Türkiyenin Matematik Konumu ve Sonuçları

**SrKn** · 20.01.2014, 10:25

Türkiyenin Matematik Konumu ve Sonuçları
Türkiyenin matTürkiyenin Matematik Konumuematik konumuna bakıldığında 36 – 42 kuzey paralelleri arasında yer aldığını görmekteyiz. Konum itibariyle Türkiyenin matematik konumu Yengeç Dönencesinin kuzeyi, Kuzey Yarım Kürenin orta kuşağında yer almaktadır. Şimdi bu konuma bağlı olarak ülkemizde ne gibi sonuçlar ortaya çıkıyor onları inceleyelim.

1) Türkiye Kuzey Yarım Küre’de Bulunduğu için:

- Kuzeyden gelen hava kütleleri hava sıcaklığını azaltırken, güneyden gelen hava kütleleri sıcaklığı arttırmaktadır.

- Deniz turizmine elverişli olan süre Türkiye’nin güneyinden kuzeyine doğru azalmaktadır.

- Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarının Yaz ayları, Aralık, Ocak ve Şubat aylarının Kış ayları olması Türkiye’nin Kuzey Yarım Küre’de olduğunun kanıtıdır.

Güney Yarım Küre ile Kuzey Yarım Küre arasında Yaz – Kış aylarının farklı olmasının sebebi 23° 27′ lik eksen eğikliğine bağlıdır.
- Dağların güneye bakan yamaçları kuzeye bakan yamaçlarından daha sıcaktır. Bu sebeple güneye bakan yamaçlarında kalıcı kar sınır, orman üst sınırı ve tarım üst sınırı kuzeye bakan yamaçlara göre daha yüksektir.

Karadeniz’de denizellik nedeniyle özel konumdan dolayı kuzeye bakan yamaçlarında orman ve tarım üst sınırı daha yüksektir.
- İki meridyen arası mesafe kuzeyden güneye doğru artmaktadır. Ayrıca kuzeyden güneye doğru gece – gündüz süre farkı azalır.

Sadece Kuzey Yarım Küre için bu böyledir. Güney yarım Küre’de tersidir. Ayrıca bu dünyanın geoid bir şekle sahip olmasından kaynaklanır.
- 21 Mart ve 23 Eylül tarihinde Dünya’nın her yerinde gece gündüz eşitliği yani ekinoks yaşanır.

Buradan çıkarmamız gereken şu olmalıdır: 21 Marttan ve 23 Eylüle kadar Türkiye’de gündüzler geceden daha uzun, 23 Eylülden 21 Marta kadar olan tarihte ise geceler gündüzden daha uzundur.
- 23° 27′ lik eksen eğikliğine bağlı olarak 21 Haziran ve 21 Aralık tarihlerinde Kuzey Yarım Küre’de belirli olaylar yaşanmaktadır. Kpss genel kültür coğrafya konusu içinde bu eksen eğikliğine önem vermektedir. Bunları inceleyelim.

21 Haziran tarihinde:

En uzun gündüz süresi yaşanır.
Güneş ışınları yıl içinde en büyük açıyla Kuzey Yarım Küre’ye düşer.
Gölge boylarının Kuzey Yarım Küre’de en kısa olduğu tarihtir.
21 Aralık Tarihinde:

En uzun gece süresi yaşanır.
Güneş ışınları yıl içinde en küçük açıyla Kuzey Yarım Küre’ye düşer.
Gölge boylarının Kuzey Yarım Küre’de en uzun olduğu tarihtir.
- Türkiyenin matematik konumuna baktığımızda güneyinden kuzeyine doğru gidildikçe güneş ışınlarının geliş açısı düşmektedir. Buna bağlı olarak güneyden kuzeye doğru ;

Sıcaklık azalır.
Buharlaşma azaldığı için denizlerde tuzluluk oranı azalır.
Tarım ve orman üst sınırı azalır. Kalıcı kar üst sınırı artar.
- Türkiyenin matematik konumu dahilinde güneyden kuzeye doğru değişen diğer faktörler:

Çizgisel Hız azalır.

