Ankara 20 Haziran 1935

-”Harp çıktığı takdirde Amerika bitaraflık siyasetini muhafaza edebilir mi!”

-”İmkânı yok Eğer harp çıkarsa Amerika’nın milletler camiasında işgal ettiği yüksek mevki her halde müteessir olacaktır.

Coğrafi vaziyetleri ne olursa olsun milletler birbirine bir çok rabıtalarla bağlıdırlar.


Bundan başka Amerika büyük ve kuvvetli ve dünyanın her yerinde alâkası olan bir devlet olduğundan kendisinin siyaset ve iktisadiyat cihetinden ikinci derecede bir mevkie düşmesine aslâ müsaade edemez.”

-”Milletler Cemiyeti’nin sulhun muhafazası için müessir bir vasıta olduğunu zannediyor musunuz?”

-”Milletler Cemiyeti henüz kat’î ve müessir bir vasıta olduğunu ispat etmemiştir. Diğer taraftan Milletler Cemiyeti bugün bütün milletlerin müşterek gayenin tahakkuku için çalışabilecekleri yegâne teşkilâttır.

Şuna da kaaniim ki eğer devamlı sulh isteniyorsa kütlelerin vaiyetlerini iyileştirecek beynelmilel tedbirler alınmalıdır. İnsanlığın heyet-i umumiyesinin refahı açık ve tazyikın yerine geçmelidir.

Dünya vatandaşları haset açgözlülük ve kinden uzaklaşacak şekilde terbiye edilmelidir.”

-”Türkiye’de Bolşevikliğin yayılmasından korkuyor musunuz?”

-”Türkiye’de Bolşeviklik olmayacaktır. Çünkü Türk hükûmetinin ilk gayesi halka hürriyet ve saadet vermek askerlerimize olduğu kadar sivil halkımıza da iyi bakmaktır.”

-”Niye diktatör diye çağrılmaktan hoşlanmıyorsunuz?”

-”Ben diktatör değilim. Benim kuvvetim olduğunu söylüyorlar. Evet bu doğrudur. Benim arzu edip de yapamayacağım hiçbir şey yoktur. Çünkü ben zoraki ve insafsızca hareket etmek bilmem. Bence diktatör diğerlerini iradesine râmedendir. Ben kalbleri kırarak değil kalbleri kazanarak hükmetmek isterim.”

-”Mes’ut musunuz?”

-”Evet çünkü muvaffak oldum.”

Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi 21 Haziran 1935