Katılım Bankacılığı Nedir Ve Nasıl Çalışır ?



Türkiye’de bankacılık sisteminde, faizsiz bir kazanç söyleminde olan finans kuruluşlarının adı katılım bankası adı olarak nitelendirilmektedir. Kazandıkları parayı kar payı şeklinde müşterilerine dağıtılan bir sistemdir. Peki, tam olarak katılım bankacılığı nedir?

Katılım bankaları, müşterilerinden fon toplayıp şirketlere kredi olarak kullandırır ve sonrasında da elde edilen kârı, fonları oranında müşterilerine paylaştırma işlemi yapar. Ülkemizde Kuveyt Türk, Albaraka, Türkiye Finans ve Bank Asya bu sistemle çalışan bankacılık kurumlarıdır.

Katılım Bankaları Nasıl Çalışır?

Bankacılık anlayışları bütün para hareketinin bir mal veya hizmete karşılık olduğu, gelirin ise katılım sahipleriyle kar-zarar ortaklığı çerçevesinde paylaşıldığı bir durumu kapsar. Bu finans kuruluşları aslında sadece para hareketlerinden kazanmaz, parayı herhangi bir iktisadi faaliyette değerlendirerek ticari kazanç elde etmeye uğraşır ve katılım sahibi müşterileriyle de paylaşır.

Bu anlayışla birlikte kullanılan metotlarla elde edilen kârın %80’i hesap sahiplerine katılma oranlarına göre eşit dağıtılır, %20’si de kurum payı olarak ayrılır.

Katılım bankaları, bu sektörde bir yenilik anlamında klasik bankalara yönelmeyen fonları ekonomiye kazandırmak ve tasarruf sahiplerinin de fonlarını güvenle saklayıp değerlendirmelerine yardımcı olmak amacıyla kurulmuştur. Orta ve uzun vadede yatırımların finanse edilmeleri yoluyla kalkınmaya bir katkı sağlarlar.

Son dönemde oldukça popüler olan ve sektördeki payını büyüten katılım bankacılığının diğer bankalardan farkı nedir?

Mevduat bankalarından en önemli farkı faiz kavramını yani uygulamasını devre dışı bırakmasıdır. Müşterilerin kar veya zararına ortak olması da bu farklardan biridir. Diğer bankalar gibi doğrudan faizli kredi vermezler. Peşin alıp vade farkıyla satış yapıyorlar. Bu sebeple bu bankalara katılım bankası denir ve kar veya zarara eşit katılmayı ifade eder.

Katılım bankacılığı her zaman kar sağlamamaktadır. Hatta zarar bile edebilmektedir. Fakat yapılan doğru adım ve işlemler sayesinde kar elde edildiğinden bazılarından zarar elde edilse bile absorbe eder ve müşterilerine hep kar dağıtabilecek bir alt zemini oluşturur.

Genellikle bu tür bankacılık işlemlerine yönelenlerin liberal ve muhafazakâr kesim olduğunu söyleyebiliriz. Hiç bir durumda faiz kazanma yolunu kullanmayan bu tür bankacılık sisteminde elde edilen fonlu kazançlar ise müşteriler ile paylaşılmaktadır. Finans kuruluşlarınca faizsiz kazanç başlığı altında ortaya sunmuş oldukları bu uygulama belli bir müşteri kesimin başvurduğu kanallar arasında yerini almaktadır.