Misk Hangi Hayvandan Çıkarılır?




Misk; Güzel kokulu bir maddedir. Misk keçisi, misk kedisi, misk faresi, misk öküzü gibi bazı hayvanlardan çıkarılır. Bu hayvanların erkeklerinde karın derisinin altında bir bez vardır, «misk» denilen maddeyi bu bez yapar.

Misk, daha çok, Asya’nın yüksek dağlarında yaşıyan, «misk keçisi» denilen ceylân cinsi bir hayvandan elde edilir. Misk keçisi, yakalandıktan sonra, karın altındaki bu siyah madde alınır. Fazla zedelenmeden alınabilmişse hayvan yeniden salıverilir. Çünkü vücut, zedelenen deriyi tamir ederek aynı yerde yeniden birikinti oluşmasını sağlar.

Misk, çok pahalı bir maddedir, ya ufak parçalara bölünerek, ya da terbiye edilip hamuru sulandırılarak miktarca artırılır, gayet yüksek fiyatla satılır.
Osmanlı Sarayında misk kokusu sürünmek, hele erkeklerin sakallarına misk sürmeleri yaygın bir âdetti. Amber gibi, o da güç elde edilen bir madde olduğundan çok değerliydi. Osmanlıca’da «misk ü amber» sözünün beraber kullanılması, bu iki kokunun gördüğü rağbetten, getirtilmesindeki güçlükten ileri gelmiştir. Bugün, daha ziyade kadınların sürdüğü kokular hemen tamamiyle kimya yolundan elde edildiği için artık misk gibi tabiî kodları kimse aramıyor.

Misk Faresi — Kuzey Amerika’da yaşayan fareye benzer bir kemirgendir. Sulak yerlerde yaşar. Kahverengi tüylüdür. Ağaç kökleriyle, su bitkileriyle beslenen bu hayvan iyi bir yüzücüdür. Cinsiyet organlarının bulunduğu yerdeki bir bezde misk maddesi verir.

Misk Kedisi — Kediye benzer yabani bir hayvandır. Etobur memelilerden olan misk kedisi Orta Afrika’da, Hindistan’da, Çin Hindistanı’nda yaşar. Cinsiyet organlarının yanındaki bir bezin çıkardığı misk maddesiyle tanınmıştır. Bu hayvan hem misk kokulu bezi, hem de kürkü bakımından değerlidir.

Misk Öküzü — Görünüşte sığıra benzerse de koyunlarla, keçilerle akraba, iri yapılı bir hayvandır. Vücudu uzun kıllarla kaplıdır. Asya’nın, Amerika’nın en kuzey kesimlerinde yaşar. Kolay evcilleştirilebilir, eti, sütü pek lezzetlidir. Hayvanın çıkardığı misk kokusu 90 m.’den duyulabilir.