MÜFETTİŞ

[Narsinha]

TANIM
Bağlı olduğu kurumun yürütmekte olduğu hizmetlere ilişkin iş ve işlemleri inceleyen ve denetleyen, gerektiğinde ilgililer hakkında soruşturma yapan ve ulaştığı sonuçları rapora dönüştürerek kurumun en üst amirine Teftiş Kurulu Başkanlığı aracılığı ile ileten kişidir. Müfettiş mesleğine müfettiş yardımcısı olarak girilir.

GÖREVLER
Müfettişler Teftiş Kurulu Başkanlığı aracılığı ile aldıkları görevlerini çalıştıkları kurumun en üst amiri adına yaparlar. Müfettişlerin görevler şunlardır;
- Merkez ve taşra birimlerinin bütün iş ve işlemlerinin, personelin görevleri ile ilgili hal ve hareketlerinin kanun, tüzük, yönetmelik, genelge ve talimatlara göre uygulanıp uygulanmadığını teftiş programına göre inceler ve denetler,
- Merkez ve taşra birimlerinin personeli hakkında, görev emri gereğince soruşturma yapar,
- İşlerin daha verimli bir şekilde yürütülmesi ve memurların çalışmalarından daha çok faydalanılması için alınması gerekli tedbirleri belirler,
- Teftiş sırasında tespit ettiği her türlü yolsuzluklar veya soruşturma açılması gereken konularda kendiliğinden soruşturma başlatır,
- İlgililer hakkında yetkili makamın onayı üzerine soruşturmaya başlar, iş ilişkisinde bulunan diğer resmi ve özel işyerleriyle ilgili evrak, dosya ve belgelerin doğruluğunu inceler, ihtiyaç duyulması halinde soruşturmayla ilgili bilirkişilerden görüş alır.
- Her teftiş, inceleme ve soruşturma sonucunda eleştiri, düşünce ve önerilerini gerekçeleri ile rapora kaydeder ve Teftiş Kurulu Başkanlığına verir.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER

- Mesleki kitaplar,
- Kanun, tüzük, yönetmelik, genelge ve talimatlar
- Bilgisayar, hesap makinesi,
- Telefon, faks gibi iletişim araçları,
- Müfettişlik mühür ve beratı.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Müfettiş olmak isteyenlerin;
- Sosyal bilimlere ilgili ve bu alanda başarılı,
- Sözel ve sayısal yeteneği yüksek,
- Derinliğine araştırma ve inceleme yapabilen,
- Analitik düşünebilen,
- Her türlü iklim ve koşullarda görev yapabilecek ve seyahat edebilecek beden ve ruh sağlığına sahip,
- Objektif, kararlı, dürüst ve cesur,
- Temsil yeteneğine sahip,
- Gizlilik prensibine bağlı ve sır saklayabilen
kişiler olmaları gerekmektedir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Müfettişler genel olarak kapalı büro ortamında çalışırlar. Ancak gerekli olduğunda seyahat ederler, görev mahalleri dışında uzun süre kalabilirler ve değişik ortamlarda inceleme, araştırma ve soruşturma yaparlar. Görevleri sırasında değişik unvanlardaki çalışanlarla iletişim kurarlar.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Müfettişler, Bakanlıklar, Mahalli İdareler, KİT’ler gibi kamu kurumları ile özel kurum ve kuruluşlarda, özel ve kamu bankalarında, özel şirketlerde görev yaparlar.

Müfettişin çalışma alanı son yıllarda gittikçe yaygınlaşmaktadır ve aranan eleman olma durumundaki yerlerini gelecekte de koruyacakları tahmin edilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğe girebilmek için genellikle üniversitelerin hukuk, iktisat, işletme, siyasal bilgiler, iktisadi ve idari fakültelerin ilgili bölümleri ile bazı kurumların görev alanlarına bağlı olarak Tıp, Eczacılık, Diş Hekimliği, Kimya, İnşaat Mühendisliği vb. bölümleri ile Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından bunlara denkliği kabul edilmiş yurt dışındaki fakültelerden olmak gerekir. Hukuk, iktisat, işletme, siyasal bilgiler, iktisadi ve idari bilimler fakültelerine girebilmek için, ÖSS sınavında yeteri kadar “Eşit Ağırlık (EA-2)” puan almak, Tıp, Eczacılık, Diş Hekimliği, Mühendislik fakülteleri ile ilgili bölümlerine girebilmek için ise, ÖSS sınavında yeteri kadar “Sayısal (Say-2)” puan almak gerekmektedir.

