Hapı Yutmak Deyiminin Anlamı ve Hikayesi

Anlamı; Bu deyim, “Eyvah, işler iyice kötüye gitti. Yandık mahvolduk” mânâsında kullanılır.

Hikayesi; Sultan 4. Murad zamanında, içki ve tütün gibi afyon yani esrar yutmak da yasaktı. Sultan’ın hafiyeleri bir gün kendisine gelerek, Hekimbaşı Emir Çelebi’nin afyon müptelâsı olduğunu ve yasağa rağmen, afyon yutmaya devam ettiğini haber vermiş. Meğer Hekimbaşı, entarisinin ceplerinde her vakit bir miktar afyon taşırmış. Sultan Murad, bu habere çok öfkelenmiş. Muhtemelen de, “Hekimbaşı da afyon yutarsa, halk ne yapmaz,” diyerek öfkesine öfke katmış.

Bir vakit sonra Sultan Murad, Hekimbaşı Emir Çelebi ile satranç oynadığı bir sırada birdenbire, “Cebinde ne varsa boşalt Çelebi!” diye kükremiş.

Hekimbaşı, gammazlandığını anlamış anlamasına ama cebindekileri de bir bir ortaya dökmüş. Cebindeki bir hokkayı Sultan’a göstererek, “Bunun içindekiler, ıslâh edilip zararsız hâle getirilmiş afyondur Sultan’ım, sakın aklına kötü bir şey gelmesin. Hap bunlar hap!” demiş. Sultan da, “Madem öyle, yut bakalım o hapları” diye, emir vermiş.

Hekimbaşı, afyonların en keskininden olduğunu bile bile, tek tek yutmuş. Sonra da, hizmetkârından bir kadeh buzlu şerbet isteyip, üstüne içmiş. Az zaman sonra da teslim-i ruh ederek dünyasını değiştirmiş.

alıntı