Çektiri

[Asi Ruh]

Çektiri

Osmanlı deniz kuvvetlerinde kürekle hareket eden gemilere umumî olarak verilen isim.
Bu gemiler kürek sayısına göre özel isim alırlardı. Küçükten başlamak üzere şu isimler verilirdi: Karamürsel üstüaçık şayka kırlangıç firkate kalite pergende mavna kadırga baştarda ve baştarde-i hümâyûn. Çektiriler ince donanma ve büyük donanma gemileri olarak iki kısımdı. Birinci çeşit küçük gemilerden müteşekkil iç deniz ve nehirlerde hizmet gören gemilere İnce Donanma denilirdi. Bunlar savaş teknesi olarak değil araştırma taşıma ve haberleşme işlerinde vazife görürlerdi.

İnce donanmanın dışında bulunan büyük boy gemiler de donanma-ı hümâyûnu meydana getirirdi. Bu çektirilerde reis vardiyan kürekçi cenkçi topçu gibi muharip sınıfın yanında marangoz kalafatçı demirci halatçı gibi ustalar vardı. Bunların en küçüğü olan karamürsellerde 20 en büyüğü olan baştardalarda 800 savaşçı levent bulunurdu. Çektiriler aşı rengi boya ile baştardalar ise özellikle yeşile boyanmaktaydılar. Baştardalar amiral gemisi olarak görev yapar baştarde-i hümâyûn ise deniz seferine serdar tayin edilenin gemisi olurdu.

On yedinci asırda Osmanlı donanması 40 kadırga 6 mavna 20 bey gemisinden müteşekkildi ve bu gemilerde 10.500 kürekçi 5300 cenkçi ve 600 yardımcı sınıftan olmak üzere 16.400 asker vardı.