Evrenosoğulları hakkında bilgi
Evrenosoğulları, Osmanlıların Rumeli’yi fethetmesinde önemli rol oynayan, pek çok akıncı yetiştirmiş ailedir. Ataları, 1350′lerde Rumeli fetihlerine katılan Prankı İsa Bey’di. Oğlu Evrenos Bey Rumeli fetihlerinde önemli rol oynadı. Evrenos’un oğlu Ali Bey, 1421′de önce Mustafa Çelebi’yi (Düzmece Mustafa) destekle- diyse de, sonra II. Murad’a katıldı. 1430′da Selanik’in alınışında bulundu. 1432′de Eflâk, 1437′de Macaristan akınlarını yönetti. 1447′de Mora’da Lakhedemonia’yı aldı. 1453′te İstanbul kuşatmasında gönüllü birliklere ve serdengeçti birliklerine komuta etti.
1455′te İskender Bey’in komutasındaki Arnavut ordusunu yendi. Evrenos Bey’in öbür oğlu İsa Bey, 1434-43 arasında, Arnavutluk seferlerinde akıncı başbuğluğu yaptı. Yenilgiye giden 1443 Morava harekâtında II. Murad’a savunma savaşı önererek olası bir bozgunu önledi. Ali Bey’in oğulları Şemseddin Ahmed (ö. 1499) ve II. Evrenos beyler, 15. yüzyılın sonlarına değin akıncı başbuğuydular. Ahmed Bey’in oğulları Musa ve Süleyman beyler, 16. yüzyılın başlarında Rumeli’deki önemli sancakları yönettiler. Gene Evrenosoğullarından Hızırşah Bey’in torunu Yusuf Bey, 1517′de ilk Kudüs sancakbeyi olarak atandı. II. Ahmed Bey ise, evlad-ı fatihan komutanıydı. Uzun süre bu örgütün başında yer alan Evrenosoğulları, 16. yüzyıl sonlarından başlayarak akıncılığın tarihe karışmasına koşut olarak güçlerini yitirdiler. Bununla birlikte 19. yüzyıla değin varlıklarını korudular.
alıntıdır.

__________________

Osmanlılar'ın Rumeli’yi fethi sırasında büyük ün yapmış Evrenos Gâzi'nin kahramanlar yetiştiren âilesi.

Bu sülâle ismini; Makedonya’yı Türklere kazandıran Rumeli’de büyük başarılar gösteren Hacı Evrenos Gâzi'den aldı. Evrenos Gâzi'nin yedi oğlu oldu. Bunlardan Ali Bey ile İsa Bey içlerinde en çok hizmet eden ve isimlerini duyuranlardır.

Ali Bey daha babasının sağlığında gösterdiği kahramanlıklarla kendisini tanıttı. Bundan dolayı Ali Beye “Ayyüreklü” lakâbı verildi. Bu başarılarından dolayı Yıldırım Bayezid Ali Beye Engürü sancağını verdi. Yıldırım Bayezid’in vefatı ile ortaya çıkan fetret devrinde Mehmed Çelebi’nin padişah olmasında yardımcı oldu. 1430’da Selânik’in fethinde büyük kahramanlık gösterdi. 1432 tarihinden itibaren Macaristan’a yaptığı akında 70 000 esirle döndü. İstanbul’un fethinde ve Fatih’in Eflak Seferinde (1462) bulunan Ali Beyin vefat tarihi belli olmayıp kabri Vardar Yenicesi’ndedir.

Ali Beyin Evrenos Şemseddin Ahmed ve Hüseyin isminde üç oğlu olup Bunlar da meşhur akıncı beylerinden idiler. Ahmed Bey Fatih’in İşkodra Seferine katıldı. Fatih orduy-ı hümâyûn ile buradan çekilirken Ahmed Beyi 40 000 kişilik bir kuvvetle kaleyi abluka altında tutmak üzere İşkodra’da bıraktı.

Evrenos Beyin diğer oğlu İsa Bey de akıncı sancak beylerinden olup Arnavutluk üzerine yaptığı akınlarla Adriyatik Denizi kıyılarına kadar indi. 1443’te Haçlılarla yapılan Morava Muharebesinde büyük yararlıklar gösterdi. 1455’de 40 bin kişilik bir ordu ile İtalya-Arnavutluk ordusunu yok etti. İsa Beyin vefatı biraderi Ali Beyden sonra olup Vardar Yenicesi’ndeki türbesine defnolunmuştur. İsa Beyin burada cami ve imaret gibi hayır kurumları vardır.

Evrenosoğullarından Hızır Şah Beyin torunu Yusuf Bey 1517’de Mısır seferine katıldı. Sefer sonunda kurulan Kudüs sancağına ilk sancakbeyi oldu.

Evrenos ailesi Rumeli’de Evlâd-ı Fâtihân teşkilâtının başında olarak 19. yüzyıl ortalarına kadar geldi. On dokuzuncu yüzyıldan sonra siyasî ve idarî görevlerde eski tesirlerini kaybeden Evrenos ailesi mensupları çeşitli kollar hâlinde zamanımıza kadar devam etmiştir.