Hidrokarbon Nedir Ne İşe Yarar?



Halk arasında hidrokarbür olarak bilenen hidrokarbon, hidrojen ve karbonun bir araya gelmesi sonucunda meydana gelmiş olan bir bileşik türüdür. Kullanım alanları her geçen gün genişlediğinden dolayı hidrokarbon ne işe yarar konusu önemlidir. Organik bileşikler sınıfında bulunan hidrokarbon sınıfında en çok kullanılan gaz metandır. Metan ise dört tane hidrojen atomunun ve bir tane karbon atomunun bir araya gelmesiyle meydana gelmiştir. Bu açıklamalarımızdan yola çıktığımızda hidrokarbonun sadece bir türünün olmadığını, birden fazla çeşidinin olduğunu söylememiz mümkündür. Kolay bir sınıflandırma yapabilmek için hidrokarbonlar doymuş hidrokarbonlar ve doymamış hidrokarbon olmak üzere sınıflandırılmıştır.

Hidrokarbonları yapısal olarak incelemek isteyen bilim insanların yapısal durumları referans alarak alifatik hidrokarbonlar, alisiklik hidrokarbonlar ve aromatik hidrokarbonlar olmak üzere sınıflandırma da yapmışlardır. Hayatımızın birçok alanında hidrokarbonlara rastlamak mümkün olduğundan dolayı sizlere tüm bu sınıflandırmalar hakkında bilgiler vererek hidrokarbon bileşiğini daha yakından tanımanızı sağlayacağız.

Doymuş ve doymamış hidrokarbonları incelediğimizde doymuş hidrokarbonlarda sadece bir kimyasal bağın, doymamış hidrokarbonlarda ise bir ve birden daha fazla kimyasal bağın yer aldığını görüyoruz. Alifatik ve alisiklik olarak kabul edilen bileşikler de aynı şekilde incelemelerin kolay yapılabilmesi adına kendi arasında doymuş ve doymamış şeklinde gruplara ayrılmaktadır. Doymuş alifatik hidrokarbon grubunda yer alan bileşiklere alkanlar ya da parafinler denilebilmektedir. Aromatik hidrokarbonlar bir veya daha çok benzen halkası bulundurmaktadır. Aromatik hidrokarbonlar ise c-c ve c=c bağları şeklinde altı köşeye sahip karbon halkası meydana getirmektedir. Benzen ve türevleri, toluen, ksilen, naftalin aromatik hidrokarbonlara örnek olarak gösterilebilir. Doymuş hidrokarbonları ele aldığımızda bu hidrokarbon türünün en fazla hidrojeni içerisinde barındırdığını görmekteyiz.

Doymamış olarak nitelendirilmekte olan hidrokarbonları ele aldığımızda bu türde karbon elementlerinin 2 ya da 3 bağ ile birbirlerine bağlı olduklarını görüyoruz. Alifatik sınıfında yer alan hidrokarbonlar hidrojen atomlarının düz veya dallanmış karbon zincirlerinden oluşmaktadır. Alifatik hidrokarbonlar açık konumda yer alan zincirler ile bağlanmış durumdaki karbon elementlerini bulundurmaktadır. Hidrokarbonları incelediğimizde bazı hidrokarbon türlerinin doğada yer aldığını ancak hidrokarbon sınıfında yer alan birçok bileşiğin suni olarak üretildiğini görmekteyiz. Suni yolla üretilen hidrokarbonların büyük bölümü petrolden ve kömürden ele edilmektedir.

Hidrokarbon özelliği taşıyan gazların büyük bölümü yanıcı özelliktedir. Bu etkisinden dolayı ısıya gereksinim duyulan kaynak sanayisinde hidrokarbonlar sıklıkla kullanılır. Saf halde kullanım alanları dar olduğundan dolayı hidrokarbonların çeşitli elementler ile yeni bileşikler elde edilmesi suretiyle kullanıldıkları bilinmektedir. Özellikle endüstri sanayisinin önemli maddelerinden olan reçinelerin üretiminde hidrokarbonlardan yüksek oranda yararlanılmaktadır. Karbon çevre kirliğinin oluşmasına neden olduğundan dolayı doğadaki oranı dengede tutulmalıdır. Çevre kirliliği nasıl önlenir makalesine göz atarak bu konu hakkında da bilgiler alabilirsiniz.