Kanserden Korunmak İçin Yapılması Önerilen Tahliller

[Jade]

Kanserden Korunmak İçin Yapılması Önerilen Tahliller




Türkiye’de her yıl 155 bin kişinin kansere yakalandığı, 60 bin kişinin de bu nedenle yaşamını yitirdiği biliniyor. Türkiye'de en sık görülen beş ölüm sebebinin 1965'ten başlayarak yıllar içindeki seyri incelendiğinde, kanserin 1990'a kadar kalp ve damar sistemi hastalıkları ve enfeksiyon hastalıklarından sonra en sık görülen üçüncü ölüm sebebiyken, 1990 yılından itibaren kontrol altına alınan enfeksiyon hastalıklarının önüne geçerek en sık görülen ikinci ölüm sebebi haline geldiği görüldü.

Bugün halen kanser, kalp hastalıklarından sonra ikinci ölüm nedeni olma özelliğini koruyor. Tüm dünyada kadınlarda en sık meme, rahim ağzı, kolon, akciğer ve mide kanserine rastlanırken erkeklerde ise, akciğer, prostat, mide ve kolon kanseri görülüyor. Ve yine dünyada kanser nedeniyle gerçekleşen ölümlere bakıldığında, erkeklerde en sık rastlanan kanser türleri akciğer, mide, karaciğer, kolon ve mide; kadınlarda ise meme, akciğer, kolon ve rahim ağzı kanseri olarak sıralanıyor.

Kanser hastalığının kontrol altına alınmasında erken teşhisin önemini vurgulayan Neolife Tıp Merkezi’nden Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Duygu Derin; örneğin erken evrede yakalanan kolon kanserinde ilk 5 yılda hayatta kalma oranının yüzde 90 olduğunu belirtiyor. Aynı şekilde rahim ağzı ve meme kanserlerinde erken teşhis ile tedavi ve hayatta kalma oranlarının yüksek olduğunu ifade eden Doç. Dr. Duygu Derin 20’li, 30’lu, 40’lı, 50’li yaşlarda kanserden korunmanın ipuçlarını şöyle sıralıyor:

20 yaşından itibaren; Kadınlar için rahim ağzı kanserine karşı tarama, ilk cinsel ilişkiden itibaren ilk 3 yıl içinde veya en geç 21 yaşında başlamalıdır. Her yıl kadın doğum muayenesi ve Pap- Smear testi yapılmalıdır. Meme kanserine karşı her ay kendi kendine meme muayenesi,

20-40 yaş arası 2-3 yılda bir doktor tarafından klinik meme muayenesi yapılmalıdır. Ancak meme kanseri için yüksek riskli aileye sahip kadınlar farklı değerlendiriliyor. Meme kanseri için yüksek riskli aileye sahip kadınlar, özellikle BRCA1 ve BRCA2 mutasyonu olanların meme muayenelerinin 18 yaşından ve yıllık mamografilerinin de 25 yaşından itibaren başlaması öneriliyor.

30 yaşından itibaren; Rahim ağzı kanserine karşı 20’li yaşlarda yapılan son 3 tarama normal bulunmuşsa 30 ‘lu yaşlarda 2 yılda bir tarama yapılabilir.

40 yaşından itibaren; Kadınlar için düzenli olarak her yıl doktor tarafından klinik meme muayenesi yapılmalıdır. Ailede kanser hikayesi yoksa standart olarak 40 yaşından itibaren yılda bir doktor muayenesi, iki taraflı mamografi ve ultrasonografi tavsiye ediliyor. 50 yaşından itibaren; Kadın ve erkeklerde kalın bağırsak kanseri taraması yapılmalıdır.

50 yaşından itibaren dışkıda gizli kan aranması, sigmoidoskopi, baryumlu kolon grafisi taramalarından birinin yapılması öneriliyor. Başarı oranları birbirine eşit olan bu testlerden herhangi birisi şüpheli çıkarsa mutlaka kolonoskopi yapılmalıdır. Erkeklerde prostat kanserine karşı, prostat spesifik antijen testi (PSA kan testi) yaptırılması öneriliyor. Yüksek riskli kişilerde (bir veya daha fazla yakın akrabada erken yaşlarda prostat kanseri tanısı olanlarda ) bu testlerin 45 yaşında yapılması önem kazanıyor.