verilen addır. Şahin, atmaca ve benzeri gibi avlamakta kullanılan kuşlarla zağar, tazı ve benzeri av köpeklerini bunlar terbiye ederler, padişahlar avlanırken beraber bulunurlardı.


Osmanlılarda av, saray eğlenceleri arasında önemli bir mevki işgal etmiştir. Sultan Orhan'ın oğlu Süleyman Paşa da bir av peşinde at koştururken düşüp ölmüştür.


Hassa Bostancıları:


Bostancılardan saray haricindeki bahçe ve bostan işleriyle meşgul olanlara verilen addı. "Usta" adı verilen başlarının nezareti altında ayrı ayrı topluluk halinde idiler. Her topluluk yerine ve işine göre on beş ile yüz kişi arasındaydı. Daha sonraları saray haricindeki bahçelere de Hadaik-i hassa adı verilmiştir.


Hassa Çayırı:


Saray hayvanlarına gerekli olan otların elde edildiği çayırlar hakkında kullanılır bir deyimdir. Bu çayırlar İstanbul ve civarında idi.


Hassa Doğancıları:


Padişahların şikar halkı denilen avcılarından bir sınıfın adıdır. "Hane-i bayzan" da denilen doğancı koğuşu kırk kişilik bir topluluktu. Bunlar da "kaftanlı" denilen Enderunluların beşinci kısmına girerlerdi. Başları "Doğancıbaşı" adını taşıyordu. Doğancılar meydanı, av kuşlarını besleyen zümrenin meydanı olup Üsküdar'da hala bu adı bilinmektedir.


Hassa Harç Emini:


Saraya ait satın alma işleriyle meşgul olan memur hakkında kullanılır bir deyimdir. Saray ile saray mensuplarının alacaklarını da bu memur tahsil eder ve sahiplerine getirip verirdi.


Hassa Kadırgaları:


Yelkenli gemi devrinde Osmanlı donanmasını teşkil eden kadırgalar hakkında kullanılır bir deyimdir. Bu gemilerde kaptanlık edenlere "hassa reisi" "hassa kaptanı" denilirdi.


Hassa Matbahı:


Saraylılar için yemek pişirilen matbah (mutfak) hakkında kullanılır bir deyimdir. Padişahlara yemek pişirilen matbaha ise "Has Matbah" denilirdi.


Hassa Reisi:


Osmanlı donanmasında kalyonların kullanılmasına kadar yaygın olan ve hükumet tarafından yaptırılan gemileri kullanan kaptanların adıdır.


Hassa Ordusu:


Merkezi İstanbul'da olan birinci ordunun adıdır, İstanbul'un ve dolayısıyla sarayın muhafazasına memur olduğu için bu adı almıştır.