Tuz zehirlenmesi, fazla miktarda tuz (yemek tuzu veya kaya tuzu) alınıp hayvanların susuz bırakılması sonucunda şekillenir.
Tuzla zehirlenmede vücuttaki Na iyonu ve su dengeleri bozulur.
Tedavi edilmediği taktirde ölümler meydana gelebilir.

Etiyoloji:
Evcil hayvanlarda tuz zehirlenmesi; hayvanların yemlerine normalin birkaç misli tuz ilavesi, hayvanların uzun süre tuzsuz bırakılmalarından sonra aniden fazla miktarda tuz verilmesi (tuz açlığının bulunması) ve içme suyunun sınırlandırılmış olması (sodyum iyonunun toksisitesi su tüketimi ile doğrudan ilişkilidir) sonucu oluşur.
Tuz zehirlenmesinde vücuttaki Na+ ve aynı zamanda su dengeleri bozulur.
Tuzun toksik dozu sığırlarda 2.2g/kg, koyunlarda ve keçilerde 2-6 g/kg'dır.
Koyunlar, içme sulannda % i oranındaki tuzu tolare edebilirler. Ancak bu oranın % 1.5'e çıkması toksik etki yaratabilir.
Bazı araştıncılar evcil hayvanların sularının % 0.5 oranında tuz ihtiva etmesi gerektiğini bildirmektedirler. Bunun üzerindeki tuz oranlan gastroentertise ve dehidrasyona neden olur.

Semptomlar:
1-) Tuzun aşın miktarda alınmasından sonraki bir- iki saatlik sürede zehirlenme tablosu ortaya çıkar.
2-) Sığırlarda kusma, ishal, sancı, iştahsızlık, dışkıda mukus bulunması, poliüri ve burun akıntısı görülür.
3-) Sinirsel belirti olarak ise motorik bozukluklar, çiğneme kaslarında kramplar, sallantılı yürüyüş, iskelet kaslarında titremeler, çevreye karşı aşın duyarlılık ve eksitasyon gözlenir.
4-) İlerleyici bir koordinasyon bozukluğu ile beraber körlük şekillenir.
5-) Sığırlarda tuz zehirlenmesinin karakteristik belirtisi hayvanların yürürken arka ayaklarını sürütmesidir.
6-) Ağır olgularda ise tırnak eklemine basma görülür.
7-) Aşırı bir susama görülür.
8-) Hayvanlarda şiddetli bir su içme isteği vardır.
9-) Nabız ve solunum hızlanmış ancak zayıftır.
10-) Ağız mukozasında kuruma ve yapışma ve oligoüri vardır. Bunu dolaşım yetmezliği sonucu ölüm izler.

Otopsi:
1-) Sığırlarda rumende yangı ve ülserasyon, iskelet kaslarında ödem ve perikartta sıvı toplanması gibi belirtiler oluşur.
2-) Bazen makroskopik lezyonlar oluşmayabilir.

Tanı:
Anamnez bilgileri tanıya yeterli olmazsa plazma, serebrospinal sıvı ve beyin de Na ve Cl miktarlannın tayini teşhise yardımcı olur.
Plazma ve serebrosipinal sıvı sodyum konsantrasyonu 160 mEq/L 'nin üzerindedir.
Özellikle serebrospinal sıvıdaki sodyum konsantrasyonunun plazmadakinden fazla olması tuz zehirlenmesi için önemli bir bulgudur.
Yine beyinde sodyumun 1800 ppm' in üzerine çıkması tuz zehirlenmesinin önemli bir işaretidir.
Kesin tanı serebral korteksteki karakteristik mikroskopik lezyonlarla konulabilir.

Ayırıcı Tanı:
Organik klorlu insektisitlerle zehirlenmeler dikkate alınmalıdır (Tuz zehirlenmesinde vücut sıcaklığı normaldir ve aşın bir susama gözüken, organik klorlu insektisitlerle zehirlenmelerde vücut sıcaklığı artmış ve suya karşı bir ilgisizlik vardır).

Sağaltım:
Zehirlenmeye neden olan gıda yada sıvı derhal uzaklaştırılmalıdır. Semptomatik tedavi yapılır.
Hayvana temiz, tuzdan yoksun bol su verilir.
Gerekiyorsa su direkt mide veya rektal yoldan verilerek ihtiyaç karşılanmalıdır. Bu aşamada suyun birden bire fazla miktarda verilmesi sinirsel belirtilerin artmasına neden olabilir. Bu nedenle su azar azar verilmelidir.
Kalbin etkinliğini düzene sokmak için Ca-glukonat enjeksiyonları yapılmalıdır.

Tedaviye başlandıktan 1-2 gün sonra hayvanlara sadece kuru ot verilmelidir. Tedaviye rağmen zehirlenen hayvanların % 5O' si ölebilir.