Türkiye ‘de Kimler, Nasıl Evlat Edinebilir?

[Mavi]

Türkiye ‘de Kimler, Nasıl Evlat Edinebilir?
Türkiye ‘de Kimler, Nasıl Evlat Edinebilir? Evlat Edinme Hizmeti, Evlat Edinmek İçin Yapılacak İşlemler Nelerdir? Evlat Edinme Başvuru Şartları


Her anne baba yuvasında bir çocuğun sıcaklığın, saçtığı mutluluğu ve güzelliği hissetmek ister şüphesiz. Ama kader bazen insanlaın doğal yollardan biyolojik olarak anne baba olmasına izin vermeyebilir.
İşte bu durumlarda evlat sevgisini gidermenin en güzel ve hayırlı yolu, kimsesiz ve barınmaya muhtaç, anne baba sevgisi hisseden çocuklara kol kanat germek ve onları evlat edinebilmektir.
Peki bunun için gereken prosedür ve şartlar nelerdir kimler nasıl evlat edinebilir?
İşte Türkiye’de evlat edinebilmekle ilgili akla gelebilecek her soruya yanıt verecek, evlat edinebilme rehberi:
EVLAT EDİNME HİZMETİ
Evlat Edinme; bir çocukla, durumu evlat edinmeye uygun bir kişi arasında hukuki bağlar sağlanarak çocuk ebeveyn ilişkisinin kurulmasıdır.
EVLAT EDİNMENİN HUKUKİ BOYUTLARI
Ülkemizde evlat edinme işlemleri Medeni Yasanın 305’den 320’ye kadar maddelerinde belirlenmiştir.
KİMLER EVLAT EDİNEBİLİR?
Yasanın 306. maddesine göre, bir kimsenin evlat edinebilmesi için, en az 5 yıldan beri evli olmaları veya otuz yaşını doldurmuş bulunmaları gerekir.
Evlat edinebilmek için kişilerin medeni durumlarına bakılmaz; ancak eşler, birlikte evlat edinebilir, evli olmayanlar birlikte evlat edinemezler. Eşlerden biri, en az iki yıldan beri evli olmaları veya kendisinin otuz yaşını doldurmuş bulunması koşulu ile diğerinin çocuğunu evlat edinebilir.
Evlat edinecek kişilerin evlat edinecekleri çocuktan en az 18 yaş büyük olması gerekmektedir. Bunun yanında, Yasanın 305. maddesi gereğince, bir küçüğün evlat edinilmesi, evlat edinen tarafından bir yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş olması koşuluna bağlıdır.
NASIL EVLAT EDİNİLEBİLİR?
Evlat edinme şartlarına sahip bir insanın evlat edinmesi ülkemizde iki yolla olmaktadır.
1-Çocuğun öz ailesinden ya da vasisinden,
2-Genel Müdürlüğümüze bağlı kuruluşlardan,
Medeni Yasanın 315.maddesi gereğince evlat edinme kararı, evlat edinenin oturma yeri; birlikte evlat edinmede eşlerden birinin oturma yeri mahkemesince verilir. Mahkeme kararıyla birlikte evlatlık ilişkisi kurulmuş olur.
Medeni Kanunun 320. maddesi gereği “Küçüklerin evlat edindirilmesine ilişkin aracılık faaliyetlerinin ancak Bakanlar Kurulunca yetki verilen kurumlarca yapılacağı hüküm altına alınarak Genel Müdürce fiilen yürütülen evlat edindirme hizmetlerine hukuki statü kazandırılmıştır.
Mahkeme kararı ile birlikte evlat edinen kişi önce çocuğun önceki nüfusunu kapattırıp, çocuğu kendi nüfus hanesine kaydettirir. Çocuğun yeni nüfusuna anne ve baba hanesine evlat edinenlerin adı ve soyadı yazılır. Evlat edinecek kişiler isterlerse aynı anda ya da değişik zamanlarda birden fazla çocuğu da evlat edinebilirler.
EVLAT EDİNME İLE ÇOCUĞUN KAZANDIĞI HAKLAR
Evlat edinilmiş çocuklar yasal olarak öz çocukların haklarına sahip olurlar. (Medeni Kanun 314)
Ana ve babaya ait olan haklar ve hükümlülükler evlat edinene geçer. Evlatlık, evlat edinenin mirasçısı olur. Evlatlık küçük ise evlat edinenin soyadını alır. Evlat edinen isterse çocuğa yeni bir ad verebilir. Eşler tarafından birlikte evlat edinilen ve ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına ana ve baba adı olarak evlat edinen eşlerin adları yazılır. Evlatlığın miras ve başka haklarının zedelenmemesi, aile bağlarının devam etmesi için evlatlığın naklen geldiği aile kütüğü ile evlat edinen ailenin aile kütüğü arasında her türlü bağ kurulur. Ayrıca evlatlıkla ilgili kesinleşmiş mahkeme kararı her iki nüfus kütüğüne işlenir. Evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlatlık istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamaz.
