Servet-i Fünun Döneminde Mensur Şiir

[DeLi.Cocuk]

Servet-i Fünun Döneminde Mensur Şiir



TÜRK EDEBİYATI - Servet-i Fünun Fecr-i Ati Edebiyatları
"Mensure" olarak da bilinir.
"Mensur şiir" düz yazı ile şiirsel şairane söyleyişin amaçlandığı bir düz yazı türüdür.
Mensur şiirler başlıkları olan bağımsız kısa ve yoğun yazılardır.
Mensur şiir şiirdeki arayıştan doğmuştur; ama öncelikle düz yazıdır. Bu metinler bireysel duygulanmaların ortaya konduğu şairane ürünlerdir. Mensur şiirlerde iç ahenk vardır. Tasvir ve çözümlemelere önem verildiği için uzun cümleler tercih edilir. Ünlemlere ve seslenişlere yer verilir.
Mensur şiirde şairane konular şairane bir üslupla işlenir.
Mensur şiir 19. yüzyılda Fransa'da ortaya çıkmıştır. Fransız edebiyatı şairlerinden C. Baudlaire ve S. Mallerme'in mensur şiirleri vardır.
Fransız edebiyatından yapılan mensur şiir çevirileri bu türün Türk edebiyatında doğup gelişmesinde etkili olmuş*tur. Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamit'in mensur şiir denemeleri olmuştur.
Mensur şiirin isim babası ve türün Türk edebiyatındaki ilk temsilcisi Halit Ziya Uşaklıgil'dir. Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yayımlanan Aşkımın Mezarı adlı yazısı mensur şiirdir. 1891'de "Mensur Şiirler" ve "Mezardan Sesler" başlığıyla mensur şiirlerini yayımlamıştır.
Servet-i Fünun döneminde mensur şiir türü yaygınlaşır. Halit Ziya'yı Mehmet Rauf Hüseyin Cahit Ahmet Hikmet Celal Sahir Faik Ali gibi isimler izler.
"Siyah İnciler" adlı kitapta Mehmet Rauf'un mensur şiirleri vardır. Bu eser oldukça başarılıdır. Daha sonraki dönemde Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun mensur şiir türünde Okun Ucundan ve Erenlerin Bağın'dan adlı eser*leri vardır.

Mensur şiirin şiirle birtakım benzer yönleri vardır. Her iki türde de ahenk önemlidir. Kelimeler bir ahenk oluştura*cak biçimde seçilir ve dizilir.
Her iki türde de şairane duygusal konular işlenir; temalar benzerdir. Dil ve üslup yönünden benzerlik vardır; dilin doğru ve güzel kullanımı iki türde de önemlidir. Edebi sanatlar her iki türde de kullanılabilir. Şiirde kafiye vardır mensur şiirde de iç kafiyeler olabilir.
Mensur şiirle şiirin farklı yönleri de vardır. Mensur şiirde vezin (ölçü) kafiye dize (mısra) yoktur. Şiirde dörtlük beyit bent gibi nazım birimleri vardır; mensur şiirde böyle birimler yoktur.