 Analog Ve Homolog Organ
Analog Ve Homolog Organ
Analog
Analog, kökenlerinin benzer olmasına gerek olmaksızın, aynı görevi gören organlar.
Evrimsel gelişim aşamasında, canlıların yaşadıkları ortama göre seçilimlerinin gerçekleştiği göz önüne alındığında, analog organların gelişimi icin benzer yaşam alanları ya da ihtiyaçlar gerekmektedir. Analog organlara verilebilecek bir örnek midyedeki ve balıklardaki solungaçlardır. Bu iki organ da sudaki oksijeni vücuda almakta görevlidir ancak ikisinin de embriyonik gelişimleri ve kökleri birbirinden farklıdır.
Analog organlar, evrim tartışmalarında uzun süre karşı görüşlere yol açmıştır. Lamarck tarafından savunulan teze göre analog organların oluşumu, canlıların ihtiyaçları olduğu için gerçekleşmiştir. Ancak ihtiyaçların moleküler evrimi tetiklemesi tezi Darwin´in Doğal Seçilim teziyle çürütülmüştür. Darwin´e göre analog organlarin oluşumu isteğe bağlı değil ancak dogal cesitliligin icinden, ortama en uygun olanlarin secilmesi yoluyla gerceklesir. Midye ve balık örneklerindeki gibi, suda yaşayan canlıların çevresel etkileşimleri, bu canlılarda solungaç oluşumunu evrimsel olarak seçmistir.
Homolog
Homoloji, biyolojinin anatomi ve genetik alt dallarında farklı yapılar için kullanılan bir terimdir.
* Anatomide homolog organ, embriyonik gelişim kökenleri benzer ancak aynı görevi yapmak zorunda olmayan organları ifade etmektedir. Bu tip organlar gelişim aşamasında benzer moleküler denetim mekanizmalarına tabidir ve hücresel bileşimleri ve kökleri birbirine benzer; ancak işlevsel anlamda farklılıklar gösterebilirler. Örnek olarak fokun ön yüzgeci ve insan kolu verilebilir.
* Genetikte homoloji (eşlik, benzerlik); protein ve DNA dizilimleri ile ölçülür. Homolog iki gen, yüksek seviyede dizilim benzerliğine ve özdeşliğine sahiptirler, bu paylaşım ile dizilimler aynı soydan geldikleri hipotezini de desteklemektedirler. Dizilim homolojisi aynı zamanda ortak işlev göstergesi de olabilmektedir. Dizilimlerin birbirleriyle homolog olan belli bölgelerine koru adı verilmektedir. Homolog dizilimler, ortolog ve paralog olarak isimlendirilerek iki tipte sınıflandırılırlar.
|