Zeybek Oyunu Hakkında - Zeybek Hangi Yöre Oyunudur



Diğer adıyla Zeybek olan Efe oyunu, Batı Anadolu yöresine ait yerel bir halk oyunu çeşididir.

Zeybek türleri şunlardır:

1. Ağır zeybek
2. Kaşıklı zeybek
3. Kıvrak zeybek (Teke zeybeği)
4. Kırık zeybek

Tek kişi tarafından ya da birkaç oyuncunun çember şeklinde dizilmesiyle oynanır. Zeybek, halkı koruyan cesur bir adamı temsil eder. Zeybek oynayan dansçı, kollarını omuz hizasında, elleri başıyla aynı hizada olacak şekilde iki yana doğru açar ve bazı oyunlarda kollarını dirseklerden hafifçe kırar. Büyük adımlar atarak ağır ağır hareket eder. Ara sıra yere doğru eğilip bir dizin yere dokundurulması, bu dansın belirgin hareketlerindendir. Bu tarz zeybekler İzmir, Aydın, Manisa, Denizli ve Muğla, Uşak taraflarında görülen zeybek türleridir. Buna Balıkesir'in Ege sahilleri de dahil edilebilir.

Az oynamadık. O kollar havada kalsın diye canımız çıkardı.

MESTAN EFE ZEYBEĞİ



Mestan Efe, Aydın'ın Mesutlulu köyünden olup Kurtuluş Savaşı'nda Yunan kuvvetlerine ağır darbeler vurmuş, Aydın ilinin kurtuluşuna oğullarıyla birlikte katkıda bulunmuştur.

Mestan Efe cesur ve keskin zekasıyla Kurtuluş Savaşı'ndan sonra da Aydın'da büyük işlere imza atmıştır. Ünü ve şöhreti sevmediği için Aydın'da çok bilinmeyen bir efedir.

Kurtulus Savaşı sırasında bütün Efe`ler kendilerine bölge seçmislerdir. Mestan Efe`nin sorumlu olduğu bölge Aydın`ın Balta köyü ile Dalama`nın Karahayit köyü arasıdır.

Buralardan sorumlu olan Mestan Efe'den izin almadan hiç kimse hareket edemeyecekti. Yunan kuvvetleri Menderes Nehri'ne ulaştıklarında nehir üzerindeki köprüyü patlatacak ve Yunan kuvvetlerinin karşı tarafa geçmesini engelleyecektir. Ancak bu sırada Çiftlik Köyü yakınlarında kuşatılacaktır. Mestan Efe Kızanlarıyla birlikte bu kuşatmadan kurtulmuştur.
Bu kuşatma sırasında bir rivayete göre Mestan Efe'nin yanında Adnan Menderes'in de olduğu söylenir.

Mestan Efe zeybekliğe ilk olarak Çakıcı Mehmet Efe'nin yanında başlamıştır. Ancak Mestan Efe katıldıktan kısa bir süre sonra Çakıcı Mehmet Efe ölmüştür. Çakıcı Mehmet Efe'den sonra liderliği Çakıcı'nın sağ kızanı olan Hacı Hüseyin Efe devralmıştır.



Mestan Efe ve Hacı Hüseyin Efe beraber çok faydalı işler yapmışlardır.

Osmanlı'nın son dönemlerinde dış güçler tarafından yapılan baskılar sonucu Efe'ler eşkıya olarak nitelendirilmiş ve cezalandırılmışlardır. Mestan Efe'de bu cezalardan nasibini alıp bugünkü Gürcistan'ın Batum şehrine sürgün edilmiştir. Batum'da 1 yıl kadar kalan Mestan Efe, abisi ve kızanlarıyla birlikte kaçmıştır. 3 ay gibi kısa bir sürede İzmir'in Ödemiş ilçesine ulaşmıştır. Zorlu yolculuk sırasında Mestan Efe bir iç hesaplaşma yüzünden abisini kaybeder ancak öldükten çok sonra haberi olur.
Aydın'a ulaştıktan sonra ise vatan mücadelesine devam eder.

Kaynak: Yetkin Karakaya