Müfettişlik mesleği bir kariyer mesleği olup, her kurum müfettiş yardımcısı olarak göreve başlayanları, yardımcılık süresince kendi bünyesinde hizmet-içi eğitim programlarından geçirir. Müfettişlik mesleği esas olarak deneyimli müfettişlerin refakatinde çalışılarak öğrenilir. Ayrıca bazı kurumlar müfettiş yardımcılarını yardımcılık döneminde yabancı dil eğitimine gönderir, kurum içi örgün eğitim programlarına gönderirler.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI

Müfettiş yardımcısı sınavına girebilmek için;
· Yukarıda belirtilen fakülte veya yüksekokuldan mezun olmak,
· Genellikle 30 yaşını doldurmamış olmak,
· Sağlık Kurulu Raporu ile sağlam ve her türlü iklim ve yolculuk şartlarına dayanıklı olmak,
· Kamu kurumlarında müfettiş yardımcısı olabilmek için gereken genel ve özel şartları taşımak, ÖSYM tarafından yapılan, Kamu Personeli Seçme Sınavına (KPSS) girmek ve başarılı olmak, gerekmektedir. Ayrıca, bazı kurumlar KPSS sınavını kazananlardan kendi belirleyecekleri şartları taşıyanlara, yazılı ve sözlü sınav veya sadece sözlü sınav yapmaktadırlar.
· Her kuruluşça belirlenebilecek özel koşulları taşımak,
· Özel kuruluşlarda müfettiş yardımcısı olabilmek için, her kuruluşun kendi bünyesinde yapacakları sınavlarda başarılı olmak gerekmektedir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

- Müfettişlerin ön eğitimleri kendi branşlarına göre değişiklik göstermekle beraber (Tıp, eczacılık fakülteleri vb.) en az 4 yıldır.
- Müfettiş yardımcısı olarak göreve başlayanların 3 yıl sonunda yardımcılıkları kaldırılır. Ancak bunun için yeterlilik şartlarına uymaları ve çalıştıkları kurumlarca yapılan yeterlilik sınavlarında başarılı olması gerekmektedir. Ayrıca 2 yıllık müfettiş yardımcılığının sonunda olumlu sicil alan ve yetkili olduğu düşünülen müfettiş yardımcılarına müfettiş gibi iş ve işlem yapma yetkisi verilebilir.

MESLEKTE İLERLEME

Meslek mensupları;
· Müfettiş, başmüfettiş olarak ilerleme yapabilir,
· Teftiş Kurulu Başkanı, Daire Başkanı, Genel Müdür vb. üst düzey yöneticilik görevlerine atanabilirler.

Özellikle kamu kurumlarındaki üst düzey yöneticilerin bir bölümü daha önce müfettişlik yapmış çalışanlardır.

EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

- Mesleğe temel oluşturan ön eğitimin verildiği bölümlerde okuyan öğrencilere, yüksek öğrenimleri süresince Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler. Ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.

- Müfettiş yardımcılığı döneminde, çalışılan kurumunlara göre değişmekle birlikte, genellikle yüksek ücret almaktadırlar.

- Kamu kurumlarında çalışan müfettişler, Devlet Memurları Kanunu’na göre ücret alırlar. Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar içerisinde en yüksek ücrete sahip meslek gruplarındandır. Görev yeri dışındaki geçici görevlendirmelerde Harcırah Kanunu hükümlerine göre, diğer memurlara nazaran daha üst seviyede harcırah alırlar, kalacak yer giderleri ayrıca karşılanır.

- Özel sektörde ve özel bankalarda görev yapan müfettişler de genel olarak sözleşmeli olarak yüksek düzeyde ücret almaktadırlar.

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi Bulunan Türkiye İş Kurumu İl Müdürlükleri.

Kaynak: İskur

[Sultan ŞAH]

Müfettiş

Finans

Yapılan bir işi inceleyen, mevzuata ve kurallara uygun yapılıp yapılmadığını kontrol eden kişikerin genel adı. İçinde bulunduğu sektöre göre incelediklerinin içeriği ve biçimi de oldukça değişiklik göstermektedir. Banka müfettişi hesap detaylarını incelerken Milli Eğitim müfettişi okulları ve öğretmenlerin işlerini kontrol eder. Genellikle şirketlerin bünyesinde bulunan teftiş kurullarında görev yaparlar. Periyodik teftişler olabildiği gibi, haber verilmeksizin yapılan ani teftişler de bulunmaktadır.