* Çizgisel Hız: Dünya dönerken birim zamanda alınan yola çizgisel hız denmektedir.
Gurup ve Tan süreleri çizgisel hıza bağlı olarak güneyden kuzeye doğru uzar.
Güneşin doğduğu vakte tan, battığı vakte ise gurup denmektedir.
Yer çekimi artar.
2) Türkiye Kuzey Yarım Küre’nin Orta Kuşağında Bulunduğu İçin:

- Bir yıl için dört mevsim belirgin olarak yaşanmaktadır.

- Türkiye’nin Akdeniz ikliminde yer alması Orta Kuşakta bulunmasına bağlıdır.

- Batı Rüzgarları kuşağında yer alır.

- Çoğunlukla cephesel yağışlar görülür ki bunun sebebi Orta Kuşakta farklı karakterdeki hava kütlelerinin sıkça karşılaşmasıdır.

- Türkiyenin matematik konumuna bağlı olarak Orta Kuşakta bulunduğu için kalıcı kar sınırı genelde 2500 ile 3000 metrenin üstündedir.

3) Türkiye Yengeç Dönencesinin Kuzeyinde Kaldığı İçin:

- Güneş ışınlarını hiçbir zaman dik açıyla alamaz. Buna bağlı olarak cisimlerin gölge boyları hiçbir zaman sıfır olamaz.

- Cisimlerin Gölge yönü bu yüzden öğle vakti kuzeyi gösterir.

4) Türkiye 26 – 45 Doğu Meridyenleri Arasında Olduğu İçin:

- 2. ve 3. saat diliminde yer alır.

Dünya’da 24 saat 15 derecelik dilimlere ayrıldığı için 2. saat dilimi 30 ° doğu meridyenine (İzmit), 3. saat dilimi de 45° doğu meridyenine (Iğdır) denk gelmektedir.
- Başlangıç meridyeninin doğusunda bulunur.

- Türkiyenin matematik konumuna bağlı olarak doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık zaman farkı vardır.

45° – 26° =19°

19X4= 76 dakika

- Gün ışığından daha fazla yararlanmak amacıyla kış aylarında 30 doğu boylamı olan İzmit’in, yaz aylarında da 46 doğu boylamı olan Iğdır’ın yerel saati ulusal saat olarak kullanılır.

Bu bilgiye bağlı olarak kış aylarında İzmit’e uzak olan yerlerde, yaz aylarında da Iğdır’a uzak olan yerlerde yerel saat ile ortak saat arasındaki fark fazla olmaktadır.
Türkiye’de Ulusal yani ortak saat kullanmamızın sebebi doğusu ile batısı arasında çok fazla fark olmamasıdır. Yani meridyen sayısına bakıldığında geniş bir ülke olmadığımız için birden fazla saat kullanılmasına gerek yoktur.

**DeLi.Cocuk** · 22.11.2014, 17:40

Türkiyenin matematik konumu 26-45 Doğu meridyenleri ile 36-42 Kuzey paralelleri arasında yer almaktadır. Dünya’ya göre bu yer de Türkiye Kuzey Doğu yarım kürede yer alır demektir.
Peki Türkiye’nin matematik konumunu belirlerken yukarıda bahsettiğimiz paralel ve meridyen ne demektir?
Paraleller ve özellikleri: Paraleller doğu-batı doğrultusunda konum belirlemek amacıyla çizilmiş hayali dairelerdir. Paralelin bir diğer terim adı da enlemdir.

