İtilaf Devletleri’nin Barış Teklifleri
 

İtilaf Devletleri’nin Barış Teklifleri· 22 Mart 1922’de İtilaf Devletleri, dışişleri bakanları Türk ve Yunan taraflarına ateşkes teklifinde bulundular.
· Teklifte, iki taraf arasında askersiz bir bölge bırakılması, iki tarafın asker ve silah bakımından İtilaf Devletleri’nce denetim altına alınması ve çatışmaların 3 ay süreyle durdurulması vardı.
· Türk tarafı bağımsızlık anlayışına ters düşen denetim teklifini kabul etmediğini bildirdi.
· Ateşkesin ancak, yabancı kuvvetlerin yurdu tamamen terk etmeleriyle mümkün olabileceği belirtildi.
· 26 Mart 1922’de Paris’te bulunan İtilaf Devletleri, dışişleri bakanları barış esaslarını bildirdiler. Buna göre:
§ İzmir ve Tekirdağ Türklere bırakılacak; Edirne, Kırklareli, ve Babaeski yunanlılarda kalacak.
§ Doğu’da bir Ermeni Devleti kurulacaktı.
§ Türkiye’de mecburi askerlik olmayacak, ordu mevcudu 55.000’den 85.000’e çıkacaktı.
§ Sevr Antlaşması’nda Türkiye lehine değişiklikler yapılacaktı.
§ Antlaşma yapıldıktan sonra İtilaf Devletleri kuvvetleri İstanbul’u terk edecekti.

ü Bu teklifler, Sevr Antlaşması’nın hafifletilmiş bir haliydi. TBMM’nin karşı teklifleri reddedilince Büyük Taarruz hazırlıkları başlamıştır.



Büyük Taarruz (26 Ağustos 1922)
Taarruz İçin Yapılan Hazırlıklar:
1.Mustafa Kemal’in başkomutanlık süresi uzatıldı.
2.Rusya’dan ve bazı doğulu ülkelerden yardım sağlandı.
3.Doğu ve güney cephesinde tam güvenlik sağ­landı.
4.İstanbul’dan silah ve cephane kaçırıldı.
5.Kamuoyu oluşturmak için Avrupa’ya diplomat­lar gönderildi.
6.Fransa ve İtalya’nın bıraktığı silahlar toplandı.
7.Fransa ve İtalya’dan silah satın alındı.
8.Tekâlif-i Milliye emirleri uygulandı.
9.Ordu yoğun bir eğitime tabi tutuldu.
· Türk ordusu, 26 Ağustos 1922’de taarruza geçti.

Başkomutan Meydan Muharebesi ve Anadolu’nun Düşmandan Temizlenmesi
· 30 Ağustos 1922’de ise Dumlupınar’da Yunan ordusu ile Türk ordusu arasında Başkomutan Meydan Mu­harebesi oldu.
· Başkomutan Meydan Muharebesi’nde Türk ordusu karşısında mağlup olan Yunan ordusu batı yönünde kaçmaya başladı.
· Mustafa Kemal, Türk ordusunun bu zaferi üzerine Yunanlıların ülkeden tamamen atılması için orduya “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir İleri!” emrini verdi.
· 9 Eylül’de Yunanlılar, İzmir’den atılırken son Yu­nan kalıntıları ise 18 Eylül’de Kapıdağ Yarıma­dası’ndan atıldı.
· Türk ordusu, 18 Eylül’den itibaren Marmara’ya yönelince; İngilizler ile karşı karşıya geldi. İngiliz­ler bu durum karşısında TBMM’ye ateşkes tekli­finde bulundular. İngilizler Türk ordusu Mar­mara’ya girdiği takdirde Türk ordusuna karşı sava­şabilecekle­rini bildirdiler.
· SSCB kozunu İngilizlere karşı çok iyi kullanan Mustafa Kemal ise Doğu Rumeli, Yu­nanlılar tarafından boşaltılmadığı tak­dirde Türk ordusunun savaşa devam edeceğini bildirdi. İngi­lizler, Yunanlıların Doğu Rumeli’yi boşaltması şartını kabul ederek mütareke yapılma­sın istediler.

Büyük Taarruz’un Önemi:
1.Yunanlılar Anadolu’dan atıldı.
2.TBMM eşit devletler konumuna geldi.
3.İngilizler ile Türk ordusunun savaşma ihtimali oluştu.
4.Mudanya Mütarekesine zemin oluştu.
5.Yunan başkomutanı esir alındı.