Miyofasiyal Ağrı Sendromu Nedenleri Ve Belirtileri



MİYOFASİYAL AĞRI SENDROMU NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Miyofasiyal ağrı sendromu (MAS), bölgesel bir ya da birden fazla kas grubunu etkileyen tetik noktalar ve bu noktaların dokunma ile meydana çıkan yansıyan ağrı tablosu ile karakterize yumuşak doku (eklem dışı) romatizması ya da bölgesel ağrı sendromu olarak tanımlanır. Hastalar genellikle derinden hissedilen ve kasılma tarzında ağrıdan şikayet ederler. Miyofasiyal ağrı sendromu kas- iskelet sistemi ağrılarının en sık karşılaşılan nedenlerindendir Miyofasiyal ağrı sendromunun görülme sıklığı % 12 ile % 50 arasında olduğu bilinmektedir.

Miyofasiyal ağrı sendromunun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Miyofasiyal ağrı sendromu gelişiminde ya da zaten var olan durumun ağırlaşmasında ki risk faktörleri, iş kazaları ve kas yaralanmaları, kasların çok fazla kullanılması, stres, klimaya maruz kalma, yağmurda ıslanma, mesleki faktörler, hareketsizlik, tekrarlayan hareketler, kötü çalışma koşulları, cerrahi işlemler sonrası veya felç geçirme sonrası kasın kullanılmaması gibi nedenler, depresyon, korku bozukluğu, orta yaş erişkinlik döneminde ve kadınlarda daha sık görülür.

Ayrıca duruş bozuklukları, B vitamini eksikliği, mineral eksiklikleri, elektrolit bozukluklar, endokrin bozukluklar, kronik enfeksiyon, viral enfeksiyonlar, inflamatuar hastalıklar ve soğuk havaya maruz kalmak gibi faktörler de miyofasiyal ağrı sendromuna sebep olabilir ya da tetikleyebilir. Miyofasiyal ağrı sendromu vücudun her bölgesinde görülür ve çizgili kasları tutan bir hastalıktır. Örneğin, sırtta, bacaklarda, kollarda, boyun bölgesinde, bazen kafada, yüzde, diz civarında, büyük eklemlerin civarında görülebilen bir hastalıktır.

MİYOFASİYAL AĞRI SENDROMU BELİRTİLERİ

Miyofasiyal ağrı sendromu belirtilerinde kaslarda ağrı ve tutukluk, hassasiyet, karıncalanma, batma, uyuşma, gerginlik hissi, şişlik ve ödem, el ve ayaklarda kısa süreli renk değişimi, sebepsiz üşüme veya terleme, sıkışma ve yanma hissi, tutulan kasın yanında eklem katılığı ve eklem hareketlerinde kısıtlanma, ağrılar hafif ya da bazen çok şiddetli, ağrılar nedeni ile yaşam kalitesinde bozulma başlayabilir. Ağrı künt ve yayılma özelliğindedir ve yayılan ağrı tipiktir. Ağrının seyri gün içerisinde değişiklik gösterir. Hastanın duruş şekli ve kasa bağlı aktivite ağrıyı şiddetlendirebilir. Miyofasiyal ağrı sendromunda ağrı ara sıra kendiliğinden iyileşme ya da tekrarlama gösterir.

MİYOFASİYAL AĞRI SENDROMU TANISI

Miyofasiyal ağrı sendromu tanısındaromatizmal hastalıklar uzmanı ya da fizik tedavi uzmanının yapacağı muayene esnasında, hastanın anlatacakları ve doktorun yapacağı fizik muayene genellikle yeterli olabilir. Ağrılı bölgeye parmaklar ile hafif bir şekilde basıldığında hassas tetik nokta ve tetik noktadaki kas liflerinde elle muayene ile saptanan sert batın varlığı tanıda oldukça değerlidir. Tetik noktaların uyarılması sonucu ağrı, ağrının bulunduğu bölgeye uzakvücut bölgelerine yansır. Ağrı yayılımı bir dermatoma ya da sinir dağılımını izlemez. Hastaların nörolojik muayenelerinde bir anormallik görülmez.

Tetik nokta kasın içindeki ya da fasiyada bulunan, dokunma ile ağrı hissedilen noktadır. Bu noktaya elle dokunulduğunda hastada bir sıçrama ve bölgesel seyirme belirtisi olabilir. Bu belirtiler tanıda önemlidir. Tetik noktalar aktif ve latent şeklinde ikiye ayrılır. Aktif tetik noktalarında ağrı hareket sırasında da istirahat sırasında da devam eder. Latent tetik noktalarında ise ağrı o bölgeye baskı olduğunda hissedilir. Aktif tetik noktaları çoğu zaman aktif olmayabilir iken, latent tetik noktaları herhangi bir uyaran ile tekrar aktifleşebilir.