EVLAT EDİNME İŞLEMİNİN İPTALİ
Evlatlık akdinin sona ermesi Medeni Yasanın 317 – 318 – 319. maddelerinde belirlenmiştir. Buna göre; birinci sebep rızanın bulunmamasıdır. Yasal sebep olmaksızın rıza alınmamışsa, rızası alınması gereken kişiler; küçüğün menfaati bunun sonucunda ağır biçimde zedelenmeyecekse, hakimden evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir. 318. madde gereğince, evlat edinme esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakatsa, Cumhuriyet Savcısı veya her ilgili evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir. Noksanlıklar bu arada ortadan kalkmış veya sadece usule ilişkin olup ilişkinin kaldırılması evlatlığın menfaati ağır biçimde zedeleyecek olursa, bu yola gidilmez.
Yine 319. maddede belirtildiği üzere, dava hakkı, evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebinin öğrenilmesinden başlayarak bir yıl ve her halde evlat edinme işleminin üzerinden beş yıl geçmekle düşer.
SOSYAL HİZMETLER VE ÇOCUK ESİRGEME KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜNCE YÜRÜTÜLEN EVLAT EDİNME İŞLEMLERİ
Genel Müdürlüğümüze bağlı kuruluşlarda bakılan korunmaya muhtaç çocukların bir kısmı her yıl evlat edinmesinde kanuni engeli bulunmayan ailelere evlat edindirilmektedir.
EVLAT EDİNDİRİLEN ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİ
Genel Müdürlüğümüze bağlı kuruluşların bakımlarına verilen
1-Ana-babası tarafından terk edilen çocuklar,
2-Ana-babasının her ikisi de ölen çocuklar,
3-Gayri meşru doğan çocuklar,
4-Ana-babası tarafından evlat edindirilmesi için Mahkeme Kararı ile hakkında evlat edindirilmesi için rıza verilen çocuklar,
5-Ana-babası olmasına rağmen öz ailesindeki ruhsal rahatsızlığı olan kişilerin ya da ailesi tarafından uzun süre aranmayan çocuklar evlat edindirilmektedir.
Genel Müdürlüğümüzden evlatlık verilen çocuk sayısında her yıl sürekli bir artış izlenmektedir. 2002 yılında 184 çocuk evlat edinilerek ,işlemleri tamamlanmıştır.Medeni Yasa ile 1 yıllık izleme sürecinin hükme bağlanması nedeniyle sayı diğer yıılara göre az gözükmektedir..2003 yılında ise aile yanına yerleştirilen çocuk sayısı 506 olup, Medeni Yasanın 305. maddesi gereğince 1 yıllık izleme sürecindedir.Evlat edinme mahkeme işlemleri tamamlanan çocuk sayısı ise 302 dir.
Evlat edinmelerde Genel Müdürlüğümüz gizlilik ve resmiyeti nedeniyle evlat edinecek kişiler arasında daima tercih edilen bir Kurum olmaktadır. Ancak sürekli olarak evlat edinecek aile sayısına oranla çocuk sayısı yetersiz kalmaktadır.
Ülkemizde evlat edinmek üzere yılda ortalama 3000 aile başvuruda bulunmaktadır. Bir yıl içinde evlat edindirilmek üzere aile yanına yerleştirilen çocuk sayısı ise ortalama 450-500’dür. Evlat edinmek üzere başvuran ailelerin büyük çoğunluğu 0-1 yaş çocuk istenmekte ve cinsiyet olarak da “kız” çocuk tercih etmektedirler.
GENEL MÜDÜRLÜKÇE EVLAT EDİNDİRİLEN AİLELERİN BAŞVURULARI VE ARANAN ÖZELLİKLERİ
Genel Müdürlüğümüzce yürütülen evlat edinme işlemleri Medeni Yasanın ilgili hükümleri ve 01.08.2002 tarihinde çıkarılan Evlat Edindirme Yönergesine uygun olarak yapılmaktadır.
Buna göre; evlat edinecek aileler ikamet ettikleri İl’in İl Sosyal Hizmetler Müdürlüklerine eşleriyle birlikte evlat edinecek yalnız yaşıyorsa tek olarak doğrudan müracaat ederler. Kendilerinin dilekçesini bir sosyal hizmet uzmanı alarak evlat edinme ilk görüşme formunu doldurur.
