Güneş Yanığında İlk Yardım



Deniz veya havuz kenarlarındaki tatilcilerin tatili güneş yanığı sebebiyle zehir olabilir. Deri hücreleri güneşin ultraviyole A ve B ışınlarının etkisi ile zarar gördüğünde deri kızarır, ısı ve acı hissedilir ve hatta deri üzerinde sıvı içeren kabarcıklar oluşur.

Güneş yanıklarında neler yapılacağının bilinmesi hissedilen acının hafiflemesine ve olayın daha az zararla atlatılmasına yardımcı olur.

Güneş yanığı neden olur?

Rahat bir şezlongta veya kumların üzerine yayılan bir plaj havlusu üzerinde güneşin altında uyuyup kalmak güneş yanıklarının en sık sebebidir. Uyuyup kalmanın yanında, uzun saatler korunmasız bir şekilde denizde veya plajda güneş altında kalmak da yanıklara sebep olur.

Güneş yanığı belirtileri cilt ve saç renginin açık olması, saat 10-15 arası güneşe maruz kalma, yüksek irtifada kalma veya güneşe hassasiyeti artıran ilaç kullanma gibi sebeplere bağlı olarak değişkenlik gösterir.

Güneşe uzun süre maruz kaldıktan birkaç saat sonra derinin kızarması ile başlayan belirtiler acı hissi, şişlik ve deri üzerinde sıvı dolu kabarcıkların oluşumu ile devam eder. Güneşe maruz kalındıktan 2-6 saat sonra deride kızarıklık başlar. Bununla birlikte güneş yanığında deride sıcaklık ve acıma da hissedilir. Orta veya ciddi derecede olan güneş yanıklarında deri üzerinde sıvı kabarcıkları görülür.


Güneş yanığında ilk yardım olarak neler yapılmalıdır?

Güneş yanığı olan kişi güneş altından gölge bir yere veya iç mekanlara taşınır. Güneşten uzak tutulur.

Güneş yanığı olan kişi mümkünse serin bir banyoya sokulur. Eğer bu mümkün değilse serin bir duş aldırılır veya güneş yanığı olan yerlere soğuk su ile nemlendirilmiş ıslak kompres yapılır.

Deri üzeri soğutulmaya çalışılırken güneş yanığı olan kişiye yavaş yavaş içmesi için su verilir. İçilen su kaybedilen sıvı yı karşıladığı gibi, derinin iyileşmesini de hızlandırır.

Güneş yanığında deri üzerine yavaşça güneş sonrası krem veya losyon sürülür ve gerektiğinde tekrarlanır. Aloe vera içeren jel veya losyonlar oldukça faydalıdır. Losyonun sürülmeden önce buzdolabında tutulması uygulandıktan sonra ferahlama hissi verecektir.

Güneş yanığında deri üzerindeki acıyı hafifletmek ve şişliği azaltmak için non-steroid antienflamatuvar grubundan ağrı kesici verilebilir.

Güneş yanığında deri üzerinde olan sıvı dolu kabarcıklar kendi haline bırakılır, patlatılmaz. Bu kabarcıklar derinin iyileşme sürecinde görevlidir. Eğer patlatılırsa iyileşme uzun sürer. Kabarcıklar kendiliğinden patladıysa enfeksiyon meydana gelmemesi için o bölge temiz tutulmaya çalışılır.

Güneş yanığında deri üzerindeki soyulmalar da kendiliğinden olmalı, deri soyulmaya çalışılmamalıdır.

Doktora ne zaman başvurulmalıdır?

Eğer deri üzerinde aşırı derecede sıvı kabarcıkları meydana geldiyse bir doktora görünmekte fayda vardır.

Güneş yanığı olan kişi güneş çarpması açısından da kontrol edilmelidir. Deri üzerinde döküntüler, baş dönmesi, bulantı, kusma, ateş ve kalp atışlarının hızlanması durumunda acilen bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.