KPSS Coğrafya Türkiye'de Hava Tahminleri ve Belirtilmesi

[Jineps]

KPSS Coğrafya Türkiye'de Hava Tahminleri ve Belirtilmesi

Günlük, birkaç günlük, haftalık gibi kısa süreli havanın nasıl olacağını önceden belirlemeye hava tahmini denir. Hava tahminleri ülkemizde Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılır. Bu tahminleri yapmak için modern aletler kullanılır. Çeşitli modern araçlarla özellikle uydudan alınan veriler yardımıyla çevredeki basınç alanları ve cepheler izlenir. Bunlara bakarak sinoptik (geçici hava durumu) haritaları hazırlanır ve bunlar üzerinde ülkemizle ilgili birkaç saat veya günlük hava raporları hazırlanır. Örneğin; cepheler, basınç durumu ve rüzgâr yönleri, bu yollar takip edilerek Balkanlardan ülkemize gelen soğuk bir cephenin ilk önce hızı saptanır. Hareketlerine göre ne zaman ülkemize gireceği, hangi bölgelerimizi etkileyeceği ve ülkemizi kaç gün etkisi altına alacağı belirlenir. Bu soğuk cephenin sıcaklığı düşüreceği, yüksek kesimlere kar, alçak kesimlere yağmur bırakacağı tahminleri yapılır. Ayrıca bu verilere dayanarak günlük, birkaç günlük ve haftalık hava tahmin raporları oluşturulur.

Sinoptik haritalarda sıcaklıkları birbirinden farklı iki hava kütlesinin karşılaştıkları yere cephe adı verilir. Bunlar, sinoptik haritalar üzerinde eğer soğuk bir cephe ise mavi renkte ve üçgenlerle, sıcak bir cephe ise kırmızı renkte ve yarım dairelerle gösterilir. Üçgenlerin görüldüğü soğuk cephenin etkisindeki yerlerde havanın soğuyacağı, yarım dairelerin görüldüğü sıcak cephenin etkisindeki yerlerde havanın ısınacağı söylenebilir. Yine bu haritalar üzerinde basınç dağılımını gösteren izobar adı verilen "eş basınç çizgileri" yer alır. Eğer bunlar birbirine yakın yani sıkışık duruyorlarsa rüzgârların şiddetinin fazla ve havanın fırtınalı olacağı, bu çizgilerin aralarında boşluklar fazla ise rüzgârların şiddetinin az olacağı tahmin edilir.
Hava tahminleri, günlük doğrudan gözlemlerle de yapılabilir. Havanın bulutlu olduğu günlerde havanın sıcaklığının pek değişmeyeceği söylenebilir. Çünkü bulutlar, bir tür örtü görevi görür ve Güneş'ten gelen ışınların yeryüzüne ulaşmasını engeller. Aynı şekilde yerden yansıyan ışınları da büyük ölçüde yere geri yansıtırlar. Böylelikle bulutlarla yer yüzeyi arasında anî sıcaklık değişimleri olmaz.

Alıntı