En büyük paralel dairesi ekvatordur , resimde 0 derece ile gösterilen dairedir. Buradan çıkaracağımız bir sonuç vardır, eğer en büyük paralel ekvatorda ise bu Dünya’nın geoid bir şekle sahip olduğu anlamına gelir. Yani Dünya’nın şekli kutuplardan basık ve ekvatordan şişik olarak aklımızda bulunmalıdır.
Paralellerin çevreleri Ekvator’dan kutuplara doğru küçülmektedir. ( Yine Dünya’nın yuvarlak bir şekle sahip olduğunu kanıtlar )
Bu temel bilgilerin dışında Kpss sorularında enlemler açısından bilmemiz gereken bazı özellikler vardır, şimdi bunları sıralayalım:
- Aynı enlem üzerinde yer alan merkezlerin;
* Güneş ışınlarını alış açısı
* Aydınlanma ve gece-gündüz süreleri
* Yer çekimleri
* Herhangi bir paralele olan uzaklıkları
* Grup ve Tan zamanları (Yani Güneş’in doğduğu ve battığı vakitler)
* Aynı cisimlerin gölge boyları
* Çizgisel hızları ( Dünya’da bir yerin birim zamanda dönerken aldığı yoldur.)
her zaman aynıdır ve aynı kalacaktır.
– İki enlem arası mesafe 111 km’dir. İki enlem arasındaki mesafeyi (enlem sayısı x 111) şeklinde bulabiliriz. Örneğin 28 Güney 32 Kuzey enlemleri arası mesafe: 60×111 =6660 Km’dir.
* Özel Enlemler:

1) Yengeç Dönencesi: Kuzey yarım kürede güneş ışınlarının dik düştüğü son enlemdir. Yengeç dönencesi sadece 21 Haziranda güneş ışınlarını dik alır.
2) Oğlak Dönencesi: Güney kürede güneş ışınlarının dik düştüğü son enlemdir. Oğlak Dönencesi sadece 21 Aralık’ta güneş ışınlarını dik almaktadır.
3) Kuzey ve Güney Kutup Daireleri: Gece-gündüz sürelerinin 24 saate olaştığı son enlemlerdir.
4) Kutup Noktaları: Güneş ışınlarını en eğik açıyla yer alan bölgelerdi. Kutup noktalarında 6 ay gece ve 6 ay gündüz yaşanmaktadır.
5) Ekvator: Belki de coğrafya dersinde karşımıza en sık çıkan Ekvator Dünya’yı iki eşit parçaya bölmektedir. 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde güneş ışınlarını dik ekvatorda saat tam 12:00’de cisimlerin gölge boyları sıfır olur.
Tüm bu özel enlemlere bağlı olarak bazı kuşaklar oluşmaktadır. Ekvator ile dönenceler arasındaki kuşak Tropikal Kuşak, dönencelerle kutup daireleri arasındaki kuşak Orta Kuşak ve kutup daireleri ile kutup noktaları arasındaki kuşak ta Kutup Kuşağı olarak adlandırılmaktadır.

Meridyenler ve Özellikleri: Meridyenler de konum belirlemek amacıyla çizilmiş olan hayali dairelerdir ancak doğrultusu kuzey-güney şeklindedir. Meridyenlerin bir diğer ismi de Boylamdır.
Başlangıç meridyeninin Greenwich (İngiltere’den) geçtiği kabul edilir. İki meridyen arası mesafe ekvatordan kutuplara doğru azalır ve bunun sebebi Dünya’nın geoid bir şekle sahip olmasıdır.
Yine iki meridyen arası zaman farkı 4 dakikadır. Peki meridyenler arası zaman farkı kutuplardan ekvatora doğru azalır mı? Hayır. İki meridyen arası zaman farkı her yerde aynıdır ve 4 dakikadır. Peki bunun sebebi nedir derseniz çizgisel hızın Dünya üzerinde farklı olmasından kaynaklanır.
İki meridyen arasındaki zaman farkını bulmak için arada kaç meridyen olduğu bulunur ve bulunan sayı 4 ile çarpılır.
- Aynı meridyen üzerinde yer alan merkezlerin:
* Yerel saatleri
* Öğle vakitleri
* Diğer boylamlarla arasındaki zaman farkı
her zaman aynıdır ve aynı kalacaktır.