İlgili Yönerge gereği (0-1) yaş çocuk evlat edinmek isteyen ailelerde eşlerden en az birinin 40 yaşını aşmamış olması gerekmektedir. Eşler arasında 10 ve daha fazla yaş farkı olması halinde ise eşlerin yaş ortalaması dikkate alınarak evlat edinilecek çocuğun yaşı hesaplanır. 40 yaş üzeri kişilere ise yaşları ile orantılı olarak büyük yaş grubu çocuk yerleştirilmektedir.
Evlat edinecek eşlerden en az birinin 30 yaşını doldurmuş olması veya beş yıldan beri evli olması zorunludur. (Medeni Yasa gereği)
Yönerge gereği, evlat edineceklerin ruhsal ve biyolojik olarak sağlıklı, tutarlı, dengeli, çocuğa sevgi, şevkat verebilecek yapıda olması, belli bir eğitim ve kültür düzeyinde bulunması, (en az ilkokul mezunu), çocuğa iyi bir gelecek sağlayacak düzenli bir gelirinin ve sosyal güvencesinin olması gerekmektedir. Ayrıca çocuğun toplum içindeki konumunu olumsuz etkileyecek herhangi bir suçtan ve yüz kızartıcı suçlardan (hırsızlık, gayr-i ahlaki davranışlar, alkol, uyuşturucu kullanımı vb.) hüküm giymemiş olması zorunludur. Buna ilişkin olarak, ilgili sosyal hizmet uzmanınca gerekli mülakat ve incelemeler yapılarak evlat edinme sosyal inceleme raporu hazırlanır. Hazırlanan rapor sonucu evlat edinmesi uygun bulunmayan ailelere durum yazılı olarak bildirilir. Uygun görülenler ise müracaat tarihi esas alınarak sıraya alınır.
EVLAT EDİNECEKLERDEN İSTENİLEN BELGELER
A-Her iki eş için, çocuğun bakımını etkileyecek fiziksel engeli ve bulaşıcı hastalığının olmadığını gösterir rapor,
B-Her iki eş için savcılık belgesi,
C-Her iki eş için nüfus suretleri,
D-Mal, gelir ve sosyal güvenlik durumunu gösterir belgeler,
E-İkametgah belgesi,
F-Vukuatlı nüfus kaydı,
G-Öğrenim belgesi.
Aile yurt dışında ikamet ediyorsa ayrıca oturma izni ve çocuğun ülkeye kabul edileceğine ilişkin belgelerde istenilmektedir.
EVLAT EDİNMELERDE TERCİH SIRALAMASI
Evlat edinmesi uygun görülen ve gerekli belgelerini tamamlayan müracaatçılar başvuru tarihi esas alınmak koşuluyla sıraya alınırlar. Sıralamanın tespitinde başvuru tarihinin yanı sıra ailelerin istedikleri çocuğun özellikleri de (yaş, cinsiyet, kardeş olması, sağlık vb.) etken olabilir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları da sürekli ikametlerinin Kıbrıs olması koşulu ile bu kapsam içinde değerlendirilir. En az beş yıl süre ile Kurumumuz bünyesinde çalışan personele, bekleme süresinin iki yılı aşması halinde, iki yılın bitiminde istediği özellikte çocuk yerleştirilir.
Her ikisi de yabancı uyruklu ailelere, her yol denendiği halde çeşitli nedenlerle Türkiye’de evlat edindirilemeyen çocuklar yerleştirilir. Üç yaşından büyük çocukları evlat edinecekler için eşlerden birinin Türkçe bilme şartı aranır. (Türkçe bilme koşulu T.C. vatandaşları için de geçerlidir.)
Evlat edinmesi uygun görülen müracaatçılara kendi istedikleri özelliklerde çocuk gösterilir. Gösterilebilecek çocuk sayısı en fazla üçtür. Bu çocukları beğenmeyen ya da çocuğu yanına aldıktan sonra ciddi sağlık problemi haricinde çocuğu evlat edinme işlemi tamamlanmadan iade edilen ailelere bir daha çocuk verilmeyip dosyaları iptal edilmektedir.
Evlat edinecek ailelere evlat edinme öncesi evlat edinmenin hukuki ve sosyal boyutları hakkında gerekli bilgi ilgili sosyal hizmet uzmanlarınca verilmektedir. Ayrıca evlat edinme öncesinde çocuk ve aile arasında çıkabilecek problemler konusunda danışmanlık yapılmakta ailenin çocuğa istenildiği şekilde bakıp bakmadığı takip edilmektedir. Yurt dışında ise takip işlemleri ISS tarafından yaptırılmaktadır.
(Haber 7)

[007]

Ben perilere gideceğim şu şartlara bakayım