Forum Aski - Türkiye'nin En Eğlenceli Forumu

Gelişim Dönemleri
Gelişimi dönemlere ayırarak incelemek, pratik nedenlerle gereklidir. Genelde doğum öncesi ve doğum sonrası olmak üzere iki ana dönemde incelenen gelişim, aşamaların kolay anlaşılabilmesi için bazı alt evrelere de ayrılır. Bazı bilim adamlarının gelişimi incelerken ele aldıkları dönemler aşağıda verilmiştir.
Gelişimi, belirli dönemlerde üstlenilmesi ve başarılması gereken bir dizi görev olarak ele alan Havighurst (1972) altı temel gelişim döneminden söz etmekte ve bunları:
Bebeklik ve İlk Çocukluk Dönemi (Doğum-5 yaş) Orta Çocukluk Dönemi (6-12 yaş) Ergenlik Dönemi (13-18 yaş) İlk Yetişkinlik Dönemi (19-29 yaş)
Son Olgunluk Dönemi (61 yaş ve yukarısı) olarak adlandırmaktadır.
Gelişimi Etkileyen Faktörler
Gelişim kalıtım ve çevre arasındaki etkileşimin ürünüdür. Çocuğun gelişimi, önemli derecede onu dünyaya getiren ilk hücre tarafından belirlenir. Çocuğun kalıtsal yetenek ve sınırlılıklarını göz önüne alıp, kapasitesinin üzerinde beklentilerden kaçınmak gerekir. Kalıtım ve çevre etmenleri arasındaki etkileşim aslında doğumdan, önce başlamaktadır. Genotip ve fenotip kavramları, insan yapısında açığa vurulan ve vurulmayan özellikleri belirtmek için kullanılır. Genotip kavramına bir kişinin kalıtımsal yapısını meydana getiren bütün elemanlar yani tüm genetik donanımı girer. Fenotip ise kişinin açığa vurulmuş tüm nitelik ve özelliklerini kapsar ve kişinin kalıtımsal güçlerinin hangi ölçüde ve ne dereceye kadar gerçekleştiğini belirtir. Kişinin fenotipi: 1) ana rahmine düştüğünde döllenmiş yumurtadaki kromozom, genler ve gen dizilimleri 2) bu elemanlar arasındaki etkileşim (baskın genlerin zayıf genler üzerindeki baskısı veya birden çok gen faktörünün işe karışması) 3) doğumdan önce ve sonra çevrenin etkisinin ürünüdür (Jersild, 1968).
Gelişimi İnceleme Yöntemleri
Gelişimin incelenmesinde yöntem, uzmanlar için her zaman sorun olmuştur. Her yaş düzeyindeki tüm davranış biçimlerini inceleyen tek bir yöntemden söz etmek mümkün değildir. Dolayısıyla insan davranışlarını incelerken farklı yöntemlerden yararlanmak gerekir.
Boylamsal ve kesitsel yaklaşım davranışı incelemede temel iki yöntemdir. Motor gelişim araştırmaları, motor davranışlarda zaman süreci içerisinde meydana gelen değişiklikleri incelemeyi amaçladığından boylamsal çalışmalar pek çok açıdan daha uygun gibi görünmektedir. (Gallahue, 1982a).
Gelişimi İncelemenin Önemi
Bireye evde, okulda, oyun alanında, spor tesisinde bir şeyler öğretilecekse gelişimin temel süreçlerini anlamak gerekmektedir. Bireyi anlamak için yalnızca kişisel deneyimler yeterli değildir. Bilimsel veriler bu anlayışın temelini oluşturmalıdır. Çocuğun bilişsel, duygusal, toplumsal, motor boyutlarda hangi yaşta neleri yapabileceği, neleri yapamayacağı bilinmelidir. Kısaca bireyin hazır olup olmadığının bilinmesi, belirli zihinsel, duygusal, toplumsal ve motor becerilerin ne zaman öğretilebileceğinin bir göstergesidir. Bireyin gelişim yönünün bilinmesi ne tür zihinsel, duygu sal, toplumsal ve motor deneyimlerin onun gelişimini zenginleştireceği konusunda doğru kararlar alınmasında yardımcı olur.
Yukarıda belirtilen yaşa bağlı davranışların anlaşılmasının yanısıra, gelişimsel olarak kızlarla erkekler arasındaki zihinsel, toplumsal ve motor becerilerin kazanılmasındaki farklılıkların bilinmesi de aynı derecede önem taşır. Cinsiyet farklılıklarından haberdar olmak uygun öğrenme deneyimlerinin hazırlanmasında yardımcı olacaktır.
Bireyi bir bütün olarak tanımak motor, bilişsel, toplumsal, duygusal özelliklerin tümünün cinsiyete ve yaşa göre anlaşılması konusunda yarar sağlamakla kalmayacak aynı zamanda bunların nasıl öğretileceği konusunda da yardımcı olacaktır. (Aşçı Hülya, Gökmen Hülya, Karagül Tozsu, syf: 1,5)