|
Pragmatizm Nedir? Pragmatizm (Faydacılık) Konu Anlatımı Pragmatizm (Faydacılık) Konu Anlatımı Amerika kökenli bir felsefe olan pragmatizm için bilgide önemli olan değer, bilginin sağladığı faydadır. W. James, doğru bilginin kişiye fayda sağlayan bilgi olduğu düşüncesinden hareketle, herkes için faydalı olan görecelidir, o halde bilgi de görecelidir tezini savunmuştur. William James (1842 – 1942) William James’e göre bir kavramın, bir inancın bir öğretinin doğruluğu onun pratik sonuçlarıyla belirlenir. Bir bilgi yararlı sonuçlar veriyorsa doğrudur. Kişisel gereksinimleri karşılayan, toplumsal gelişmeyi sağlayan yararlıdır. Düşünce de, din de başarılı sonuçlar doğruyorsa doğrudur. Ayrıca James’e göre, iyi olan yararlı olandır. Ona göre doğruluğun ölçütü işe yaramak olduğuna göre “doğru” olan, bizim için faydalı olandır. Ancak doğruluk topluma ve zamana göre değişen bir niteliktir. John Dewey (1859 – 1952) Dewey, düşünmeyi insanın çevresine uyum sağlamasının bir aracı olarak görür. Aynı zamanda bilimsel yasa, kuram ve kavramları birer alet olarak gördüğü için onun öğretisine aynı zamanda enstrümantalizm (aletçilik araççılık) da denir. Dewey’e göre birer alet olan bilimsel yasa ve kurumlar uygulamada bir işe yararsa doğrudur. Fenomenoloji(Görüngücülük) Fenomenolojiye göre doğru bilgi olayların değil, onların özlerinin bigisidir. Bu yaklaşım fenomenleri ve bilinçin verilerini inceleyerek fenomenin içindeki özü yakalamaya çalışır. Kurucusu Edmund Husserl’dir. Edmund Husserl (1859 – 1938) Husserl’e göre, deneysel olarak verilmiş olan her nesnenin bir özü bulunduğunu ve bu özün ise yalnızca bilinçle kavranabileceğini savunur. Bir fenomenin özüne ulaşabilmek için onun özüne ait olmayan tüm rastlantısal özelliklerin ve ilgisiz görüşlerin bir kenara alınması yani, “parentez içine alınması” gerekir. Çünkü varlıkları belirleyen birtakım önemsiz özellikler değil, onları meydana getiren asıl özelliklerdir, özdür. |
Cevap: Pragmatizm (Faydacılık) Konu Anlatımı Pragmatizm nedir? Hakikatı ve gerçekliği yalnızca eylemlerin sonuçları ve başarıları ile değerlendiren felsefe öğretisi. Düşüncelerin, politikaların ve önerilerin değerlerinin yararlılıkları, işlerlikleri ve uygulanabilirlikleri ile belirlenmesi ilkesine dayanan görüş.20. yüzyılın ilk çeyreğinde özellikle ABD’de etkili olmuştur. Eylemin öğretiden, deneyimin sabit ilkelerden önce geldiğini, düşüncelerin anlamlarının sonuçlarından, doğruluklarının da doğrulanabilirliklerinden elde edildiğini savunur. Pragmatistlere göre bir düşünce, yaşamımız için elverişli olduğu sürece “doğrudur”.İyidir yerine doğrudur diyebiliriz; çünkü bu iki kavram birbirinin aynıdır. Doğru sözcüğü inanç alanında iyi olduğunu ispat eden her şeyin adıdır. Doğru olan, belirli sebepler ölçüsünde aynı zaman da iyidir. “Bizim için neye inanmak doğru olurdu?” desek bu söz şu anlama gelir: Neye inanmak zorundayız? Bu sorunun karşılığı şudur: İnanılması bizim için daha iyi olan şeye inanmak zorundayız. Şu halde, bizim için daha iyi olan ile bizim için daha doğru olan arasında hiçbir başkalık yoktur.Pragmatizm doğruyla iyiyi birleştirmektedir. Yani Erdem yaşayışımız için elverişli olduğu sürece, pratik fayda sağladığı hallerde doğrudur. Her şey pratik fayda ölçüsüne vurulmalıdır. Her şey pratik faydaya göre değerlendirilmelidir. Onlara göre doğru düşünce pratikte doğrulanabilen düşüncedir. Bir düşüncenin gerçeği, ona yapışık hareketsiz bir özellik değildir. Gerçek düşüncenin başına gelen bir şeydir. Bir düşünce kafamızda dururken doğru olamaz. Ancak doğru hale gelebilir, olaylar yüzünden doğrulaşır. Onun gerçekliği geçer hale girmesiyle olur. Benim için bir şeyin herhangi bir zaman için faydası olabilir, ama başka bir zaman o şey faydama değildir. Pragmatistler dünyanın nesnel gerçekliğine gözlerini kapamışlardır. Gerçek, kendi yararımıza belirlenmekle özneldir. |
| Saat: 20:28 |
Telif Hakları vBulletin® Copyright ©2000 - 2024, ve
Jelsoft Enterprises Ltd.'e Aittir.