Mevsimsel Bunalım | Sebepleri | Belirtileri | Tedavisi

[Jineps]

Mevsimsel Bunalım | Sebepleri | Belirtileri | Tedavisi

Mevsimsel bunalım (İngilizcedeki adının kısaltması SAD) bir kişiyi her sene aynı mevsimde etkileyen bir depresyondur. Şayet kışın bunalımdaysanız ancak bahar ve yaz mevsiminde kendinizi iyi hissediyorsanız, bu, sizde mevsimsel bunalım olduğunu gösterir.

Mevsimsel bunalım herkeste görülebilir, ancak bu hastalığın genel rastlandığı gruplar olarak şunlardır:

Kışın gündüzlerin çok kısa sürdüğü veya gün ışığının görülme süresinin mevsimden mevsime çok büyük farklar gösterdiği yerlerde yaşayan kişiler.



Kadınlar.



15–55 yaş arası kişiler. Fakat yaş ilerledikçe mevsimsel bunalımın ortaya çıkma riski azalmaktadır.



Ailesinde veya yakın akrabaları arasında bu hastalığa yakalanmış olan insanla.


Uzmanlar henüz mevsimsel bunalıma neyin sebep olduğunu kesin olarak saptayabilmiş değiller. Ancak güneş ışığı yetersizliğinin hastalığın asıl kaynağı olduğu tahmin edilmektedir. Yeterince ışık görmemek, insanların uyku döngüsü ve günlük ritmini bozmakta ve duygusal modlarımızı etkileyen ve serotonin adı verilen bir beyin kimyasalında problemlere yol açmaktadır.

Eğer sizde mevsimsel bunalım hastalığı varsa bunun belirtileri şunlardır:


Kendinizi üzgün, hırçın ve endişeli hissedersiniz..



Rutin faaliyetlerinize olan ilginiz azalır..



Yeme isteğiniz artar ve özellikle ekmek ve makarna gibi karbonhidratları tüketme eğiliminde olursunuz.



Kilo alırsınız..



Daha fazla uyur ancak gündüz kendinizde sürekli bir rehavet hissedersiniz.
Bu belirtiler insanlarda her yıl aynı vakitlerde ortaya çıkmaktadır. Mevsimsel bunalım genellikle Eylül ve Ekim aylarında başlar ve Nisan ve Mayıs aylarında sona erer.

Mevsimsel olmayan bunalım ve mevsimsel bunalımı birbirinden ayırmak bazen oldukça zordur. Çünkü bu iki tip bunalımın belirtileri birbirine benzemektedir. Ancak teşhis için doktorunuzun şu bilgilere ihtiyacı vardır:


En az iki defa aynı mevsimde depresyona girip mevsim geçtikten sonra kendinizi iyi hissediyor olmalısınız.



Karbonhidratlar başta olmak üzere aşırı yeme ihtiyacı, aşırı kilo alma ve normalden fazla uyuma gibi mevsimsel bunalım belirtilerinin görülmesi.

Doktorunuz ışık terapisi önerir. İki tür ışık terapisi vardır:


Bunlardan birincisi parlak ışık terapisidir. Genelde sabahları yarım saat veya daha fazla süreyle parlak bir ışık kutusu önünde hasta oturtulur.



Diğeri ise günışığı simülasyondur Bunun için hasta uyurken sabah olduğunda loş bir ışık yakılır ve tıpkı sabah olur gibi zaman içersinde yavaş yavaş parlatılır.



Işık terapisi mevsimsel bunalım hastalığının tedavisinde oldukça iyi sonuçlar vermekte ve kolayca da uygulanmaktadır. Işık tedavisine başlayan hastalar bir hafta gibi bir zaman içersinde kendilerini çok iyi hissetmektedirler. Ancak bu tedavi mevsim bitene kadar uygulanmalıdır, aksi takdirde hastalık yeniden nüksetmektedir.


Tedavi için kullanılabilecek diğer yöntemler ise şunlardır:


Antidepresanlar, bu tür ilaçlar beyindeki gerekli kimyasalların dengelenmesini sağlamaktadır.



Görüşme, davranışsal terapi gibi bazı görüşmeler mevsimsel bunalım belirtileri hakkında daha fazla bilgi edinmeyi ve hastaya bu bilgiler doğrultusunda yardım etmeyi sağlar.


Doktorun tavsiye etmiş olduğu antidepresanlar hastaya önerilen şekilde kullanılmalıdır. İyi hissetmeniz dolayısıyla bu ilaçları almayı bırakmamalısınız. Doktor tavsiyesi dışında ilaç almayı bırakmanız yan etkilerin ortaya çıkmasına ya da bunalımın geri dönmesine sebep olur. Bunun yerine doktorunuz çıkabilecek diğer problemlerin önüne geçmek amacıyla ilaçların dozunu düşürebilir.


Düzenli spor yapmak da kendinizi iyi hissetmenize yardımcı olur. Sabah yapılacak ilk iş olmak üzere gün içindeki hareketlilik hastanın kendini daha enerjik ve daha az depresif hissetmesini sağlar. Güne başlarken yürüyüş yapmak, bisiklete binmek ve yüzmek gibi hafif egzersizler faydalı olmaktadır.