20.01.2014, 10:25	#1 (permalink)
SrKn ultrAslan Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.	Türkiyenin Matematik Konumu ve Sonuçları Türkiyenin Matematik Konumu ve Sonuçları Türkiyenin matTürkiyenin Matematik Konumuematik konumuna bakıldığında 36 – 42 kuzey paralelleri arasında yer aldığını görmekteyiz. Konum itibariyle Türkiyenin matematik konumu Yengeç Dönencesinin kuzeyi, Kuzey Yarım Kürenin orta kuşağında yer almaktadır. Şimdi bu konuma bağlı olarak ülkemizde ne gibi sonuçlar ortaya çıkıyor onları inceleyelim. 1) Türkiye Kuzey Yarım Küre’de Bulunduğu için: - Kuzeyden gelen hava kütleleri hava sıcaklığını azaltırken, güneyden gelen hava kütleleri sıcaklığı arttırmaktadır. - Deniz turizmine elverişli olan süre Türkiye’nin güneyinden kuzeyine doğru azalmaktadır. - Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarının Yaz ayları, Aralık, Ocak ve Şubat aylarının Kış ayları olması Türkiye’nin Kuzey Yarım Küre’de olduğunun kanıtıdır. Güney Yarım Küre ile Kuzey Yarım Küre arasında Yaz – Kış aylarının farklı olmasının sebebi 23° 27′ lik eksen eğikliğine bağlıdır. - Dağların güneye bakan yamaçları kuzeye bakan yamaçlarından daha sıcaktır. Bu sebeple güneye bakan yamaçlarında kalıcı kar sınır, orman üst sınırı ve tarım üst sınırı kuzeye bakan yamaçlara göre daha yüksektir. Karadeniz’de denizellik nedeniyle özel konumdan dolayı kuzeye bakan yamaçlarında orman ve tarım üst sınırı daha yüksektir. - İki meridyen arası mesafe kuzeyden güneye doğru artmaktadır. Ayrıca kuzeyden güneye doğru gece – gündüz süre farkı azalır. Sadece Kuzey Yarım Küre için bu böyledir. Güney yarım Küre’de tersidir. Ayrıca bu dünyanın geoid bir şekle sahip olmasından kaynaklanır. - 21 Mart ve 23 Eylül tarihinde Dünya’nın her yerinde gece gündüz eşitliği yani ekinoks yaşanır. Buradan çıkarmamız gereken şu olmalıdır: 21 Marttan ve 23 Eylüle kadar Türkiye’de gündüzler geceden daha uzun, 23 Eylülden 21 Marta kadar olan tarihte ise geceler gündüzden daha uzundur. - 23° 27′ lik eksen eğikliğine bağlı olarak 21 Haziran ve 21 Aralık tarihlerinde Kuzey Yarım Küre’de belirli olaylar yaşanmaktadır. Kpss genel kültür coğrafya konusu içinde bu eksen eğikliğine önem vermektedir. Bunları inceleyelim. 21 Haziran tarihinde: En uzun gündüz süresi yaşanır. Güneş ışınları yıl içinde en büyük açıyla Kuzey Yarım Küre’ye düşer. Gölge boylarının Kuzey Yarım Küre’de en kısa olduğu tarihtir. 