Sepsis Nedir, Nasıl Bulaşır?



Nabzın ve solunumun hızlanması, ateşin yükselmesi, genel bitkinlik hali… Son günlerde bu tür şikayetleriniz mi var? Sıkça karşılaştığımız bu belirtiler, çok ciddi hatta ölümcül olabilecek hastalığın belirtileri olabilir!

Sepsis hastalığını birçoğumuz Nejat İşler’’in adıyla duyduk, okuduk. Peki nedir bu Sepsis?

Uzmanlar sepsisi, ‘’vücudumuzun başına büyük bir olay geldiğinde, bağışıklık sistemimizin şaşırması’’ olarak açıklıyor. Mesela Allah göstermesin damdan düştünüz, otomobil çarptı, grip virüsü kaptınız, basit veya zor bir ameliyat geçirdiniz… Sepsis, bu örneklerdeki gibi, vücutta stres doğuran gelişmeler ardından baş gösterebiliyor. Vücut kendini korumak üzere harekete geçiyor. Ancak ya bağışıklık sistemi çok fazla aktif rol oynuyor ya da yanlış algılıyor. Ve sonuçta kanda oluşan enfeksiyon vücut sıvılarına geçerek dokulara yayılıyor. Bu yayılma sebebiyle sepsis için ‘’kan zehirlenmesi’’ deseler de doğru değil.

Sepsis, vücudumuzun enfeksiyona karşı cevabının, amacının tam tersine organlarımıza zarar vermesiyle ortaya çıkıyor. Bu hastalıkla iç dinamikler ve dengeler bozularak çok ciddi organ yetmezliği ortaya çıkabiliyor. Bu septik şok, organ yetmezlikleri erken belirlenip tedaviye alınmadığı durumda can kaybına neden olabiliyor.

Sepsise neden olan enfeksiyon akciğerler, idrar yolları, karın, deri başta olmak üzere vücudun herhangi bir yerinde olabiliyor. Enfeksiyonun kaynağı çoğu zaman belirlenemiyor. Ancak bilinen o ki, sepsise yol açan mikropların başında bakteriler geliyor. Virüsler, mantarlar, parazitler de sorumlular arasında… Bu tehlikeliler vücutta dolaşımda bulunuyor. Dolayısıyla dolaşımın ulaşabildiği her organ risk altına girebiliyor. Böbrekler, karaciğer, kalp……

Sepsisin Genel Belirtileri

Huzursuzluk, ateşin çok düşük ya da çok yüksek olması, nabız sayısının artması, kandaki lokosit miktarının az veya fazla artışı, hastanın solunum sayısının çok artması ya da çok azalması, sarılık, kusma, karında şişme, uyuşukluk olmakla birlikte bütün bunlar hastalığın zarar verdiği organa ve hastanın yaşına göre değişebiliyor. Tansiyonun düşmediği, septik şok ve akciğer yetmezliğinin gelişmediği dönemde tedaviye başlanırsa ve hastanın bağışıklık sistemide güçlü olup destek verirse geri dönme şansı çok yüksek. Yani her hastalıkta olduğu gibi bu hastalıkta da erken teşhis çok önemli. Çünkü erken müdahale, daha fazla sayıda organın zarar görmesini engelleyerek hayati riski azaltıyor.

Sepsis Nasıl Bulaşır?

– Bir hastanın öksürüğüne, hapşırığına maruz kalınmasıyla
– Hastanın bardağının, çatalının, tabağının kullanılmasıyla
– Hastayla çok yakın fiziksel temas kurulmasıyla
– Meyve ve sebzelerin yıkanmadan tüketilmesiyle
– Kirli suların içilmesiyle
– Kan yoluyla.

Sepsis; aşı, antibiyotik ve yoğun bakım tedavilerine rağmen bile enfeksiyon kaynaklı ölümlerin en sık görülme nedeni. Dünyada her üç saniyede bir kişi, sepsis nedeniyle hayatını kaybediyor. Sepsis, her yıl prostat kanseri, meme kanseri ve HIV/AİDS ‘in toplamından daha fazla ölüme sebebiyet verebiliyor.Sepsis olan hastaların %30-60’ı hastanede hayata veda ediyor.