19.11.2013, 14:19
|
#1 (permalink)
|
| Süper Üye
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
|  Uyku bozukları: Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi
Uyku bozukları: Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi
Uyku; gün boyu yorulan vücudun ve yıpranan sinir sisteminin, yenilenmesi ve dinlenmesi için kendini bakıma aldığı bir zaman dilimidir. Bu zaman diliminde meydana gelen sorunlar (uykuya dalamama-erken uyanma) vücudun kendini yenilemesine engel olur ve kişi kendini ruhsal ve bedensel olarak kötü hisseder.
Uyku ihtiyacı yaklaşık 9-10 saattir. Yetişkin bir insan için günlük 7-8 saat uyku yeterlidir. Fakat bu kişilere göre farklılıklar gösterir. Üç- dört saat uykuyla yetinen bir insan olabileceği gibi, dokuz-on saat uyuduğu halde hala uykusuzluk çeken insanlar da vardır. Yaşlı insanların vücut işlevleri yavaşladığından ve gün boyu fazla hareket etmediklerinden dolayı uyku süreleri daha azdır. Sıkıntılı ve stresli kişiler daha fazla uyurken, hayatla barışık, neşeli insanların daha az uyuduğu gözlemlenmiştir.
Uyku bozuklukları sadece az uyumayla değil aşırı uyku haliyle de kendini gösterir. Kişi 9-10 saat uyuduğu halde kendini uykusuz hisseder, uyanmakta güçlük çeker. Başkalarının yardımıyla uykudan uyanır.
NEDENLERİ
Uyku bozukluklarının psikolojik ve biyolojik bir çok nedeni vardır. Ağrılı bir hastalık veya kullanılan ilaçlar biyolojik neden olarak gösterilebilir. Duygusal problemler, sosyal ilişkiler, günlük yaşamda başa gelen sıkıntılı durumlar, iş yerinde, evde veya okuldaki stres ortamı kişinin üzerinde baskı oluşturur. Bu tür gerginlikler rahatlamayı zorlaştırır, iştahı etkilediği gibi uyku düzenini de bozar.
Depresyon uyku bozukluklarının en önemli nedenleri arasındadır. Bu durumdaki bir hasta zor uyur. Geceleri aralıksız bir uykudan mahrum kalır. Sık sık uyanma ve sabah erken kalkma gibi sorunları vardır. Bu da onun daha çok endişelenmesine neden olur.
Ayrıca akşamları fazla miktarda tüketilen çay ve kahve uykusuzluk nedeni olabilir.
SAĞLIKLI BİR UYKU İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
Uykusuz sağlıklı bir yaşamdan söz edilemez. Uykusuzluğun giderilmesinde yapılması gereken en önemli şey uykusuzluğun gerçek nedenini bulmaktır. Bundan dolayı uyku şablonu gözden geçirilmeli, saat kaçta yatağa girip kaçta kalktığı, gece kaç defa uyandığı ve uyandığı zaman kendini ne kadar dinlenmiş hissettiği not edilmeldir. Bir kaç hafta uygulanacak bu yöntem neden rahat bir şekilde uyuyamadığı konusunda yardımcı olacaktır.
Yorucu geçen günün sonunda kişiyi etkileyen baskı ve kaygıları azaltmak için kas gevşetme teknikleri, nefes alma teknikleri ya da rahatlık sağlayacak yatak rutini geliştirmek faydalı olacaktır.
Kullanılacak uyku ilaçları kısa süreli uykusuzluk nöbetlerinde ve stres döneminde faydalı olabilir. Fakat sürekli olarak kullanılacak ilaçlar bir süre sonra etkisini azaltacak ve daha yüksek dozda ilaçlar kullanılmasını gerektirecektir. Bu da daha farklı ruhsal ve bedensel sorunlara yol açar.
Dinlendirici ve sağlıklı bir uyku için alınması gereken bazı tedbirler vardır. Bu tedbirlerden bazıları şunlardır:
Yatılacak oda havalandırılmalı ve sessiz olmalı. Kişiyi sadece uykuya motive edecek eşyalar bulundurulmalı; örneğin yatak odasında televizyon olmamalı.
Sıcaklık iyi ayarlanmalı; üşümemeye veya terlememeye dikkat edilmeli.
Hergün aynı saatte yatıp aynı saatte kalkmaya özen gösterilmeli.
Gün içinde uyunmamalı.
Uyumaya yardımcı olacak içecekler, örneğin ılık süt içilmeli. Çay, kahve ya da kola gibi kafein içeren içeceklerden uzak durulmalı.
Gece geçirilecek zamanın düzenli olmasına dikkat edilmeli. Ağır iş yapılmamalı. Çok yağlı ve ağır yemekler yenmemeli.
Geç saatlere kadar televizyon izlenmemeli. Televizyon izlemek yerine vücudu ve beyni dinlendirecek aktiviteler yapılmalı. (Kitap okumak gibi)
Çok fazla yorucu olmayan egzersiz yapılabilir ya da akşam yürüyüşe çıkılabilir.
Yatakta kafayı meşgul etmemesi açısından, yatmadan önce diğer gün yapılacak işlerin listesi çıkarılabilir.
|
 |  |