Konjonktiva ve Kornea Hastalıkları-Göz Hastalıkları


Konjonktiva ve Kornea Hastalıkları
Konjonktivada mukus (musin) ve aköz sekresyon yapan yardımcı göz yaşı bezleri bulunur. Mukus sekresyon yapan bezler (Goblet hücreleri, Henle ve Manz bezleri) konjonktivanın epitel katında yerleşmişlerdir. Aköz sekresyon yapan yardımcı gözyaşı bezleri (Wolfring ve Krause) ise konjonktiva stromasında bulunurlar.
Konjonktiva 3 kısma ayrılır:
1) Kapak konjonktivası,
2) Forniks konjonktivası,
3) Bulber konjonktiva
Konjonktivanın kan dolaşımı ön silier ve palpebral arterlerle, innervasyonu 5 kafa çifti N trigeminusun oftalmik dalından gelen duyu sinirleri ile sağlanır. Lenfatik damarlardan zengin olan konjonktivanın lenf drenajı, preaurikuler ve submandibuler nodüllere olur.

Konjonktival hiperemi (Kanlanma) : Çeşitli göz hastalıklarında ortaya çıkabilen konjonktival hiperemi, klinik olarak yüzeyel ve derin hiperemi olmak üzere iki tipte gelişebilir.
Yüzeyel hiperemi, konjonktivanın göz kapaklarından gelen yüzeyel damarlarının dilatasyonudur. Daha çok konjonktiva hastalıklarında ortaya çıkan bu tip hipereminin özellikleri,açık renkli olması, konjonktiva ile birlikte dilate damarların hareket etmesi ve bası ile solmasıdır. Hipereminin şiddeti fornikslerden limbusa doğru gittikçe azalır.
Derin hiperemi ise, konjonktivanın derinden gelen ön silier damarlarının dilatasyonudur. Daha çok kornea, uvea, sklera hastalıkları ve akut glokom krizinde ortaya çıkan bu tip hiperemi koyu kırmızı renklidir, damarlar konjonktiva ile birlikte hareket etmez ve hiperemi basmakla solmaz. Şiddeti limbustan fornikslere doğru azalır.

Subkonjonktival hemoraji: Konjonktiva saydam bir doku olduğu için, konjonktiva altı ve içine olan tüm kanamalar plaka tarzında görülürler. Baş ve boyun bölgesinde venöz basıncın arttığı durumlarda, damar hastalıkları ve travmalarda ortayaçıkarlar. Örneğin: kusma, öksürük, ıkınma, arterioskleroz, doğum travayı, basis krani kırıkları, dalgıç vurgunu, boğma vs.

Konjonktiva ödemi (kemozis): Konjonktiva ödemi, forniks ve bulbus konjonktivasında daha belirgin olarak ortaya çıkar. Enfeksiyon ve allerjik olaylarda ve venöz dönüşün zorlaştığı hallerde sıktır.

Sekresyon: Konjonktivanın inflamatuar hastalıklarında, gözyaşı fazlalığı (lakrimasyon) ile birlikte konjonktiva hücreleri ve dilate kan damarlarının eksudasyonundan kaynaklanan sekresyonlar, seröz, mukoid (ipliksi), fibrinöz, mükopürülan ve pürülan karekterde olabilir.

Foliküller ve Papiller oluşumlar: Foliküller, daha çok kapak konjonktivasında ortaya çıkan, küçük, açık ve saydam renkli, hafifçe kabarık lenfoid dokuya ait oluşumlardır. Yeni doğanda 3 aya kadar lenfoid doku gelişmediği için foliküller görülmezler.Foliküllerin varlığı papiller oluşumlardandaha özgün bir bulgudur. Gençlerin konjonktivalarında normalde bulunabileceği gibi viral konjonktivitler, molluskum kontagiosum, trahom ve toksik ilaç reaksiyonlarında görülebilir.
Papiller oluşumlar ise, inflamatuar hücreler ile istila edilmiş vasküler yapılardır Poligonal şekilde (kaldırım taşı) kabarık alanlardır Bakteriyel, viral ve klamidyal konjonktivitlerde saptanır. Aynı şekilde üst tarsda izlenen dev papiller oluşumlar vernal konjonktivit, atopik keratokonjonktivit ve dev papiller konjonktivit gibi allerjik tablolarda görülür.