21 Aralık Tarihinde: En uzun gece süresi yaşanır. Güneş ışınları yıl içinde en küçük açıyla Kuzey Yarım Küre’ye düşer. Gölge boylarının Kuzey Yarım Küre’de en uzun olduğu tarihtir. - Türkiyenin matematik konumuna baktığımızda güneyinden kuzeyine doğru gidildikçe güneş ışınlarının geliş açısı düşmektedir. Buna bağlı olarak güneyden kuzeye doğru ; Sıcaklık azalır. Buharlaşma azaldığı için denizlerde tuzluluk oranı azalır. Tarım ve orman üst sınırı azalır. Kalıcı kar üst sınırı artar. - Türkiyenin matematik konumu dahilinde güneyden kuzeye doğru değişen diğer faktörler: Çizgisel Hız azalır. * Çizgisel Hız: Dünya dönerken birim zamanda alınan yola çizgisel hız denmektedir. Gurup ve Tan süreleri çizgisel hıza bağlı olarak güneyden kuzeye doğru uzar. Güneşin doğduğu vakte tan, battığı vakte ise gurup denmektedir. Yer çekimi artar. 2) Türkiye Kuzey Yarım Küre’nin Orta Kuşağında Bulunduğu İçin: - Bir yıl için dört mevsim belirgin olarak yaşanmaktadır. - Türkiye’nin Akdeniz ikliminde yer alması Orta Kuşakta bulunmasına bağlıdır. - Batı Rüzgarları kuşağında yer alır. - Çoğunlukla cephesel yağışlar görülür ki bunun sebebi Orta Kuşakta farklı karakterdeki hava kütlelerinin sıkça karşılaşmasıdır. - Türkiyenin matematik konumuna bağlı olarak Orta Kuşakta bulunduğu için kalıcı kar sınırı genelde 2500 ile 3000 metrenin üstündedir. 3) Türkiye Yengeç Dönencesinin Kuzeyinde Kaldığı İçin: - Güneş ışınlarını hiçbir zaman dik açıyla alamaz. Buna bağlı olarak cisimlerin gölge boyları hiçbir zaman sıfır olamaz. - Cisimlerin Gölge yönü bu yüzden öğle vakti kuzeyi gösterir. 4) Türkiye 26 – 45 Doğu Meridyenleri Arasında Olduğu İçin: - 2. ve 3. saat diliminde yer alır. Dünya’da 24 saat 15 derecelik dilimlere ayrıldığı için 2. saat dilimi 30 ° doğu meridyenine (İzmit), 3. saat dilimi de 45° doğu meridyenine (Iğdır) denk gelmektedir. - Başlangıç meridyeninin doğusunda bulunur. - Türkiyenin matematik konumuna bağlı olarak doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık zaman farkı vardır. 45° – 26° =19° 19X4= 76 dakika - Gün ışığından daha fazla yararlanmak amacıyla kış aylarında 30 doğu boylamı olan İzmit’in, yaz aylarında da 46 doğu boylamı olan Iğdır’ın yerel saati ulusal saat olarak kullanılır. Bu bilgiye bağlı olarak kış aylarında İzmit’e uzak olan yerlerde, yaz aylarında da Iğdır’a uzak olan yerlerde yerel saat ile ortak saat arasındaki fark fazla olmaktadır. Türkiye’de Ulusal yani ortak saat kullanmamızın sebebi doğusu ile batısı arasında çok fazla fark olmamasıdır. Yani meridyen sayısına bakıldığında geniş bir ülke olmadığımız için birden fazla saat kullanılmasına gerek yoktur. Benzer Konular Kpss Coğrafya Türkiyenin Matematik Konumu ve Sonuçları... Kpss Coğrafya Türkiyenin Matematik Konumu... Türkiye’nin Özel Konumu Nedir? Kısaca Sonuçları... Matematik Notlarım - En Basit Anlatımıyla Matematik Notları... KPSS Matematik Püf Noktaları Matematik Diline Çevirme... Paylaş Share this post on Twitter Follow @Forumaski __________________ Fitness Eğitmeni

