Hacivat ve Karagöz Kimdir?



Hacivat ve Karagöz gölge oyunu dünyasının en önemli karakterleri olarak karşımıza çıkıyor olsa da Hacivat ve Karagöz kimdir denildiği zaman elle tutulur nitelik taşıyan net bilgiler bulunmamaktadır. Bazı kişilere göre orta Asya’dan bazı kişileri ise göre ise İran’dan Hindistan topraklarına göç etmekte olan Çingeneler olarak kabul edilen kişiler tarafından Anadolu topraklarında tanıtıldıkları söylenmektedir. Bilim insanları ve yaptıkları araştırmalar sonucunda elde ettikleri verilere dayanarak Hacivat ve Karagöz’ün Bizans, yunan ya da İtalyan kökenli olduklarını iddia etmektedir. Bu yüzden Hacivat ve Karagöz kimdir denildiğinde kesin bilgilerin bulunmadığını söylemek mümkündür.

Hacivat ve Karagöz hakkında bilgi araştırırken bazı kişilerin Hacivat ve Karagöz’ün ispanya’dan Türkiye topraklarına göç eden Yahudiler tarafından geldiğine inandıklarını gözlemledik. Tüm bu saymış olduğumuz görüşleri kanıtlar nitelikte olan bilimsel bir veri olmadığından dolayı maalesef Hacivat ve Karagöz hakkında bilgi verirken bunların birer efsane olduğunu da söylememiz şarttır.

Yapılan tarihsel araştırmalar sonucunda bazı tarihi belgelere ulaşılmış ve Hacivat ve Karagöz’ün Yavuz Sultan Selim döneminde mısır’dan geldiği büyük ölçüde kanıtlanmıştır ancak elde edilen belgelerin ucu açık olduğundan dolayı hala Hacivat ve Karagöz’ün mısır’dan geldiğini kesin olarak söylemek mümkün değildir. En çok bilinen gölge oyunlarından olan Hacivat ve Karagöz oyunlarını inceleyecek olursanız bu oyunlarda başrol oyuncusunun özellikle Karagöz olduğunu gözlemlersiniz. Sergilenen gölge oyunlarından yola çıktığımızda Karagöz’ün hiç eğitim almamış halk arasından çıkmış bir kişi olduğu söylenebilir. Hacivat ise onun aksine eğitim almış ve birçok alanda kendisini geliştirmiş olan bir kişidir. Bu yüzden Hacivat yabancı kelimelere kurmuş olduğu cümlelerde sıklıkta yer vermektedir ve bu durum Karagöz’ün Hacivat’ı bir türlü anlayamaması da neden olmaktadır.

Hacivat ve Karagöz oyunlarında Karagöz sürekli olarak Hacivat ile kurmuş olduğu cümlelerden dolayı dalga geçmektedir. Karşılıklı atışmaları ile devam eden bu gölge oyunu özellikle ramazan aylarında sergilenerek çocukların beğenisine sunulmaktadır. Karagöz eğitim almadığından dolayı iş bulma konusunda çeşitli sıkıntılar çekmekte ve bu yüzden çoğu zaman Hacivat tarafından bulunmuş olan işlere girerek çalışmaktadır. Bazı inanışlara göre Hacivat ve Karagöz bir caminin yapımında çalışmış ve bu cami belirlenen tarihte bitirilemeyince dönemin padişahı tarafından öldürülmüşlerdir. Elde bilimsel veriler olmadığından dolayı Hacivat ve Karagöz kimdir denildiğinde her kafadan ses çıkmakta ve herkes başka bilgiler vermektedir. Bu durum şüphesiz bu gölge oyunu kahramanlarının birer efsane olarak kalmasına neden olmaktadır.

Haklarında her ne kadar bilimsel veriler olmasa da Hacivat ve Karagöz şüphesiz bizim kültürümüzün en önemli öğeleri arasında yer almaktadır. Yunanistan gibi bazı ülkeler Hacivat ve Karagöz bizim ürünlerimizdir diyerek Hacivat ve Karagöz’e sahip çıkmaya çalışsalar da halkımız Hacivat ve Karagöz’ü derinlemesine bir şekilde benimsediğinden dolayı isteyen istediği kadar Hacivat ve Karagöz’ün kendilerine ait bir hayal kahramanı olduklarını söylesen, Hacivat ve Karagöz benliğimizden silinmediği müddetçe Türk halkının birer kahramanı olarak kalmaya devam edeceklerdir. Gelecek nesillere bu duyguyu aşıladığımız müddetçe kültür öğelerimiz sonraki kuşaklara bozulmadan aktarılacaktır.