LATENT VE AKTİF TETİK NOKTA AYRIMI NASIL YAPILIR?

A-temel kurallar : Gergin bant palpasyonu (kasa ulaşmak mümkün ise), gergin bant içindeki nodülde anlık hassasiyet, hassas nodül üzerine basıldığında hastada ağrı görülmesi (aktif tetik noktayı belirler), tüm pasif eklem hareket açıklığında ağrılı kısıtlanma gibi tanı kriterlerine dikkat etmek gerekir.

B-doğrulayıcı gözlemler : Bölgesel seyirme yanıtının görsel ya da dokunsal belirlenmesi, hassas bölgeye iğne ile dokunulduğunda lokal seyirme yanıtının gözlenmesi, hassas nodüle bası ile ağrı veya his artışı (o kastaki tetik noktadan ayrımı için), gergin bandın hassas nodülü içindeki aktif loküse özgü spontan elektriksel aktivitenin elektromiyografik görüntüleme tetkiki ile gösterilmesi gibi tanı uygulamaları vazgeçilmez kriterlerdir.

Miyofasiyal ağrı sendromu tanısına katkıda bulunan önemli bir laboratuvar bulgusu yoktur. Kaslarda ağrıya neden olan birçok sebep olabilir. Nedenlerin bulunması ve ayırıcı tanıya katkıda bulunması için laboratuvar ve radyolojik görüntüleme tetkikleri gereklidir. Ayırıcı tanıda diğer romatizmal hastalıkların ayrımı yapılır. Benzeyen kas ağrıları yapması nedeni ile fibromiyalji ile ayırıcı tanı yapılmalıdır. Fibromiyalji de ağrı, tutukluk ve hassasiyet vücudun birçok bölgesinde hissedilir.Miyofasiyal ağrı sendromunda ise ağrı, bir ya da birkaç bölgede lokal olarak hissedilir.

MİYOFASİYAL AĞRI SENDROMU TEDAVİSİ

Miyofasiyal ağrı sendromunda tedavi, fizik tedavi, ilaç tedavisi ve tetik noktalara enjeksiyon uygulama tedavisi şeklindedir. Miyofasiyal ağrı sendromu tedavisinde amaç, ağrının giderilmesi, yeterli kas gücünün oluşturulması, etkilenmiş kas ile ilgili eklemin uygun postürü ve tam hareket açıklığının sağlanmasıdır.

Miyofasiyal ağrı sendromu fizik tedavisi : Fizik tedavi uygulamaları temel tedaviyi oluşturur. Egzersiz programı hastada şikayete neden olan miyofasiyal değişiklikler ve duruş (postür) şekli önemsenerek planlanmalıdır. Hafif germe egzersizleri ve aktif hareket açıklığı egzersizleri, tutulan kastaki tetik noktaların ağrılarını aktifleştirme’meyi amaçlar. Ağrılı noktaya soğutucu sprey (hodpack) kullanımı veya germe egzersizlerinden hemen sonra sıcak uygulama yapılır ise çok daha faydalı olur. Fizik tedavide masaj, ultrason, elektrik stimülasyon (TENS), enterferans, lazer gibi fizik tedavi yöntemleri ve biofedback, akupunktur uygulama fayda sağlar.

Miyofasiyal ağrı sendromuna lokal enjeksiyon tedavisi : Tetik noktalara lokal anestezik (lokal anestezik ve steroid enjeksiyonları ya da kuru iğneleme tekniği ile sadece iğne ile girilmesi etkili olur ve bu işlem birkaç kez tekrarlanabilir. Bazı hastalarda botulinum toksin enjeksiyonlarının da fayda sağladığı hakkında bilgiler mevcuttur.

Miyofasiyal ağrı sendromu ve medikal tedavi : Ağrının azaltılması için analjezikler, steroid dışı yangı önleyici ilaçlar ve kas gevşeticiler kullanılır. Ayrıca bilinen ağrıyı tetikleyen faktörlerin (kasları aşırı kullanma, kötü duruş pozisyonları, B1, B6, B12 vitamini eksiklikleri, anksiyete, depresyon gibi) faktörlerin önlenmesi tedavinin başarı oranını arttırır.