Kimya Sözlüğü
A-
Açık hava basıncı : Atmosferdeki gazlar ağırlıkları nedeniyle yeryüzüne bir basınç uygular Bu basınca açık hava basıncı denirAçık hava basıncı barometre ile ölçülür
Adlandırma : Element ve bileşiklerin kimyasal formül veya sembollerle bazı sistematik yöntemlere göre adlarının yazılması
Ağırlık : Bir cisme etki eden yerçekimi kuvvetinin büyüklüğüdür
Aktiflik : Reaksiyona girme kabiliyeti elementlerin bileşik yapabilme eğilimleri Bir elementin elektron alarak veya vererek bileşik oluşturma isteğine aktiflik denir
Aktiflik sırası : Elementlerin tepkime verme yatkınlığına göre sıralanmasına aktiflik sırası denir
Aktif ****ller : Elektron verme eğilimi hidrojenden fazla olan ****llere aktif ****ller denir
Aktinitler : Aktinyum (57Ac) elementinden sonra gelen ve 4f orbitallerinin dolmasıyla oluşan 14 elementin oluşturduğu seri
Aldehit : Karbonil grubu bağlarından en az birine H bağlanan bileşikler aldehit her iki bağa da alkil grubu bağlanan bileşikler ketondur
Alfa ışıması : Radyoaktif çekirdekten iki proton ve iki nötronun birlikte ayrılması şeklindeki ışımadır Bu ışımayı yapan atomun kütle numarası 4 atom numarası 2 azalır
Alfa parçacığı : İki proton ve iki nötrondan oluşan +2 yüklü helyum çekirdeği
Alkali ****l : 1A grubundaki hidrojen dışındaki ****ller
Alken : CnH2n genel formüllü ve yapısında en az bir tane çift bağ içeren (-C=C-) doymamış hidrokarbonlara alken adı verilir
Alkenil : Alkenlerden bir hidrojen çıkarılmasıyla oluşan köke alkenil adı verilir
Alkol : Bir alkil grubuna bir hidroksil (-OH) grubu bağlanmasıyla oluşan bileşiklere alkol denir
Allotrop : Kimyasal özelliği aynı fiziksel özelliği farklı olan atomlar
Amalgam : Civanın diğer ****ller ile oluşturduğu alaşımlar
A****l : ****lik karakter göstermeyen periyodik tablonun sağ tarafındaki elementler Atomları az sayıda elektron alarak anyon oluşturan elementler
Amfoter oksit : Hem asitlerle hem bazlarla tepkime verebilen oksitler
Analiz : Bir bileşiğin kendisinden daha basit maddelere parçalanmasına analiz denir
Anlamlı sayılar : Doğru bir şekilde yapılmış ölçümü ifade eden sayılar
Anot : Yükseltgenmenin olduğu elektrottur
Anyon : Negatif (–) yüklü iyon
Arrhenius teorisi : Arrhenius’a göre asit; sulu çözeltilerine H+ iyonları verebilen baz ise; OH- iyonları verebilen maddelerdir
Asidik tamponlar : Bir zayıf asit ile tuzunun karışımından oluşan çözeltilere asidik tampon çözeltileri denir
Asit : Suda çözündüğünde ortama hidrojen iyonları (H+) ya da hidronyum iyonları (H3O+) verebilen maddelerdir
Asit baz titrasyonu : Derişimi bilinmeyen bir asit veya bazın derişimini derişimi belli olan diğer asit ve bazla tayin etme işlemine asit baz titrasyonu denir
Asit oksit : Suda çözündüğünde ortama asit çözeltisi veren ya da baz veya bazik oksitlerle reaksiyona girerek tuz oluşturan a****l oksitidir
Aşırı doymuş çözelti : Belirli sıcaklıktaki doymuş halinden geçici olarak daha fazla çözünen içeren çözelti
Atmosfer (atm) : Deniz seviyesinde 1m2 lik yüzeye 101300 N luk kuvvet uygulayan basınca 1 atmosfer basıncı denir
Atmosfer basıncı : Atmosferdeki havanın ağırlığından dolayı uyguladığı açık hava basıncı
1-Atmosfer basıncı 76 cm (760 mm) yüksekliğindeki civa sutunun uyguladığı basınç
Atom : Bir elementin tüm kimyasal özelliklerini gösteren en küçük parçasıdır
Atom–gram : Bir mol atomun kütlesidir
Atom kütlesi : Bir atomun atomik kütle birimi cinsinden kütlesidir
Atom numarası (Z) : Bir atomun çekirdeğindeki proton sayısıdır Yada nötr bir atomda çekirdeğin etrafındaki toplam elektronların sayısına eşittir
Atomik kütle birimi (akb) : Bir karbon (126C) atomunun kütlesinin tam olarak 1/12 sine eşittir
Aufbau yöntemi : Elektronlar atomik orbitallere enerjileri en düşük olacak şekilde sırasıyla yerleşirler (Önce 1s sonra 2s ve sonra 2p nin dolmaları gibi)
Avogadro kanunu : Aynı sıcaklık ve basınçta bulunan tüm gazların eşit sayıda molekülleri eşit hacimdedir
Avogadro sayısı (NA) : 126C elementinin 12 gramındaki kesin atom sayısıdır (6021023 tane mol–1' e eşittir)
Ayıraç (indikatör) : Bir maddeyi diğerlerinden ayırmada kullanılan maddelere ayıraç denir Örnek : Karbondioksit kireç suyunun ayıracıdır Nişasta iyodun ayıracıdır
Ayırtedici özellik : Maddeleri ayırt etmek için kullanılan özellik Madde miktarına bağlı olmayan özelliklerdir
Ayırma : Karışımı oluşturan maddeleri fiziksel yöntemlerle ayrıştırma
Ayrımsal damıtma : Farklı sıvılardan oluşan bir karışımdaki sıvıları kaynama noktaları farkından yararlanarak ayırma metodudur
Ayrımsal kristallendirme : Bir karışımı oluşturan bileşenleri çözünürlük farklarından yararlanarak birbirinden ayırma metodudur
Azeotrop : Sabit bir kaynama noktası bulunan ve sıvı ile buhar hallerindeki bileşimi aynı olan çözelti