Sınav stresi doğru yönetilebilir. Peki nasıl?

Milyonlarca gencin geleceğini şekillendirecek sınavlar yaklaşırken sınav stresi de tırmanışa geçti. Adayların yanı sıra ailelerini de etkisi altına alan stres sınav başarısı üzerinde önemli bir etkiye sahip. Bu etkinin yönünün nasıl olacağı ise sınav stresinin doğru yönetilip yönetilmemesine bağlı… Sınavların oldukça yaklaştığı bu dönemde öğrenciler ve ebeveynler farklı bir stres altındayken, Uzman Psikolog Ayben Ertem sınav öncesi, sırası ve sonrasına yönelik tavsiyelerde bulundu. Çocukların gelişim evrelerinde epey bir sınav tecrübeleri olsa da, kolayca bu sınavlara alıştıklarını düşünsek de sınav kaygısı olduğunda durum her zaman böyle değildir. Yüksek not alma ve sınavlarda başarılı olma baskısı öğrencilerin stresini oldukça arttırmakta ve sınavlar stres arttırıcı bir tecrübe olarak algılanmaktadır. Karın ağrısı, baş ağrısı ve vücudun çeşitli yerlerindeki ağrılar, sınav öncesi ve/veya sırasında sınav stresi çeken çocukların genel yakınmaları olabilmektedir. Hatta bazen de ebeveynler aşırı stresli ve kaygılı olup bunu çocuklarına yansıtırlar ve çocuklarına kaygılı olma öğretisini kazandırabilirler.

SAĞLIKLI STRES ve SAĞLIKSIZ STRES
Orta derecede stres sınavlardan önce gerçekten yararlı olabilir, öğrencileri daha başarılı olmaları için motive edebilir. Stres yaratılmazsa ya da çok düşük seviyede stres olursa uyku hali ve isteksizliğe neden olabilir. Bunun tersine çok yoğun stres de öğrencilerin kendine güvenlerini azaltabilir, bloke olmalarına neden olur ve önemli bilgilerin hatırlanmasını, anlama ve sonuca gitmelerini engeller. Bu da problem çözmede zorluk yaşamalarına neden olur.Unutulmamalıdır ki,aldıkları notlar gerçekte onların sıkı çalışmasının karşılığı değildir.
SINAV ÖNCESİ CESARETLENDİRİN
Sınavla ilgili tecrübe edinmesi açısından deneme sınavlarına katılması aynı zamanda sınav stresinin azalmasını sağlayacaktır. Sınavdan önceki akşam çalışmak öğrencileri oldukça yorabilir ve daha çok stres yaratabilir, bu yüzden sınavdan çok daha önceki günlerde azar azar çalışmak ve ailelerin de bunu cesaretlendirmesi önemlidir.
UYKU VE ILIK BİR BANYO İYİ GELİR
Sınavdan önceki gece çocuğunuzun erkenden yatağa gidip iyi bir uyku uyuması onun stresini azaltacaktır. Uyumadan önce ılık bir banyo yapabilir. Ailenin de yatmadan önce çocuğuna elinden geleni yaptığını bildiğini, sınavda ne olursa olsun onu her zaman seveceklerini ve yanında olacakları güvenini vermeleri çok önemlidir.
POZİTİF OLMASI GEREKTİĞİNİ HATIRLATIN
Ayrıca, çocuklarınıza, yatağa gitmeden önce kendi içindeki anlaşmazlıklarını çözmeleri için destek olun. Sınavın zor olabileceğini ve herkesin tüm sorulara cevap veremeyeceğini, kimsenin ondan da böyle bir beklentisi olmadığını ve sınav için pozitif olması gerektiğini hatırlatın.
ELİNDEN GELENİN EN İYİSİNİ YAPACAKSIN
Sınav için elinden gelenin en iyisini yapacağını açıklayın. Kan şekeri sabahleyin en düşük seviyededir. Yapılan araştırmalar,çocuğunuzun kahvaltı yapmasının, onun sınavda problem çözme becerisi için gerekli olduğunu gösteriyor.
RAHAT KIYAFETLER TERCİH ETTİRİN
Aileler, çocuğunuzun sınav için rahat kıyafetler tercih etmesini sağlayın. Çocuğunuza her gün nasıl davranıyorsanız sınav öncesi de aynı şekilde davranın, sınavıyla ilgilendiğinizi hissettirin ancak üstüne gitmeyin. Çocuğunuzun sınav öncesi fiziksel aktivite (örneğin koşu veya hızlı yürüyüş) yapması onun vücut gerginliğini azaltacaktır.

Sınava zamanından önce ve hazırlıklı (kalem, silgi gibi) gitmesi, küçük detaylarla uğraşarak strese girmesini engelleyecektir, bu da onun yalnızca sınavına odaklanmasını sağlayacaktır.
SORULARI BOŞ BIRAKMASINI ÖNERİN
Sınav sırasında yönergeleri iyi okumasını ve anlamadığı bir yönerge olursa sorması gerektiğini hatırlatın. Eğer sınavda 3 yanlış bir doğruyu götürmüyorsa ve sınav çoktan seçmeli ise mümkün olduğunca soruları boş bırakmamasını ve tahmin yürütmesini önerin.
SINAV SIRASINDA NELER YAPILABİLİR?
Sınavı gözden geçirmesi onun beklenmeyen sürprizlerden etkilenmesini engelleyecektir. Aynı anda zamanı iyi kullanmasını ve tek bir soru üzerinde çok fazla vakit kaybetmemesini sağlayacaktır. Sınavdan önce öğrencinin küçük notlar alması, sınav sırasında önemli noktaları ve anahtar bilgileri hatırlamasına yardımcı olacaktır. Bazı öğrenciler sınav sırasında o kadar gergin oluyorlar ki sınav yönergelerini atlayabiliyorlar, bu yüzden sınav yönergelerinin çok dikkatli okumaları sınavdaki başarıyı etkileyecektir. Kolay sorulara öncelik vermek, zaman ve enerjilerini daha zor sorulara odaklamalarını sağlar.
OLUMSUZ DÜŞÜNCELERDEN UZAK DURUN
Zor soruları kendilerinin anlayabileceği kelimelerle ve sorunun anlamını değiştirmeden yaparlarsa bu, onların problemi daha kolay anlamalarını sağlatabilir. Öğrenciler çoktan seçmeli ve açıklamalı sorulara verecekleri cevapları kafalarında planlarsa, soruları cevaplarken kendilerinden emin olurlar. Sınav sırasında akla gelen olumsuz düşünceler, kendilerine olan güvenlerini yıkabilir; “Bu sınavı geçemem” gibi olumsuz düşüncelerin yerini, “Bu sınava çok iyi hazırlandım ve bu sınavdan iyi bir not alacağım” gibi olumlu düşünceler alırsa beyne olumlu mesajlar gönderilmiş olur.
Kaynak : Akşam Gazetesi