Adın Durumları (Hal Ekleri)

[Jaqen]

ADIN DURUMLARI (HAL EKLERİ)

1.Yalın Durumu : Adın durum eki almamış halidir. Ancak ismin sadece hal eklerini almamış halidir, diğer çekim eklerini alabilir. İsim yalın durumdayken özne, nesne, zarf tümleci ve yüklem olurlar

ÖRNEK : Kitap düştü.(özne)
Kitap aldım. (nesne)
Yaşamak güzel. (yüklem)
Akşam size gelirim.(zarf tümleci)

2. -i Hali (Belirtme, Yükleme Hali) : Adı doğrudan doğruya eyleme bağlar. Cümlede yalnızca belirtili nesne olur. “Neyi, kimi?” sorularına cevap verir.

ÖRNEK : Ali sütü içti. (sütü )

Kitabı güzel. (“kitabı” hal eki almamıştır. “kimin?” sorusuna cevap verir. 3. Tekil şahıs iyelik eki almıştır.)

Yazı yazdım.( “yazı” hal eki almamıştır. Fiilden isim yapım eki almıştır.)

3. -e Hali (Yönelme, Yaklaşma Hali) : Eylemin kendisine yönelik olduğunu anlatır. Cümlede dolaylı tümleç olur. “kime, neye, nereye?” sorularına cevap verir.

ÖRNEK : Defteri masaya bıraktı. ( nereye, masaya)
Duvara yazı yazma. (nereye, duvara)
Süre az. (süre, isimden isim yapım eki almıştır.)

4. -de Hali ( Kalma, Bulunma Hali) : Kalma durumunu ifade eder. Cümlede dolaylı tümleç olur. (“kimde, neyde, nerede?” sorularına cevap verir.

ÖRNEK : Evde bekledim. (nerede, evde)
Sonbaharda havalar soğur. (ne zaman, sonbaharda, zarf tümleci de olabilir.)
Gözde öğrenci (gözde, isimden isim yapım ekidir.)

5. -den Hali (Ayrılma, Çıkma, Uzaklaşma Hali) : Cümlede dolaylı tümleç olur. “kimden, neyden, nereden?” sorularına cevap verir.

ÖRNEK : Evden çıktım.(nereden, evden)
Toptan alışveriş yaptık. (toptan, isimden isim yapım ekidir.)

Alıntı.