SERİGRAF

[Narsinha]

TANIM

Kağıt, seramik, cam gibi çeşitli malzemelerden yapılmış parçalara; süsleme, yazı, sembol, işaret vb. şekilleri, değişik baskı teknikleriyle uygulayan kişidir.
(Meslek elemanları serigrafici ismiyle de çalışmaktadırlar.)

GÖREVLER
Serigraf; okul armaları, afiş, tabela, bayrak, tekstil baskıları, seramik ve cam eşya için sulu çıkartma yapar. Bunun için;
- İşi hangi yöntemle yapacağını planlar,
- Baskısı yapılacak şeklin çiziminden filmini alır,
- Filmden kalıp alır ve baskı yapacağı malzemeyi kalıba göre keser,
- Harcayacağı malzemeyi hesaplar ve malzemeyi sağlar,
- Üzerine baskı yapacağı malzemenin ön hazırlık işlemlerini yapar, kalıp alır ve malzemeyi keser,
- Renklere göre baskı yapar (pozlama),
- Kurutma, temizleme ve kontrol etme işlemlerini yapar,
- Son rötüşleri yaparak istenilen ölçüde kesim yapar.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Çeşitli serigrafi makineleri (serigraf baskı tezgahı, kurutma tezgahı),
- Çeşitli temizleme, fırçalama, aşındırma makineleri,
- Fotoğrafik baskı makineleri, film, Kimyasal maddeler, boyalar,
- Fırın ve kaplama donanımı, Levhalar ile değişik metal ve emaye parçalar,
- Matkap ve diğer kesici aletler, Rakle (baskı aracı),
- İpek kalıp-baskı şasesi, Işıklı pozlandırma masası.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Serigraf olmak isteyenlerin;
- Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme,
- Göz ve elleri eşgüdümle kullanabilme gücüne sahip,
- Bedence güçlü ve sağlam,
- Ayrıntıyı algılayabilen,
- Dikkatli, düzenli
kimseler olmaları gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Serigraflar çeşitli basım işletmelerinin tekstil, cam ve seramik fabrikalarının serigraf atölyelerinde çalışırlar. Çalışma ortamı boya ve kimyasal maddeler nedeni ile nemli ve rahatsız edici koku yüklüdür. Serigrafi tekniği ile çalışanlar, ürünün hazırlık, uygulama ve sonuçlandırma aşamalarında pek çok kimyasal madde ile karşılaşırlar. Bu kimyasal maddelerin insan, çevre sağlığı ve güvenlik açısından bazı sakıncaları olduğundan bu sakıncaların neler olduğunun bilinmesi ve ona göre önlemler alınması gerekir. Serigraf genellikle ayakta çalışır, parçalara baskı uygurlarken ve onları istiflerken bedensel çaba harcaması gerekir. Görevini yaparken reklam ajansları elemanlarıyla müşterilerle ve diğer çalışanlarla işbirliği yapma durumundadır.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Serigraf, çeşitli basım işletmelerinin serigraf atölyelerinde, tekstil fabrikalarının baskı ünitelerinde, seramik-cam atölyelerinde, elektronik devre imal eden fabrikalarda, dokuma ve duvar kağıdı üreten fabrikalarda çalışabilir veya kendi işyerini açabilir.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi;
-Endüstri meslek liselerinde (İstanbul Matbaa Meslek Lisesi), cilt ve serigrafi bölümlerinde ve Yeterli sayıda müracaat olması durumunda tüm Mesleki Eğitim Merkezlerinde verilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI

Endüstri meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak, sağlık durumunun mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
- En az ilköğretim okulu mezunu olmak, 14 yaşını doldurmuş 19 yaşından gün almamış olmak, ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitimden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
- Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak, Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

Mesleğin eğitim süresi endüstri meslek liselerinde 4 yıl, mesleki eğitim merkezlerinde ve meslek liselerinde 3 yıl, meslek yüksekokullarında 2 yıldır. Eğitim süresince hem pratik hem teorik eğitim birlikte verilmektedir. Uygulama eitimi atölye ve işyerlerinde birlikte verilmektedir. Seriğrafi meslek eğitiminde ilköğretim mezunları için eğitim programı 2 yıl devam etmektedir. Lise ve daha üst düzeyde genel eğitim kurumlarından mezun olanlar için meslek eğitimi 1yıl devam etmektedir. Ustalık eğitimi çalışma süresi 1yıldır.

MESLEKTE İLERLEME

Endüstri meslek liselerinin “Cilt ve Serigrafi”, “Ciltleme ve Serigrafi” bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde, bitirdikleri Fotoğrafcılık, Fotoğrafcılık, Fotoğrafcılık ve kameramanlık, Matbaacılık, Seriğrafi, Matbaacılık ve Baskı Teknikleri ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip Matbaa öğretmenliği lisans proğramını seçtikleri takdirde ek puan alırlar.
Ayrıca Mesleki eğitim merkezlerinden mezun olanlar meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Ustalık eğitimi çalışma süresi 1 yıldır.
Meslek lisesi mezunları da doğrudan ustalık sınavına girebilirler. Ustalık belgesine sahip olanlar bağımsız işyeri açabilirler.

BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU

3308 sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanununa göre işletmelerde ve kuruluşlarda uygulamalı olarak eğitim gören öğrenciler asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere bir ücret ödenmektedir.
Mesleki eğitim bittikten sonra ortalama aylık kazanç ilk işe başlanıldığında asgari ücret düzeyinde olup daha sonraki yıllarda ise artış görülebilmektedir. Bu meslekte kazancın üst sınırını belirlemek oldukça güçtür.

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü İl ve Şube Müdürlükleri.

Kaynak: İskur