İlk tarihi roman (Namık kemal -cezmi)

[FifiVePirtik]

İlk Tarihi Roman (Namık Kemal -Cezmi)

Cezmi.

[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] yazarlarından [Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] tarafından yazılan bir roman. İlk basımı [Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]'de yapılmıştır. Oldukça kısa olan roman [Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]'nın ilk tarihi romanı olma özelliği taşır. Kitapta II. Selim döneminde İranlılarla yapılan savaşta yer alan vatansever asker Cezmi'nin başından geçenler anlatılmaktadır. .

Namık Kemal, bu eserini İslam birliği fikrini anlatmak için yazmıştır.

Midilli adasında yazılan Cezmi parça parça yayınlanmıştır. 1963’te yeni harflere aktarılan Cezmi’nin kısa sürede birden çok baskısı yapılmıştır. Bu eserin çok okunmasını sağlayan en önemli husus şudur: Tarihin tarihî romanla anlatılmış olmasıdır. Cezmi’de üç devletin tarihi anlatılır: Osmanlı, İran ve Kırım Hanlığı.

İstanbul’da başlatılan olay, savaşları takip ederek İran sınırına, oradan Kırım’a son olarak da İran’a kadar uzanır. Romanın çoğunluğunu son bölüm oluşturur.

Romanın kahramanı Cezmi hem şairdir hem de bir savaşçıdır. Mîrahur Ferhat Ağa ata iyi bindiği için; II. Selim’in hocası Nev’i de iyi kalem kullandığı için Cezmi’yi takdir ederler ve korumalarına alırlar. Baş tarafta Cezmi uzun uzun tanıtılır. Fizikî ve ruhî portresi verilir. Teknik olarak yeterli değildir, ama Namık Kemal’in dönemine göre değerlendirecek olursak yazarımızın roman tekniğini hayli bildiğini görürüz.

II. Selim zamanında Türk-İran seferlerine katılan Cezmi, ordu komutanı Özdemiroğlu Osman Paşa’nın dikkatini çekiyor. Paşa Cezmi’yi yanın çağırıyor ve takdir ediyor. Bu arada Kırım ordusu Giray Han’la da tanışıyor ve onun da takdirini kazanıyor.

Savaş sırasında Adil Giray ile Gazi Giray İranlılara esir düşüyor. O sıralarda İran’ı, Şah’ın gözleri kör olduğu için karısı Şehriyar ile kız kardeşi Perihan yönetiyor.

Adil Giray sarayda esir tutuluyor. Gazi Giray ise Kahkaha kalesine gönderiliyor. Şehriyar ile Perihan Adil Giray’a âşık oluyorlar. Adil Giray sadece Perihan’ı seviyor. Perihan genç ve güzel olmasının yanında mezhepçe de sünnî’dir. Bu aşk meselesi saraydaki iki hanımı birbirine düşürür. Büyük rekabetler başlar. Perihan savaşçı bir kızdır. Şehriyar entrikalar çevirerek Adil Giray’ı elde etmeye çalışır. Perihan ile Adil ise İran sarayını Şiilerin elinden kurtarmak için planlar tertiplemektedirler. Bunun için kendilerine yardım edebilecek yegane kahraman Cezmi’dir. Cezmi’yi gizlice İran’a çağırırlar. İran’a bir derviş kılığında giren Cezmi, Adil ile Perihan’ın İslam birliği için çalıştığını öğrenir ve onlara yardım için kendini her tehlikeye atmaktan geri durmaz.

Şehriyar ise Mirza Süleyman’la anlaşarak Perihan’ı ve Adil Giray’ı öldürme planları yapar. Onların kaçacakları haberini alınca Adil Giray’ın odasında koşar, oradan çıkarken Adil Giray’ı öldürmekle görevli Şiî koruyucular kendini görürler. Şehriyar kocasının yatak odasına sığınır. Fakat kinli, gayzlı koruyucular onu kocasının kucağından alırlar parçalarlar.

Bu arada diğer tarafta Adil’e ve Perihan’a yardım için bekleyen Cezmi yaralanır. Perihan ve Adil Giray koruyucularla kahramanca mücadele ederler ama o kadar kalabalıktan sağ kurtulamazlar.

Cezmi onların cesetlerini gömdükten sonra Abbas isimli bir yardımcının aracılığı ile derviş kıyafeti bulur ve yurda döner.

Namık Kemal 16. yüzyılı içine alan bir eser yazmaya başlamış fakat ne acı ki, tamamlayamamıştır.

Cezmi, tarihî bir romandır fakat, anlatıldığı devrin dili değil, yazıldığı devrin dili kullanılmıştır.