22.11.2014, 17:40	#2 (permalink)
DeLi.Cocuk Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.	Türkiyenin Matematik Konumu Türkiyenin matematik konumu 26-45 Doğu meridyenleri ile 36-42 Kuzey paralelleri arasında yer almaktadır. Dünya’ya göre bu yer de Türkiye Kuzey Doğu yarım kürede yer alır demektir. Peki Türkiye’nin matematik konumunu belirlerken yukarıda bahsettiğimiz paralel ve meridyen ne demektir? Paraleller ve özellikleri: Paraleller doğu-batı doğrultusunda konum belirlemek amacıyla çizilmiş hayali dairelerdir. Paralelin bir diğer terim adı da enlemdir. En büyük paralel dairesi ekvatordur , resimde 0 derece ile gösterilen dairedir. Buradan çıkaracağımız bir sonuç vardır, eğer en büyük paralel ekvatorda ise bu Dünya’nın geoid bir şekle sahip olduğu anlamına gelir. Yani Dünya’nın şekli kutuplardan basık ve ekvatordan şişik olarak aklımızda bulunmalıdır. Paralellerin çevreleri Ekvator’dan kutuplara doğru küçülmektedir. ( Yine Dünya’nın yuvarlak bir şekle sahip olduğunu kanıtlar ) Bu temel bilgilerin dışında Kpss sorularında enlemler açısından bilmemiz gereken bazı özellikler vardır, şimdi bunları sıralayalım: - Aynı enlem üzerinde yer alan merkezlerin; * Güneş ışınlarını alış açısı * Aydınlanma ve gece-gündüz süreleri * Yer çekimleri * Herhangi bir paralele olan uzaklıkları * Grup ve Tan zamanları (Yani Güneş’in doğduğu ve battığı vakitler) * Aynı cisimlerin gölge boyları * Çizgisel hızları ( Dünya’da bir yerin birim zamanda dönerken aldığı yoldur.) her zaman aynıdır ve aynı kalacaktır. – İki enlem arası mesafe 111 km’dir. İki enlem arasındaki mesafeyi (enlem sayısı x 111) şeklinde bulabiliriz. Örneğin 28 Güney 32 Kuzey enlemleri arası mesafe: 60×111 =6660 Km’dir. * Özel Enlemler: 1) Yengeç Dönencesi: Kuzey yarım kürede güneş ışınlarının dik düştüğü son enlemdir. Yengeç dönencesi sadece 21 Haziranda güneş ışınlarını dik alır. 2) Oğlak Dönencesi: Güney kürede güneş ışınlarının dik düştüğü son enlemdir. Oğlak Dönencesi sadece 21 Aralık’ta güneş ışınlarını dik almaktadır. 3) Kuzey ve Güney Kutup Daireleri: Gece-gündüz sürelerinin 24 saate olaştığı son enlemlerdir. 4) Kutup Noktaları: Güneş ışınlarını en eğik açıyla yer alan bölgelerdi. Kutup noktalarında 6 ay gece ve 6 ay gündüz yaşanmaktadır. 5) Ekvator: Belki de coğrafya dersinde karşımıza en sık çıkan Ekvator Dünya’yı iki eşit parçaya bölmektedir. 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde güneş ışınlarını dik ekvatorda saat tam 12:00’de cisimlerin gölge boyları sıfır olur. Tüm bu özel enlemlere bağlı olarak bazı kuşaklar oluşmaktadır. Ekvator ile dönenceler arasındaki kuşak Tropikal Kuşak, dönencelerle kutup daireleri arasındaki kuşak Orta Kuşak ve kutup daireleri ile kutup noktaları arasındaki kuşak ta Kutup Kuşağı olarak adlandırılmaktadır. Meridyenler ve Özellikleri: Meridyenler de konum belirlemek amacıyla çizilmiş olan hayali dairelerdir ancak doğrultusu kuzey-güney şeklindedir. Meridyenlerin bir diğer ismi de Boylamdır. Başlangıç meridyeninin Greenwich (İngiltere’den) geçtiği kabul edilir. İki meridyen arası mesafe ekvatordan kutuplara doğru azalır ve bunun sebebi Dünya’nın geoid bir şekle sahip olmasıdır. Yine iki meridyen arası zaman farkı 4 dakikadır. Peki meridyenler arası zaman farkı kutuplardan ekvatora doğru azalır mı? Hayır. İki meridyen arası zaman farkı her yerde aynıdır ve 4 dakikadır. Peki bunun sebebi nedir derseniz çizgisel hızın Dünya üzerinde farklı olmasından kaynaklanır. İki meridyen arasındaki zaman farkını bulmak için arada kaç meridyen olduğu bulunur ve bulunan sayı 4 ile çarpılır. - Aynı meridyen üzerinde yer alan merkezlerin: * Yerel saatleri * Öğle vakitleri * Diğer boylamlarla arasındaki zaman farkı her zaman aynıdır ve aynı kalacaktır. Paylaş Share this post on Twitter Follow @Forumaski