Forum Aski - Türkiye'nin En Eğlenceli Forumu - Bab-ı Fetva Ne Demek, Bab-ı Fetva Nedir Hakkında Bilgi

Bab-ı Fetva Ne Demek, Bab-ı Fetva Nedir Hakkında Bilgi
Bâb-ı Fetva, bâb-i meşihat veya şeyhülislam kapısı olarak da bilinir, Osmanlılarda şeyhülislamlık mertebesine ve fetva dairesine verilen isimdir.
18. yüzyıla değin şeyhülislamın bir dairesi yoktu. Görevini kendi konağında ve toplantılara katılarak sürdürür, istendiğinde fetva verirdi. Bu nedenlerle önceleri devlet örgütü içinde Bâb-ı Fetva’ya gereksinim duyulmadı. 16. yüzyıldan başlayarak aynı zamanda ulemanın da başı olan şeyhülislamın iş yükünün artması üzerine, şeriat konularında uzman kişilerin ona danışmanlık etmesi zorunluluk haline geldi. Fetva emini denen bu uzmanların, halktan da gelen sorunları inceleyerek fetvalar hazırlayabilmeleri için ayrılan yerler, Bâb-ı Fetva’nın kurulması yönünde ilk adımlardı. 18. yüzyılda sayıları giderek artan müderris ve kadıların atama işlemleri, yargı kurallarının işlemesi ve fetva istekleri, yüzyılın ikinci yarısında, dini-resmî nitelikli Bâb-ı Fetva’ nın kurulmasıyla sonuçlandı. Burada, fetva verme yetkisini taşıyan kethüda, yönetimle ilişkileri yürüten telhisçi, halkın istediği fetvaları hazırlayan mektupçu ve fetva emini ile çuhadar, mühürdar, müsevvid, mübeyyiz, mukabeleci gibi görevliler ve bunlara bağlı kalemler vardı.
II. Mahmud (hd 1808-39), Bâb-ı Fetva’yı bir nezaret düzeyinde denetime almayı, fetva yetkisi ile yargı yetkisi arasında yakınlaşmayı öngördü. Kazaskerlerle İstanbul kadısının birlikte yürüttükleri huzur mürafaalarının başkanlığını da şeyhülislama verdi. Bu gelişmeler sırasında, 1826′da Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasıyla boş kalan eski Ağa Kapısı’na yerleşen Bâb-ı Fetva’nın daha geniş bir örgüte kavuşması ise Tanzimat döneminde gerçekleşti ve burada bir fetvahane oluşturuldu. Ama Batı’dan alman yenilikler konusunda fetvahaneye ve şeyhülislama başvurulmayarak Bâb-ı Fetva’nın olumsuz bir tavır takınması önlenmeye çalışılırken, Mecelle’nin hazırlanması örneğinde olduğu gibi, Tanzimat’a destek olması gözetildi. Şeyhülislamın, meclis-i vükelaya katılması sürecinde ise şeriye mahkemeleri ve medreseler Bâb-ı Fetva’ya bağlandı. Devlet yönetiminin giderek dünyevileşmesi karşısında içe dönük sorunlarla uğraşan Bâb-ı Fetva, 1868′de Divan-ı Ahkâm-ı Adli*ye Nezareti’nin kurulması ile simgesel bir kuruma dönüştü.
II. Meşrutiyet’ten (1908) sonra İttihat ve Terakki yönetimi, şeriye mahkemeleri ile medreseleri de Bâb-ı Fetva’dan ayırdı. 1914′te Bâb-ı Fetva aracılığı ile dünya Müslümanları Osmanlı Devleti’ne yardıma çağırıldı ve bu amaçla cihad-ı ekber ilan edildi. Milli Mücadele’ye cephe alan Bâb-ı Fetva, 1 Kasım 1922′de saltanatla birlikte kaldırıldı.
alıntıdır.